Tadeusz Więckowski (pilot)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Więckowski
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

9 czerwca 1916
Zawiercie, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

6 marca 1969
Buffalo, Stany Zjednoczone

Przebieg służby
Lata służby

1939–1944

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

27 Pułk Piechoty
Obwód Częstochowa AK

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki

Tadeusz Więckowski, pseud. Chrząszcz, Czumak (ur. 9 czerwca 1916 w Zawierciu, zm. 6 marca 1969 w Buffalo) – polski pilot i spadochroniarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 9 czerwca 1916 r. w Zawierciu, jako syn Stefana i Natalii z domu Nowak. Jego ojciec był kolejarzem, rodzina mieszkała kolejno w Zawierciu, Siedlcach, Koluszkach i Częstochowie. Ukończył Państwową Szkołę Budownictwa w Poznaniu. Lotnictwem interesował się od 1926 r. W 1934 r. ukończył Przysposobienie Wojskowe Lotnicze w Aeroklubie Poznańskim[1], a w 1938 r. uzyskał licencję pilota[2].

W czasie II wojny światowej walczył jako ochotnik w 27 pułku piechoty. Od marca 1940 r. był oficerem Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej[1], brał udział w walkach z okupantem, a po powstaniu oddziałów lotniczych AK został referentem lotniczym Obwodu Częstochowskiego AK. Następnie był dowódcą oddziału lotniczego w Częstochowie[2]. W kwietniu był zmuszony uciekać z Częstochowy, trafił do oddziałów leśnych, a zaraz potem przeniósł się do Warszawy[1]. Walczył w powstaniu warszawskim w stopniu porucznika, przyjmował zrzuty zasobników z bronią i amunicją[2], był też adiutantem dowódcy lotnictwa Komendy Głównej AK[1]. Po upadku powstania znalazł się w obozie jenieckim[3].

Do Polski wrócił w 1946 r[2]. W tym samym roku został założycielem Aeroklubu Częstochowskiego[4], w którym pracował na stanowiskach mechanika, kierownika lotniska Kucelin, instruktora lotniczego[2] i szefa wyszkolenia[3]. Przez krótki okres był także jego prezesem[4]. W 1949 r. utracił uprawnienia pilota w ramach represji za przynależność do AK. Zwolniony z ACz, podjął pracę w cegielni[2]. W 1955 r. na polecenie ministra zdrowia organizował lotnictwo sanitarne i został dyrektorem Centralnego Zespołu Lotnictwa Sanitarnego[5] (poprzednika Lotniczego Pogotowia Ratunkowego)[6]. Dyrektorem CZLS pozostawał do 1968 r.[5], jednocześnie przez kilka pierwszych lat pilotował samoloty i śmigłowce sanitarne[2]. W latach 1956–1957 był także prezesem Aeroklubu Warszawskiego[1].

Zmarł 6 marca 1969 r. w Buffalo, dokąd rok wcześniej wyjechał na leczenie choroby nowotworowej, i tam został pochowany. Na cmentarzu Kule w Częstochowie znajduje się symboliczny nagrobek[1].

Żonaty z lekarką Wandą Reimschüssel, para miała dwoje dzieci (syna Jana, córkę Annę)[7], jego wnukiem jest Piotr Szmidt, znany raper Ten Typ Mes[8].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

17 października 2015 r. przy wejściu do siedziby Aeroklubu Częstochowskiego przy ul. POW 4 w Częstochowie odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową[2], a we wrześniu 2016 jego imieniem nazwano ulicę w częstochowskiej dzielnicy Tysiąclecie[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Aleksander Cieślak, Odsłonięcie Tablicy Pamiątkowej poświęconej Tadeuszowi Więckowskiemu 17.X. 2015 r., „Almanach Absolwentów Sienkiewicza”, absolwenci.sieniu.czest.pl, 17 października 2015 [dostęp 2016-10-07].
  2. a b c d e f g h Pilot Tadeusz Więckowski uhonorowany tablicą pamiątkową, „wCzestochowie.pl” [dostęp 2016-10-07] (pol.).
  3. a b Więckowski Tadeusz - WIEM, darmowa encyklopedia [online], portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2016-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-12].
  4. a b Aeroklub Częstochowski  » Tablica pamięci Tadeusza Więckowskiego [online], www.aeroklub-czestochowa.org.pl [dostęp 2016-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-12].
  5. a b Upamiętnienie Tadeusza Więckowskiego - Lotnicza Polska - [online], lotniczapolska.pl [dostęp 2016-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-10-29].
  6. O nas - Lotnicze Pogotowie Ratunkowe [online], www.lpr.com.pl [dostęp 2016-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-07].
  7. a b c d Juliusz Sętowski: Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, 2005, s. 334-335. ISBN 83-7098-916-0.
  8. Ten Typ Mes zdradza nam historie swoich tatuaży, „Vice”, 25 października 2017 [dostęp 2017-10-25] (pol.).
  9. UM, AP, NK, Częstochowa ma nowe ulice, „czestochowa.naszemiasto.pl”, 28 września 2016 [dostęp 2016-10-07] (pol.).