Potoccy herbu Pilawa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne
Linia 11: Linia 11:
Pierwszym znanym Potockim był [[Żyrosław z Potoka]]. Dzieci jego syna, Aleksandra, były protoplastami nowych rodów takich jak [[Moskorzewscy]], [[Stanisławscy]], [[Tworowscy]], [[Borowscy]] i [[Stosłowscy]].
Pierwszym znanym Potockim był [[Żyrosław z Potoka]]. Dzieci jego syna, Aleksandra, były protoplastami nowych rodów takich jak [[Moskorzewscy]], [[Stanisławscy]], [[Tworowscy]], [[Borowscy]] i [[Stosłowscy]].


Potoccy [[herb]]u [[Pilawa (herb szlachecki)|Pilawa]] to jeden z najmożniejszych i najpotężniejszych rodów magnackich w [[Polska|Polsce]], występuje od końca XIV. w., wybitną rolę począł odgrywać od początku XVII. w., dał Rzeczypospolitej zarówno szereg dzielnych wodzów, jak i zdrajców, w XVIII. w. stał na czele obozu antyrosyjskiego „republikantów”, w osobach najwybitniejszych swych przedstawicieli, [[Ignacy Potocki|Ignacego]] i [[Stanisław Kostka Potocki|Stanisława Kostki]], jednocześnie w osobie [[Stanisław Szczęsny Potocki|Stanisława Szczęsnego]] popierając [[konfederacja targowicka|targowiczan]]. Zaznaczyli się mocno w wielkim dziele odrodzenia narodu w dobie stanisławowskiej i organizacji oświaty w [[Księstwo Warszawskie|Księstwie Warszawskiem]] i [[Królestwo Kongresowe|Królestwie Kongresowym]], członkowie jego zajmowali wybitne stanowiska w życiu politycznym b. zaboru austriackiego. Dokładna genealogia rodu Potockich w „Złotej księdze szlachty polskiej” [[Teodor Żychliński|Żychlińskiego]].
Potoccy [[herb]]u [[Pilawa (herb szlachecki)|Pilawa]] występują od końca XIV wieku, nabierając znaczenia od początku XVII wieku od czasów hetmana Stanisława Rewery Potockiego, przeżywając szczyt największej potęgi w wieku XVIII będąc wtedy jednym z najbogatszych, najbardziej wpływowym i najpotężniejszych rodów magnackich w [[Polska|Polsce]]. Ród ten dał Rzeczypospolitej zarówno szereg dzielnych wodzów, jak i zdrajców. W XVIII wieku część rodu (prymas Teodor Andrzej Potocki, Franciszek Salezy Potocki, hetman Józef Potocki) jako antyrosyjscy "[[republikanci]]" zwalczała reformatorski program stronnictwa [[Familia (stronnictwo)|Familii]] i zrywała sejmy, inna część w osobach najwybitniejszych swych przedstawicieli, [[Ignacy Potocki|Ignacego]] i [[Stanisław Kostka Potocki|Stanisława Kostki]], opowiadała się za reformami i brała udział w pracach [[Stronnictwo Patriotyczne|Stronnictwa Patriotycznego]], jednocześnie w osobie prorosyjskiego [[Stanisław Szczęsny Potocki|Stanisława Szczęsnego]] popierając [[konfederacja targowicka|targowiczan]]. Zaznaczyli się mocno w wielkim dziele odrodzenia narodu w dobie stanisławowskiej i organizacji oświaty w [[Księstwo Warszawskie|Księstwie Warszawskiem]] i [[Królestwo Kongresowe|Królestwie Kongresowym]], członkowie jego zajmowali wybitne stanowiska w życiu politycznym b. zaboru austriackiego. Dokładna genealogia rodu Potockich w „Złotej księdze szlachty polskiej” [[Teodor Żychliński|Żychlińskiego]].


