Polski Kontyngent Wojskowy w Iraku (2016)
 Operacja Inherent Resolve NTCB-I (2017–2018) NMI (od 2018)
| |
 Konflikt zbrojny w Iraku, Libanie i Syrii; kolorem szarym zaznaczono tereny kontrolowane przez Państwo Islamskie | |
| Historia | |
| Państwa wystawiające | |
|---|---|
| Państwa mandatowe | |
| Decyzja o użyciu |
17 czerwca 2016 (M.P. z 2016 r. poz. 537) |
| Rozpoczęcie misji |
20 czerwca 2016 |
| Liczba zmian |
14 |
| Dowódcy | |
| Pierwszej zmiany |
płk Mieczysław Bieniek |
| Obecnej zmiany |
płk Jarosław Mosur |
| Konflikt zbrojny | |
| ofensywa Państwa Islamskiego w Iraku | |
| Organizacja | |
| Typ |
doradczy, szkoleniowy |
| Podporządkowanie |
|
| Skład |
7 zespołów, 2 plutony |
| Liczebność |
ok. 60–80 żołnierzy (2016–2017), ok. 130–150 żołnierzy (2017–2019), ok. 270 żołnierzy (od 2019) |
| Dyslokacja |
Bagdad, At-Tadżi, Baza lotnicza Ahmad al-Dżabir, Port lotniczy Al Asad |
Polski Kontyngent Wojskowy w Iraku (PKW OIR Irak, PKW Irak) – wydzielony komponent Sił Zbrojnych RP, przeznaczony do wsparcia wielonarodowej koalicji prowadzącej działania zbrojne przeciwko Państwu Islamskiemu poprzez szkolenie lokalnych sił bezpieczeństwa w Iraku od 2016 roku.
PKW OIR Irak na przestrzeni lat nosił następujące oficjalne nazwy:
- 2016–2017: Polski Kontyngent Wojskowy w operacji Inherent Resolve w Republice Iraku, Jordańskim Królestwie Haszymidzkim oraz Państwie Kuwejt (PKW OIR Irak),
- 2017–2018: Polski Kontyngent Wojskowy w działaniach Globalnej Koalicji w Republice Iraku, Jordańskim Królestwie Haszymidzkim oraz Państwie Kuwejt (PKW OIR Irak),
- od 2018: Polski Kontyngent Wojskowy w Republice Iraku, Jordańskim Królestwie Haszymidzkim, Państwie Katar oraz Państwie Kuwejt (PKW Irak).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Protesty społeczne w Syrii, prowadzone na fali tzw. Arabskiej Wiosny od stycznia 2011, w przeciągu następnych miesięcy przerodziły się w zbrojne powstanie, wymierzone przeciwko rządom Baszszara al-Asada. Rozpoczęło to wieloletnią wojnę domową, w którą w 2014 włączyło się Islamskie Państwo w Iraku i Lewancie. Opanowało znaczne tereny na wschodzie Syrii i przeprowadziło ofensywę w północno-zachodnim Iraku. W reakcji w sierpniu 2014 koalicja międzynarodowa, w skład której weszły m.in. Stany Zjednoczone Ameryki oraz państwa europejskie i muzułmańskie, podjęła decyzję o interwencji zbrojnej.
W czerwcu 2016 Rada Ministrów pod kierownictwem Beaty Szydło podjęła decyzję o wsparciu wojskowym koalicji i wysłaniu na Bliski Wschód dwóch zgrupowań wojskowych (wydzielonych przez Siły Powietrzne i Wojska Specjalne):
- PKW OIR Kuwejt – zespół lotniczy, w skład którego wchodzą 4 myśliwce wielozadaniowe General Dynamics F-16 Fighting Falcon oraz do 150 żołnierzy z 32 Bazy Lotnictwa Taktycznego (oraz innych jednostek) stacjonujących w Kuwejcie[1].
- PKW OIR Irak – Zespół Wojsk Specjalnych, liczący 60 żołnierzy.
Kontyngent został wysłany do Iraku już w dniu wejścia w życie postanowienia o użyciu, tj. 20 czerwca 2016[2]. Zadania komandosów polegają na doradztwie i szkoleniu sztabów i pododdziałów irackich sił specjalnych (Wojska Specjalne prowadziły już analogiczne działania w ramach poprzedniego PKW Irak oraz PKW Afganistan).
