Spytkowice (gmina w powiecie wadowickim)

Spytkowice
	gmina wiejska
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	wadowicki
TERC	1218062
Siedziba	Spytkowice
Wójt	p.o. Marek Gajowy
Powierzchnia	47,03 km²
Populacja (2017); • liczba ludności	; 10 255
• gęstość	205,4 os./km²
Nr kierunkowy	33
Tablice rejestracyjne	KWA
	Adres urzędu:ul. Zamkowa 12; 34-116 Spytkowice
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	6
Liczba miejscowości	6
	Położenie na mapie powiatu;
	49°59′36″N 19°30′10″E/49,993333 19,502778
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Spytkowice – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie bielskim. Siedziba gminy to Spytkowice.

Według danych z 31 marca 2011^[2] gminę zamieszkiwało 10 121 osób.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Gmina zbiorowa Spytkowice została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie wadowickim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Bachowice, Lipowa, Łączany, Miejsce, Półwieś, Ryczów, Spytkowice, Woźniki i Zygodowice^[3].

Podczas II wojny światowej przedzielona granicą państwową. Bachowice (Langenbachdorf), Miejsce (Meßten), Spytkowice (Spittkau) i Woźniki (Schauenfurt) włączono do III Rzeszy. Pozostały obszar gminy (Lipowa, Łączany, Półwieś, Ryczów i Zygodowice) znalazł się w Generalnym Gubernatorstwie, gdzie został przyłączony do gminy Brzeźnica w powiecie Krakau-Land w dystrykcie krakowskim^[4].

Po wojnie, gminę Spytkowice w oryginalnym składzie przywrócono na krótki czas (ponownie w powiecie wadowickim, woj. krakowskim), lecz już 27 lipca 1945 roku przekształcono ją w gminę Ryczów z siedzibą w Ryczowie^[5]. Gmina Ryczów została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[6].

W związku z reaktywowaniem gmin 1 stycznia 1973^[7], przywrócono gminę Spytkowice (nie odtworzono gminy Ryczów). Nowa gmina Spytkowice objęła zaledwie pięć z jej dawnych dziewięciu gromad/sołectw – Bachowice, Lipową, Miejsce, Ryczów i Spytkowice. W skład gminy Brzeźnica weszły Łączany i Półwieś, natomiast w skład gminy Tomice – Woźniki i Zygodowice^[8].

1 stycznia 2007 Półwieś powróciła do gminy Spytkowice^[9].

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2002^[10] gmina Spytkowice ma obszar 47,03 km², w tym:

użytki rolne: 71%
użytki leśne: 10%

Gmina stanowi 7,28% powierzchni powiatu.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Dane z 31.12.2011 r. GUS:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	10121	100	5195	51,3	4926	48,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	197,4		101		96,4

Piramida wieku mieszkańców gminy Spytkowice w 2014 roku^[11].

Miejscowości w gminie[edytuj | edytuj kod]

Wspólnoty religijne[edytuj | edytuj kod]

Kościół rzymskokatolicki: 4 parafie
Świadkowie Jehowy: zbór^[12]

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Alwernia, Brzeźnica, Czernichów, Tomice, Zator

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ l, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2017 r., „stat.gov.pl” [dostęp 2017-08-12] .
↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2011-03-31]. (pol.).
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 644
↑ Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
↑ Dz.U. z 1945 r. nr 24, poz. 141
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268)
↑ Dz.U. z 2006 r. nr 137, poz. 972
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Spytkowice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2016-01-21] .

[1] , Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2017 r., „stat.gov.pl” [dostęp 2017-08-12] .

[autonazwa2-2] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2011-03-31]. (pol.).

[3] Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 644

[4] Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG

[5] Dz.U. z 1945 r. nr 24, poz. 141

[6] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[7] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[8] Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268)

[9] Dz.U. z 2006 r. nr 137, poz. 972

[autonazwa1-10] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-11] Gmina Spytkowice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[12] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2016-01-21] .

