Brygada Pościgowa

Brygada Pościgowa
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	1939
	Dowódcy
Pierwszy	płk pil. Stefan Pawlikowski
	Działania zbrojne
	kampania wrześniowa
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Wojsko
Rodzaj wojsk	Lotnictwo
Podległość	Naczelny Dowódca Lotnictwa; i Obrony Przeciwlotniczej
Skład	patrz tekst

Brygada Pościgowa – wielka jednostka lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego II RP.

Historia brygady[edytuj | edytuj kod]

Do jej organizacji przystąpiono w maju 1939 roku na bazie 1 pułku lotniczego. Dowódcą został płk pil. Stefan Pawlikowski. Zadaniem jednostki było „samodzielne działanie w obszarze na zewnątrz strefy ogniowej artylerii przeciwlotniczej w celu zwalczania wrogich samolotów zbliżających się do Warszawy”, co oznaczało powietrzną obronę stolicy.

31 sierpnia 1939 dowódcy brygady podporządkowana została 123 eskadra myśliwska z 2 pułku lotniczego w Krakowie-Rakowicach. Eskadra włączona została w skład IV/1 dywizjonu myśliwskiego. W czasie kampanii wrześniowej 1939 (do 7 września) Brygada Pościgowa broniła obszaru powietrznego nad Warszawą przed nalotami na to miasto.

W dniach 1-3 września eskadry stacjonowały na lotnisku polowym Zielonka (III/1 dm) i na Lotnisku polowym Poniatów (IV/1 dm), a w dniach 4-6 września Zaborów (III/1 dm) i Radzików (IV/1 dm).

Od pierwszego dnia wojny Warszawa stała się celem niemieckiego lotnictwa. 1 września w godzinach rannych zaatakował stolicę dywizjon bombowców dwusilnikowych startujący z lotnisk w Prusach Wschodnich. Brygada Pościgowa uderzyła całością sił; do walk doszło w rejonie wsi Nieporęt około godz. 7.00. Niemcy nie wytrzymali naporu sił polskich, samoloty w pośpiechu zrzuciły bomby na pola i ratowały się ucieczką. Około godziny 12.00 nastąpił drugi atak na stolicę, a o godz. 16.30 trzeci atak. Pierwszego dnia wojny Brygada zestrzeliła 14 samolotów niemieckich, 5 prawdopodobnie zestrzeliła, a 10 uszkodziła. Straty własne były następujące: dwóch pilotów poległo, pięciu nie powróciło z lotów (zaginęło), ośmiu rannych. 10 samolotów zostało całkowicie zniszczonych, zaś 24 były uszkodzone i niezdolne do działań w dniu następnym^[1].

2 września Brygada Pościgowa dysponowała już tylko dwudziestoma samolotami gotowymi do działań. Brygada Pościgowa broniła Warszawy do dnia 7 września, kiedy to ostatecznie utraciła zdolność operacyjną^[2].

Obsada personalna dowództwa brygady[edytuj | edytuj kod]

dowódca brygady - płk pil. Stefan Pawlikowski
zastępca dowódcy - ppłk pil. Leopold Pamuła
szef sztabu - mjr pil. Eugeniusz Wyrwicki
oficer operacyjny - kpt. pil. Stefan Łaszkiewicz
oficer do zleceń - kpt. pil. Stefan Kołodyński
oficer do spraw zaopatrzenia - kpt. pil. Tadeusz Grzmilas
adiutant - por. pil. Zbigniew Kustrzyński

Organizacja wojenna brygady[edytuj | edytuj kod]

Dowództwo Brygady Pościgowej
III/1 dywizjon myśliwski
IV/1 dywizjon myśliwski
kompania łączności
kompania karabinów maszynowych przeciwlotniczych
pluton sanitarny

Łącznie brygada posiadała 54 samoloty myśliwskie PZL P.7a oraz PZL P.11a i PZL P.11c, a także 3 samoloty łącznikowe RWD-8. Na uzbrojeniu kompanii karabinów maszynowych przeciwlotniczych znajdowało się szesnaście karabinów maszynowych Hotchkiss wzór 1914, natomiast na wyposażeniu kompanii łączności pięć radiostacji N1/S i trzy radiostacje N1L/L^[3].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Ustawa z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku obrony (Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220). W skład Sił Zbrojnych II RP wchodziły wojska lądowe nazywane ówcześnie wojskiem i Marynarka Wojenna. Wojsko składało się z jednostek organizacyjnych wojska stałego i jednostek organizacyjnych Obrony Narodowej, a także jednostek organizacyjnych Korpusu Ochrony Pogranicza.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Zawilski 2011 ↓, s. 23-24.
↑ Zawilski 2011 ↓, s. 25.
↑ Jerzy Pawlak, Brygada Pościgowa – ALARM!, s. 38.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Andrzej Glass, Tomasz Kopański, Tomasz Makowski: PZL P.11. T. 2. Gdynia: Aj-Press, 1997. ISBN 83-86208-64-3.
Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990. ISBN 83-211-1096-7.
Izydor Koliński: Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo). W: Wojsko Polskie: Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
Jerzy Pawlak: Brygada Pościgowa – ALARM!. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1977.
Apoloniusz Zawilski: Bitwy polskiego września. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2011. ISBN 978-83-240-1765-2.

[1] Ustawa z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku obrony (Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220). W skład Sił Zbrojnych II RP wchodziły wojska lądowe nazywane ówcześnie wojskiem i Marynarka Wojenna. Wojsko składało się z jednostek organizacyjnych wojska stałego i jednostek organizacyjnych Obrony Narodowej, a także jednostek organizacyjnych Korpusu Ochrony Pogranicza.

[CITEREFZawilski201123-24-2] Zawilski 2011 ↓, s. 23-24.

[CITEREFZawilski201125-3] Zawilski 2011 ↓, s. 25.

[4] Jerzy Pawlak, Brygada Pościgowa – ALARM!, s. 38.

[:1-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[a]

[1]

[2]

[3]

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43