Skrzydło (lotnictwo)
Skrzydło samolotu (płat nośny) – zespół płatowca, jeden z głównych elementów konstrukcyjnych stałopłatów (samolotów, szybowców) służący do wytwarzania siły nośnej. W przekroju skrzydło ma kształt profilu lotniczego. Na krawędzi skrzydła umieszczone są lotki i często urządzenia do zwiększenia siły nośnej (sloty, klapy). Skrzydło tworzy często zespół konstrukcyjny w skład którego mogą wchodzić gondole silnikowe, podwozie, zbiorniki paliwa oraz pomieszczenia na ładunek użytkowy.
W zależności od posiadania lub braku zewnętrznych elementów wzmacniających skrzydła można podzielić na:
- podparte (zwane zastrzałowymi)
- wolnonośne (pozbawione wzmocnień zewnętrznych)
Skrzydła są połączone z kadłubem okuciami nośnymi. W dwupłatach skrzydła są połączone ze sobą stójkami i usztywnione taśmami lub cięgnami.
Skrzydła (podobnie, jak inne części płatowca) mogą być drewniane, metalowe, kompozytowe lub o konstrukcji mieszanej.
Skrzydła używane są też w niektórych pojazdach poruszających się w wodzie (np. wodoloty, okręty podwodne). Z uwagi na większe siły działające na skrzydło w wodzie, mogą być one znacznie mniejsze.
Parametry wpływające na własności skrzydła
Obciążenie powierzchni nośnej |
• wzrost prędkości maksymalnej • zmniejszenie obciążeń w burzliwej atmosferze |
• wzrost masy jednostkowej konstrukcji skrzydła • wzrost prędkości lądowania |
• 586 - 5860 N/
• samoloty doświadczalne 9800 N/ | |
• zmniejszenie oporu indukowanego |
• wzrost momentu gnącego i masy skrzydła • pogorszenie zwrotności |
• w myśliwcach 3 - 5 • w bombowcach 6 - 9 | ||
• zmniejszenie momentu gnącego • zmniejszenie masy skrzydła |
• wzrost tendencji do oderwania strug na końcach skrzydła • pogorszenie sterowności poprzecznej |
1,5 - 3,5 | ||
• wzrost • wzrost stateczności poprzecznej |
• wzrost masy skrzydła • wzrost tendencji do oderwania:
• zmniejszenie |
|||
• wzrost stateczności poprzecznej | • pogorszenie sterowności poprzecznej | bez skosu 0 - |
Zobacz też
- latające skrzydło
- skrzydło o zmiennej geometrii
- skrzydło pasmowe
- skrzydło rozbieżne
- powierzchnie sterowe
Bibliografia
- Szymon Pilecki: Lotnictwo i kosmonautyka. Zarys encyklopedyczny. Warszawa: 1984, s. 151.