[c-13] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ podczas okupacji 1939–45 włączono do III Rzeszy (rejencja katowicka); nawias oznacza gminę zniesioną w GG (w III Rzeszy obowiązywały gminy jednostkowe)

[a-14] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f podczas okupacji 1939–45 włączono do Landkreis Krakau

[b-15] zas okupacji 1939–45 włączono do Landkreis Neumarkt

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[A]

[B]

[C]

Miasta	Andrychów Kalwaria Zebrzydowska Wadowice
Gminy miejsko-wiejskie	Andrychów Kalwaria Zebrzydowska Wadowice
Gminy wiejskie	Brzeźnica Lanckorona Mucharz Spytkowice Stryszów Tomice Wieprz

Przynależność wojewódzka	woj. krakowskie (1920–39) woj. krakowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Andrychów (od 1934) Kalwaria Zebrzydowska (od 1934) Lanckorona (do 1934) Maków Podhalański (od 1934) Wadowice Zator (← od 1932)
Miasteczka (1920–34)	Andrychów (→) Kalwaria Zebrzydowska (→) Maków Podhalański (← od 1932; →)
Gminy miejskie (1920–39 i 1945–75)	Andrychów^[A] Kalwaria (Zebrzydowska)^[B] Lanckorona (1926–34) Maków Podhalański^[C] (← 1932–55 →) Wadowice^[A] Zator^[A] (← 1932–50 →)
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39, 1945–54 i 1973–75)	Andrychów^[A] Brody (od 1973) Brzeźnica^[B] Budzów (1945–54) Chocznia (1946–54) Kalwaria (do 1939^[B] i 1945–54) Lanckorona (od 1973) Maków^[C] (do 1954) Mucharz^[A] Ryczów (1945–54) Spytkowice^[A] (do 1945 i od 1973) Stryszów^[B] Tomice (od 1973) Wadowice (do 1939^[B]^[A] i 1945–54) Wieprz^[A] Zator^[A] (do 1950 →) Zawoja^[C] (do 1954) Zembrzyce^[B] (do 1945 i 1949–54)
Gromady (1954–72)	Andrychów (1959–72) Bachowice (1954–60) Barwałd (1954–72) Biała (1954–55 →) Bieńkówka (1954–55 →) Brody (1954–59) Brody (1967–72) Brzeźnica (1954–72) Budzów (1954–55 →) Chocznia (1954–72) Frydrychowice (1954–72) Gierałtowice (1954–61) Głębowice (1954–61) Grzechynia (1954–55 →) Harbutowice (1954–55 →) Inwałd (1954–72) Izdebnik (1954–61) Jachówka (1954–55 →) Jaroszowice (1954–68) Juszczyn (1954–55 →) Kalwaria Zebrzydowska (1959–66) Klecza Dolna (1954–61) Lanckorona (1954–72) Leńcze (1954–61) Łękawica (1954–61) Marcyporęba (1954–61) Mucharz (1954–72) Palcza (1954–55 →) Paszkówka (1954–72) Ponikiew (1954–60) Przytkowice (1954–72) Radocza (1960–72) Roczyny (1954–61) Ryczów (1954–72) Rzyki (1954–59) Skawica (1954–55 →) Spytkowice (1954–72) Stronie (1954–68) Stryszów (1954–72) Sułkowice (1954–59) Śleszowice (1954–55 →) Świnna Poręba (1954–57) Targanica (Targanice) (1954–72) Tarnawa Dolna (1954–55 →) Tłuczań (1954–61) Tomice (1954–60) Wadowice (1969–72) Wieprz (1954–72) Witanowice (1954–61) Woźniki (1954–60) Wysoka (1954–68) Zagórnik (1954–59) Zawoja (1954–55 →) Zebrzydowice (1954–59) Zembrzyce (1954–55 →) Żarnówka (1954–55 →)