Protoplastą linii żyjącej do teraz jest [[Jakub Potocki (podkomorzy halicki)|Jakub Potocki]] (ok. 1481-1551). Ród podzielił się na trzy główne linie:
Protoplastą linii żyjącej do teraz jest [[Jakub Potocki (podkomorzy halicki)|Jakub Potocki]] (ok. 1481-1551). Ród podzielił się na trzy główne linie:

Wersja z 13:48, 6 cze 2016

Herb hrabiowski Potockich Pilawa
Herb Złota Pilawa, prymasowskiej gałęzi Potockich
Herb Srebrna Pilawa, hetmańskiej gałęzi Potockich

Potoccymagnacki ród herbu Pilawa.

Historia

Rodzina Potockich wywodzi się z Potoka koło Jędrzejowa. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1236 roku[1].

Pierwszym znanym Potockim był Żyrosław z Potoka. Dzieci jego syna, Aleksandra, były protoplastami nowych rodów takich jak Moskorzewscy, Stanisławscy, Tworowscy, Borowscy i Stosłowscy.

Potoccy herbu Pilawa występują od końca XIV wieku, nabierając znaczenia od początku XVII wieku od czasów hetmana Stanisława Rewery Potockiego, przeżywając szczyt największej potęgi w wieku XVIII będąc wtedy jednym z najbogatszych, najbardziej wpływowym i najpotężniejszych rodów magnackich w Polsce. Ród ten dał Rzeczypospolitej zarówno szereg dzielnych wodzów, jak i zdrajców. W XVIII wieku część rodu (prymas Teodor Andrzej Potocki, Franciszek Salezy Potocki, hetman Józef Potocki) jako antyrosyjscy "republikanci" zwalczała reformatorski program stronnictwa Familii i zrywała sejmy, inna część w osobach najwybitniejszych swych przedstawicieli, Ignacego i Stanisława Kostki, opowiadała się za reformami i brała udział w pracach Stronnictwa Patriotycznego, jednocześnie w osobie prorosyjskiego Stanisława Szczęsnego popierając targowiczan. Zaznaczyli się mocno w wielkim dziele odrodzenia narodu w dobie stanisławowskiej i organizacji oświaty w Księstwie Warszawskiem i Królestwie Kongresowym, członkowie jego zajmowali wybitne stanowiska w życiu politycznym b. zaboru austriackiego. Dokładna genealogia rodu Potockich w „Złotej księdze szlachty polskiej” Żychlińskiego.

Protoplastą linii żyjącej do teraz jest Jakub Potocki (ok. 1481-1551). Ród podzielił się na trzy główne linie:

  • hetmańską zwaną "Srebrna Pilawa",
  • prymasowską zwaną "Złota Pilawa",
  • wielkopolską (uważaną za najstarszą) zwaną "Żelazna Pilawa".

Dwie pierwsze z wymienionych wyżej linii rozpadły się na liczne gałęzie, z których najważniejsze to:

  • "Gałąź łańcucka",
  • "Gałąź krzeszowicka",
  • "Gałąź tulczyńska" (wymarła w 1921),
  • "Gałąź podhajecka",
  • "Gałąź wilanowska",
  • "Gałąź buczacka",
  • "Gałąź smotrycka",
  • "Gałąź lwowska",
  • "Gałąź guzowska",
  • "Gałąź chrząstowska".

Przedstawiciele

Anna Potocka (1779-1867)
Alfred Józef Potocki (1822-1889)
Franciszek Salezy Potocki (1700-1772)
Mauzoleum Potockich w Wilanowie

Zamki i Pałace

Inne siedziby rodu:

  • Zamek Rewery Potockiego na przedmieściu Siółki (Podhajce) (nie istnieje)
  1. Łojek J. (1983, wyd. II), Potomkowie Szczęsnego. Dzieje fortuny Potockich z Tulczyna 1799-1921, Lublin, Wydawnictwo Lubelskie, ISBN 8322201192