Zmięk ciemnonogi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zmięk ciemnonogi
Rhagonycha nigriventris
Motschulsky, 1860
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

sprężykokształtne

Nadrodzina

sprężyki

Rodzina

omomiłkowate

Podrodzina

Cantharinae

Plemię

Cantharini

Rodzaj

zmięk

Podrodzaj

Rhagonycha s.str.

Gatunek

zmięk ciemnonogi

Synonimy
  • Cantharis testacea Gyllenhal, 1808
  • Rhagonycha limbata Thomson, 1864
  • Rhagonycha nigrofemorata Schilsky, 1890
  • Rhagonycha femorata Rey, 1891
  • Rhagonycha signicollis Rey, 1891
  • Rhagonycha innotatithorax Pic, 1902
  • Rhagonycha alni Delkeskamp, 1939

Zmięk ciemnonogi[1] (Rhagonycha nigriventris) – gatunek chrząszcza z rodziny omomiłkowatych i podrodziny Cantharinae. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję. Zasiedla stanowiska wilgotne.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1808 roku przez Leonarda Gyllenhaala pod nazwą Cantharis testacea[2][3]. Była ona jednak młodszym homonimem nazwy wprowadzonej przez Karola Linneusza[4]. W związku z tym za ważną uznaje się nadaną w 1860 roku przez Wiktora Moczulskiego nazwę Rhagonycha nigriventris[5][3]. W literaturze często wymieniany był pod nadaną w 1864 roku przez Carla Gustafa Thomsona nazwą Rhagonycha limbata[6][7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 4,5 do 6 mm. Głowę ma całą czarną[6][1], pozbawioną guzka między nasadami czułków. Przedplecze ma zaokrągloną krawędź przednią, niezaostrzone kąty tylne i niewklęsłą krawędź tylną[6]. Ubarwienie ma żółte do żółtobrązowego z rozległą czarną do czarniawobrązowej plamą pośrodku. Pokrywy są w całości żółte lub żółtobrązowe, bez przyciemnień na szwie i wierzchołku. Odnóża mają uda w przeważającej części czarne, zaś golenie i stopy żółtobrązowe. Mają rozdwojone wierzchołki wszystkich pazurków. Genitalia samca mają edeagus zaopatrzony w tarczkę grzbietową o krawędzi wierzchołkowej lekko tylko wykrojonej oraz paramery o jednej krawędzi bocznej prostej, a drugiej silnie uwypuklonej[6].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad higrofilny, zasiedlający wilgotne łąki, torfowiska, mokradła, młaki, lasy łęgowe i olsy[7][1]. Najliczniej występuje na wyżynach i w górach, dochodząc do strefy subalpejskiej[7]. Osobniki dorosłe obserwuje się od maja do czerwca. Żerują na pyłku kwiatowym i owadach[1].

Gatunek palearktyczny, znany z Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Niemiec, Austrii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Bośni i Hercegowiny, Serbii[8], europejskiej, syberyjskiej i dalekowschodniej części Rosji, Kazachstanu, Kirgistanu i Mongolii[3]. Jego północna granica zasięgu przebiega przez Laponię, Republikę Komi[7], Ural Północny, Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny, Tajmyr, Jakucję, obwód magadański i Kraj Kamczacki[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Rhagonycha nigriventris – Zmięk ciemnonogi. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2023-08-05].
  2. L. Gyllenhal: Insecta Suecica. Classis I. Coleoptera sive Eleuterata. Tomus I. Scaris: L.J. Leverentz, 1808, s. 355.
  3. a b c d Sergey V. Kazantsev. An annotated checklist of Cantharoidea (Coleoptera) of Russia and adjacent territories. „Russian Entomological Journal”. 20 (4), s. 387–410, 2011. DOI: 10.15298/rusentj.20.4.05. 
  4. C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 403. (łac.).
  5. Victor de Motschulsky, Coléoptères rapportés de la Sibérie orientale et notamment des pays situeés sur les bords du fleuve Amour par MM. Schrenck, Maack, Ditmar, Voznessensky etc. déterminés et décrits, [w:] L. Schrenck (red.), Reisen und Forschungen im Amur-Lande in den Jahren 1854–1856 im Auftrage der Kaiserl. Akademie der Wissenschaften zu St. Petersburg ausgeführt und in Verbindung mit mehreren Gelehrten herausgegeben. Band II. Zweite Lieferung. Coleopteren, St. Petersburg: Eggers & Comp, 1860, s. 117 [dostęp 2023-08-05].
  6. a b c d Arved Lompe: Gattung Rhagonycha Eschsch.. [w:] Käfer Europas [on-line]. Coleonet.de, 2010. [dostęp 2023-08-05].
  7. a b c d Antoni Kuśka, Omomiłki (Coleoptera, Cantharidae): Cantharinae i Silinae Polski, „Monografie Fauny Polski”, 21, Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, 1995.
  8. Rhagonycha (Rhagonycha) nigriventris Motschulsky, 1860. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-08-05].