Na szczycie NATO w Warszawie, zorganizowanym 8-9 lipca 2016 r. przywódcy państw Sojuszu Północnoatlantyckiego zdecydowali o wsparciu rządu irackiego w procesie odbudowy armii w postaci misji szkoleniowej NATO Training Capacity Building in Iraq (NTCB-I), która rozpoczęła działalność w styczniu 2017. We wrześniu 2017 Polska dołączyła do NTCB-I, obejmując wiodącą rolę w szkoleniu irackich techników i logistyków w obsłudze poradzieckiego sprzętu wojskowego – skierowany został mobilny zespół treningowy, który dołączył do PKW OIR Irak[3]. Łącznie polski kontyngent liczył łącznie ok. 130 żołnierzy i pracowników wojska (Zespół Wojsk Specjalnych także został zwiększony liczebnie) i dodatkowo 10 na terenie Polski w ramach odwodu.
Rozwój sytuacji w Iraku wymagał jednak dalszej rozbudowy PKW OIR Irak – już w postanowieniu Prezydenta RP z 29 czerwca 2018 r. limit został ustalony na poziomie 350 żołnierzy i pracowników wojska. We wrześniu 2018 r. do polskiego kontyngentu dołączył Zespół Lotniczy, w skład którego wszedł jeden samolot transportowy CASA C-295M z obsługą z 8 Bazy Lotnictwa Transportowego oraz żołnierze innych służb. Stałe miejsce stacjonowania zespołu stanowi Baza lotnicza Ahmad al-Dżabir, skąd wykonuje on loty transportowe na rzecz sił kolacji międzynarodowej (w tej samej bazie w latach 2016–2018 stacjonował też Zespół Lotniczy PKW OIR Kuwejt, który zakończył misję w czerwcu 2018 r. i w przeciwieństwie do Zespołu Lotniczego PKW OIR Irak pod względem prawnym i dowodzenia stanowił oddzielny kontyngent wojskowy)[4]. Po zwiększeniu liczebność kontyngentu wynosiła ok. 150 żołnierzy[5].
W październiku 2018 r. misja NATO Training Capacity Building in Iraq została zastąpiona przez NATO Mission in Iraq (NMI). W ramach wsparcia na przełomie 2018 i 2019 Polska skierowała do Iraku kolejną grupę żołnierzy: pluton inżynieryjny (do jego zadań należy odbudowa i rozbudowa bazy wojsk koalicyjnych oraz wsparcie inżynieryjne) oraz personel do NMI (zespół doradczy z plutonem ochrony)[6]. Liczebność kontyngentu wzrosła do ok. 270 osób.
3 stycznia 2020 w amerykańskim ataku z powietrza na lotnisku w Bagdadzie zginął irański generał Ghasem Solejmani. W ramach odwetu 7 stycznia Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej przypuścił atak rakietowy na bazy koalicyjne w Iraku: Al-Asad (gdzie stacjonuje m.in. polski pluton inżynieryjny) oraz Irbil (gdzie przebywała grupa polskich instruktorów). Nikt nie ucierpiał, ale w rezultacie narastającego kryzysu misja NATO i wszystkie jej działania zostały zawieszone, natomiast w Polsce pojawiły się głosy ze strony opozycji o wycofaniu polskich żołnierzy z Iraku. Polskie władze podjęły jednak decyzję o pozostawieniu kontyngentu wojskowego[7].
Zadania SZ RP ograniczają się do wsparcia operacji koalicyjnej poprzez szkolenie irackich sił bezpieczeństwa, nie obejmują bezpośredniego zaangażowania bojowego przeciwko bojownikom państwa islamskiego lub innych grup.
