Tadeusz Gołąb

Tadeusz Franciszek Gołąb

Thaddäus Goląb

major piechoty
Data i miejsce urodzenia	4 października 1895 Żywiec
Data i miejsce śmierci	1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Armia Polska we Francji Wojsko Polskie
Jednostki	56 pułk piechoty 44 pułk strzelców
Stanowiska	dowódca batalionu piechoty kwatermistrz pułku II zastępca dowódcy pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Tadeusz Franciszek Gołąb (ur. 4 października 1895 w Żywcu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana i Marii z Ostrowskich. Był młodszym bratem kapitana intendenta Jana Józefa Gołębia (ur. 13 marca 1892 roku).

Ukończył Wyższą Szkołę Realną w Żywcu. Powołany do armii austriackiej. Walczył w kampanii włoskiej w Alpach Karnickich i Dolomitach, w szeregach c. i k. 56 pułku piechoty. 1 sierpnia 1916 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty.

Wstąpił do Armii Polskiej we Francji. W latach 1918–1921 uczestnik walk na froncie ukraińskim, litewsko-białoruskim i bolszewickim.

W okresie międzywojennym pracował pozostał w wojsku jako zawodowy oficer w 13 Kresowej Dywizji Piechoty. W 1924 w stopniu kapitana (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1919 i 605 lokatą w korpusie oficerów piechoty) służył w 44 pułku piechoty. Przez kilka lat był wykładowcą w Dywizyjnej Szkole Podoficerskiej w Nisku. W 1932 był majorem (starszeństwo z dniem 1 stycznia 1931 i 21 lokatą w korpusie oficerów piechoty. W kwietniu 1934 roku został przesunięty ze stanowiska dowódcy batalionu na stanowisko kwatermistrza. W 1938 roku zajmowane przez niego stanowisko zostało przemianowane na stanowisko II zastępcy dowódcy pułku.

W kampanii wrześniowej był w Ośrodku Zapasowym 13 Dywizji Piechoty. Ranny w nogi. Wzięty do niewoli radzieckiej, osadzony w obozie przejściowym (Putywl?) a następnie przeniesiony do Kozielska. Osadzony w tzw. „bloku majorowskim” (Skit). Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa bez numeru, poz. 99 z 2.04.1940, nr akt 300. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany jako „Golabuz Tadeusz” podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 15 kwietnia 1943 roku. Przy szczątkach znaleziono dowód osobisty. Figuruje na liście AM 169-124 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 124. Nazwisko Tadeusza Gołębia znajduje się na liście ofiar opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 93 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 94 z 1943. W Archiwum Robla znajduje się pakiet nr 0424, zawierający notatnik nieznanego żołnierza. W zapisanych tam wspomnieniach "Trochę wspomnień o Skicie" znajduje się nazwisko Gołąb.

Tadeusz Franciszek Gołąb był żonaty z Marią z Myślińskich (ur. 8 września 1902 roku w Klewaniu), z którą miał syna Zbigniewa Henryka. Brat żony – podporucznik artylerii Władysław Myśliński także został zamordowany w Katyniu. Maria Gołąb została wraz z synem deportowana na Syberię. W 1941 roku, po amnestii, oboje dostali się do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Maria pełniła służbę w 8 Szpitalu Wojennym jako siostra Czerwonego Krzyża. Zmarła 21 września 1945 roku i została pochowana na brytyjskim cmentarzu wojennym Ramla (Ramleh). Zbigniew Henryk Gołąb zmarł w 2004 roku w Wielkiej Brytanii.

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował pośmiertnie majora Gołąba do stopnia podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W listopadzie 2009 roku Zespół Oświatowy w Starej Róży posadził Dąb Pamięci podpułkownika Tadeusza Franciszka Gołąba.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Walecznych
• Złoty Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 „Polska Swemu Obrońcy”
• Srebrny Medal Waleczności 2 klasy
• Krzyż Wojskowy Karola

Zobacz też

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich

Bibliografia

• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Adam Moszyński (oprac.): Lista Katyńska. Jeńcy obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, zaginieni w Rosji sowieckiej. Warszawa: Agencja Omnipress – Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy, Polskie Towarzystwo Historyczne, 1989. ISBN 83-85028-81-1.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
• Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.