Zdzisław Krasnodębski (pilot)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Mathiasrex (dyskusja | edycje) o 14:17, 8 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Zdzisław Krasnodębski
Król
Ilustracja
Zdzisław Krasnodębski wraz z żoną Wandą (1948)
pułkownik dyplomowany pilot pułkownik dyplomowany pilot
Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1904
Wola Osowińska

Data i miejsce śmierci

3 sierpnia 1980
Toronto

Przebieg służby
Lata służby

od 1920

Siły zbrojne

– lotnictwo Wojska Polskiego
– Armée de l'Air
– RAF

Jednostki

111 Eskadra Myśliwska,
III/1 Dywizjon Myśliwski
Dywizjon I/55
Dywizjon 303

Stanowiska

dowódca: 111 Eskadra Myśliwska,
III/1 Dywizjon Myśliwski,
Dywizjon 303

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa,
kampania wrześniowa
Kampania francuska 1940
bitwa o Anglię

Późniejsza praca

kierowca, inspektor

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych

Zdzisław Krasnodębski ps. „Król” (ur. 10 lipca 1904 w Woli Osowińskiej, zm. 3 sierpnia 1980 w Toronto) – pułkownik dyplomowany pilot Wojska Polskiego, twórca i dowódca 303 Dywizjonu Myśliwskiego.

Wnuk powstańca styczniowego z roku 1863 i zesłańca na Sybir, Józefa Krasnodębskiego[1] z Krasnodębów Kasm herbu Pobóg odmiana Krasnodębski[2] i Teofili z domu Krasnodębskiej. Syn Zdzisława Jana Krasnodębskiego, zarządcy majątku Makowskich w Woli Osowińskiej i Marii Wiktorii z Sułkowskich. Żona – Wanda z domu Ciołczyk, córka Jana i Janiny z domu Witkowskiej, (ur. 4 listopada 1909 w Bucharze, Uzbekistan zm. 7 lipca 2006 w Toronto)(ślub w 1932 r.)[3], żołnierz Armii Krajowej, uczestniczka powstania warszawskiego[4], po wojnie wyjechała z Polski i dołączyła do męża w Wielkiej Brytanii.

Służbę żołnierską rozpoczął jako szesnastoletni ochotnik w roku 1920 w warszawskim 201 Pułku Piechoty, podczas wojny polsko-bolszewickiej. W 1925 r. ukończył Korpus Kadetów Nr 1 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego we Lwowie i wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Ukończył ją (II promocja, 17. lokata) i został promowany 15 sierpnia 1928 roku na stopień podporucznika z tytułem obserwatora. W następnym roku odbył kurs pilotażu podstawowego w Dęblinie. Po ukończeniu kursu trafił do 111 Eskadry Myśliwskiej. W maju 1930 roku ukończył kurs pilotażu wyższego w dywizjonie myśliwskim 2 Pułku Lotniczego w Krakowie.

Od 13 listopada 1935 r. do 19 października 1937 dowodził 111 Eskadrą Myśliwską. Awansował na stopień kapitana i został nominowany dowódcą III/1 Dywizjonu Myśliwskiego. Dowodzony przez niego dywizjon walczył w kampanii wrześniowej 1939 r. w składzie Brygady Pościgowej. 3 września 1939 roku Zdzisław Krasnodębski podczas walki z Bf 110 został zestrzelony. Ratował się skokiem ze spadochronem. Pomimo odniesionych ran powrócił do eskadry, z którą przekroczył granicę rumuńską i przedostał się do Francji.