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
- Dowódca PKW
- elementy podległe Combined Joint Task Force – Operation Inherent Resolve
- Zespół Wojsk Specjalnych (elementy w Iraku i Jordanii)
- Zespół Lotniczy (Baza lotnicza Ahmad al-Dżabir→Port lotniczy Al Asad i element w Katarze) – od 2018
- zespół wsparcia (Baza lotnicza Ahmad al-Dżabir→Port lotniczy Al Asad) – od 2018
- pluton inżynieryjny (Port lotniczy Al Asad) – od 2019
- elementy podległe NATO Mission in Iraq
- elementy wykonujące zadania na rzecz PKW
- zespół łączności – od 2018
- zespół dowodzenia – od 2018
- Narodowy Element Wsparcia (NSE) – od 2018
- elementy podległe Combined Joint Task Force – Operation Inherent Resolve
Czas trwania, dowódcy oraz liczebność poszczególnych zmian:
| Zmiana | Początek | Koniec | Dowódca | Wystawiająca | Liczebność |
|---|---|---|---|---|---|
| I | 20.06.2016 | 2017 | płk Mieczysław Bieniek | WS | ok. 60 |
| II | 2017 | 2017 | ok. 80 | ||
| III | 2017 | 2018 | ppłk Artur Kozłowski | ok. 130 | |
| IV | 2018 | 2018 | |||
| V | 2018 | 28.02.2019 | ppłk Rafał Wyszyński | ok. 150 | |
| VI[8] | 28.02.2019 | 07.09.2019 | płk Mariusz Janikowski | 12 DZ: 12 BZ | ok. 270 |
| VII[8] | 07.09.2019 | 27.03.2020 | płk Marcin Adamski | 12 DZ: 7 BOW | |
| VIII[9] | 27.03.2020 | 14.11.2020 | płk Artur Standio | 12 DZ: 2 BZ | |
| IX[9] | 14.11.2020 | 27.05.2021 | płk Mirosław Bodnar | 12 DZ: 8 pplot | |
| X[10] | 27.05.2021 | 28.11.2021 | płk Michał Kuraczyk | 12 DZ: 7 BOW | |
| XI[10] | 28.11.2021 | 01.06.2022 | płk Jacek Cichosz | 12 DZ: 2 BZ | |
| XII[11] | 01.06.2022 | 07.12.2022 | płk Roman Brudło | 12 DZ: 5 pa | |
| XIII[11] | 07.12.2022 | 12.06.2023 | płk Grzegorz Parol | 12 DZ: 8 pplot | |
| XIV[12] | 12.06.2023 | płk Jarosław Mosur | 12 DZ: 7 BOW |
Odznaczenia za udział w kontyngencie[edytuj | edytuj kod]
-
Baretka Gwiazdy Iraku -
Baretka Medalu pamiątkowego PKW Irak -
Baretka Medalu pamiątkowego XII zmiany PKW Irak -
Baretka Medalu NATO za NMI (NATO Mission Iraq)
_BAR.svg){kind=small}
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Polskie F-16 lecą do Izraela [online], 13 października 2015 [dostęp 2016-06-18] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-21] (pol.).
- ↑ W sobotę podpis prezydenta, w poniedziałek wylot. Polscy żołnierze już w Iraku i Kuwejcie [online], 22 czerwca 2016 [dostęp 2016-07-04] (pol.).
- ↑ Polacy jadą na misję szkoleniową do Iraku [online], 18 września 2017 [dostęp 2020-01-14] (pol.).
- ↑ Polska Casa nad Irakiem [online], 18 września 2017 [dostęp 2020-01-14] (pol.).
- ↑ Polacy i Słowacy przeszkolili ponad 100 Irakijczyków w obsłudze poradzieckiego sprzętu [online], 18 stycznia 2019 [dostęp 2020-01-14] (pol.).
- ↑ Polscy saperzy pojadą do Iraku [online], 10 grudnia 2018 [dostęp 2017-01-14] (pol.).
- ↑ Szef MON: jeżeli jesteśmy aktywni na misjach, to wtedy nasz głos jest bardziej słyszalny [online], 14 stycznia 2020 [dostęp 2020-01-14] (pol.).
- ↑ a b Kalendarium wydarzeń 2019 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
- ↑ a b Kalendarium wydarzeń 2020 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
- ↑ a b Kalendarium wydarzeń 2021 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
- ↑ a b Kalendarium wydarzeń 2022 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
- ↑ Kalendarium wydarzeń 2023 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Soloch: Zespół Wojsk Specjalnych trafi do Iraku. F-16 – do Kuwejtu. 2016-06-15. [dostęp 2016-06-15]. (pol.).
- PKW Irak. 2020-01-14. [dostęp 2020-01-14]. (pol.).