Po krótkim przeszkoleniu na samolotach francuskich został dowódcą grupy polskich pilotów (I Klucz Kominowy "Kr") dołączonej do francuskiego dywizjonu I/55. W końcu maja i pierwszych dniach lipca 1940 roku brał udział w walkach z Niemcami. 17 czerwca wraz ze swoją grupą przez Algier ewakuował się do Wielkiej Brytanii. 2 sierpnia objął dowództwo 303 dywizjonu myśliwskiego w Northolt. Jednostka weszła do walki 30 sierpnia 1940 roku. 6 września Zdzisław Krasnodębski został zestrzelony podczas walki, między Hextable a Wilmington. Ciężko poparzony trafił do szpitala. Tam z rąk gen. Władysława Sikorskiego otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari. Po powrocie ze szpitala w czerwcu 1941 roku został wysłany z Misją Wojskową do Kanady, której celem było werbowanie w Ameryce młodych rekrutów do Polskich Sił Zbrojnych. Do końca wojny pełnił wiele funkcji dowódczych naziemnego personelu obsługi lotnictwa, m.in. był dowódcą stacji myśliwskiej w Heston, brał udział w organizacji 131 Skrzydła Myśliwskiego, będącego ruchomą bazą dla polskich dywizjonów myśliwskich. Był też dowódcą Polskiej Szkoły Pilotów w Newton pod Nottingham. Od 2 stycznia 1945 r. był słuchaczem Wyższej Szkoły Wojennej w Szkocji. 31 października 1947 otrzymał Krzyż Walecznych.

Po wojnie przeniósł się do Południowej Afryki, gdzie pracował czas jakiś jako kierowca. W 1951 roku przeprowadził się wraz z żoną do Kanady. Początkowo pracował jako kierowca, następnie był inspektorem w firmie lotniczej Sanderson Aircraft Lim. w Malton. W późniejszym okresie pracował w Motorola Canada Ltd., Addison Industries Ltd. w Toronto, Canadian Radio Manufacturing Corp. Lim. w Toronto.

W 1956 roku uzyskał obywatelstwo kanadyjskie.

Wiele czasu poświęcał pracy społecznej w organizacjach polonijnych. Działał głównie w polskim środowisku lotniczym. Ponadto był mocno zaangażowany w działalność upamiętniającą polskość Lwowa i ziem południowo-wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej.

Zmarł 3 sierpnia 1980 roku w szpitalu Women’s College Hospital w Toronto. Pochowany ze zmarłą 7 lipca 2006 roku żoną Wandą na Prospect Cemetery w Toronto – section 3, cremation burial plot nr. 3782 przy 1450 St. Clair Ave. West.

28 kwietnia 2009 za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[5]. 19 września 2010 imieniem płk.pil.Zdzisława Krasnodębskiego została nazwana Szkoła Podstawowa w Woli Osowińskiej.

Wizerunek pilota został umieszczony na samolocie myśliwskim MiG-29 nr 15 z 23 Bazy Lotnictwa Taktycznego[6].

1 listopada 2013 roku, z inicjatywy Komendanta Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce Pl.114 Toronto, Krzysztofa Tomczaka, prochy Państwa Krasnodębskich zostały wydobyte i przetransportowane do Polski. Uroczysty pogrzeb odbył się na cmentarzu Wojskowym na Powązkach 14 maja 2014 roku [7]

Przypisy

  1. ↑ Zesłańcy Powstania Styczniowego z Królestwa Polskiego, sygnatura 11:1340, Zofia Strzyżowska, 2001.
  2. ↑ Ród Krasnodębskich Herbu Krzywda. Szkic Heraldyczno-Historyczny Ze Źródeł Archiwalnych. Autor: Aleksander Włodarski Kustosz Archiwum Głównego, strona 5, Warszawa 1927, Druk Piotra Laskauera.
  3. ↑ Sprawa Honoru. Dywizjon 303 Kościuszkowski. Zapomniani Bohaterowie II Wojny Światowej. Autorzy: Lynne Olson i Stanley Cloud. s. 54. Wydawnictwo Albatros A. Kuryłowicz.
  4. ↑ Sprawa Honoru. Dywizjon 303 Kościuszkowski. Zapomniani Bohaterowie II Wojny Światowej. Autorzy: Lynne Olson i Stanley Cloud, s. 123 i 201. Wydawnictwo Albatros A. Kuryłowicz.
  5. ↑ M.P. z 2009 r. nr 41, poz. 647 – pkt 2.
  6. ↑ Myśliwce z portretami wybitnych pilotów. polska-zbrojna.pl, 1 marca 2015. [dostęp 2016-01-31]. (pol.).
  7. ↑ Pożegnanie dowódcy Dywizjonu 303. Nasz Dziennik, 14 maja 2014.

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zdzisław_Krasnodębski_(pilot)&oldid=52762572”