Antoni Grudziński

Antoni Grudziński
	pułkownik dyplomowany kawalerii
Data i miejsce urodzenia	17 listopada 1897 ; Wilno
Data i miejsce śmierci	1 grudnia 1981 ; Londyn
	Przebieg służby
Lata służby	1918–1947
Siły zbrojne	Wojsko Polskie; Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	14 Pułk Ułanów Jazłowieckich; 2 Dywizja Kawalerii; 1 Pułk Rozpoznawczy; 16 Brygada Pancerna; 10 Brygada Kawalerii Pancernej; 54 Grupa Brygadowa PKPR
Stanowiska	szef sztabu dywizji; zastępca dowódcy pułku; dowódca dywizjonu; dowódca pułku; zastępca dowódcy brygady; dowódca brygady pancernej; dowódca grupy brygadowej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa; Kampania wrześniowa
	Odznaczenia
	;

Antoni Grudziński (ur. 17 listopada 1897 w Wilnie, zm. 1 grudnia 1981 w Londynie) – pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, w 1964 mianowany przez Władysława Andersa generałem brygady.

Życiorys

Studiował na Politechnice w Petersburgu^[1]. Służbę w wojsku rozpoczynał w lipcu 1918 w dywizjonie ułanów na Kubaniu, przemianowanym w okresie późniejszym na pułk ułanów 4 Dywizji Strzelców generała Żeligowskiego^[1]. Z dywizją powrócił do kraju. Był słuchaczem szkoły podchorążych od listopada 1919 do kwietnia 1920. W czasie wojny polsko-bolszewickiej dowodził plutonem w 14 pułku ułanów^[1], do listopada 1926 był w tym samym pułku adiutantem.

Z dniem 2 listopada 1926 został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego 1926–1928^[2]. Z dniem 31 października 1928, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Dowództwa 2 Dywizji Kawalerii w Warszawie na stanowisko oficera sztabu^[3]. 24 kwietnia 1930 został przesunięty na stanowisko pełniącego obowiązki szefa sztabu 2 Dywizji Kawalerii w Warszawie^[4]. Z dniem 1 listopada 1930 został przydzielony do składu osobowego inspektora armii we Lwowie^[5]^[6]. Powraca w listopadzie 1934 na dowódcę szwadronu w 14 pułku ułanów Jazłowieckich we Lwowie, a w styczniu 1935 otrzymał przydział do Oddziału III Sztabu Głównego^[1]. W lipcu 1939 został mianowany zastępcą dowódcy 14 pułku ułanów we Lwowie.

Kampanię wrześniową odbywał w Oddziale Operacyjnym Sztabu Naczelnego Wodza w Polsce, a następnie we Francji, gdzie został przydzielony do Oddziału Operacyjnego Sztabu XX Korpusu Francuskiego^[1]. Zastępca szefa Oddziału III sztabu Naczelnego Wodza w Londynie od czerwca 1940. 30 czerwca 1941 objął dowództwo dywizjonu rozpoznawczego I Korpusu, który 30 czerwca 1942 został przeformowany w 1 pułk rozpoznawczy. 13 lipca 1942 przekazał dowodzenie pułkiem i przeszedł na stanowisko zastępcy dowódcy 16 Brygady Pancernej^[7]. Oficer do zleceń szefa w sztabie Naczelnego Wodza w Londynie w latach 1943–1944^[1], a od marca do września 1944 oficerem łącznikowym Naczelnego Wodza przy brytyjskim Dowództwie 21 Grupy Armii^[1]. We wrześniu 1944 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Od czerwca 1945 do czerwca 1947 dowodził tą brygadą. W czerwcu 1947 wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia i objął w nim dowództwo 54 Grupy Brygadowej PKPR^[8].

Po demobilizacji osiadł w Londynie. 27 maja 1978 został mianowany zastępcą przewodniczącego Wojskowej Komisji Orzekającej^[9]. Był współpracownikiem Instytutu im. gen. Sikorskiego w Londynie^[10]. Zginął 1 grudnia 1981 w wypadku drogowym.

Awanse

podporucznik – 1 czerwca 1919
porucznik – 1 września 1920
rotmistrz – 1 stycznia 1929
major – 1 stycznia 1936
podpułkownik – 3 maja 1940
pułkownik – 1 stycznia 1945
generał brygady – 1 stycznia 1964^[11]

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari
Krzyż Niepodległości (20 lipca 1932)^[12]
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1 grudnia 1981)^[13]
Krzyż Walecznych (dwukrotnie „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)
Krzyż Walecznych (dwukrotnie za kampanię 1944–1945)^[14]
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
Srebrny Krzyż Zasługi (17 marca 1930)^[15]
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)

Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja)^[16]
Krzyż Wojenny (Croix de Guerre) z palmą (Francja)^[16]
Krzyż Wojenny (Croix de Guerre 1940) z palmą (Belgia)^[17]
Medal Brązowego Lwa (Holandia)^[18]
Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania)^[19]

Zobacz też

Generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Leżeński i Kukawski 1991 ↓, s. 108.
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 45 z 20 października 1926 roku
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 38.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 298.
↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 420.
↑ Tym 2009 ↓, s. 83, 135.
↑ Kronika 1947 ↓, s. 24.
↑ Rozporządzenie wykonawcze Ministra Obrony Narodowej do dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z 10 maja 1978 r. o powołaniu Wojskowej Komisji Orzekającej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 3 z 1 czerwca 1978.
↑ Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 42, s. 99, Grudzień 1981. Koło Lwowian w Londynie.
↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 98.
↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 12, Nr 3 z 31 grudnia 1981.
↑ Grudziński 1990 ↓, s. 268.
↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 144 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
↑ ^a ^b Grudziński 1990 ↓, s. 292.
↑ Grudziński 1990 ↓, s. 289.
↑ Grudziński 1990 ↓, s. 293.
↑ Grudziński 1990 ↓, s. 291.

Bibliografia

Kronika 510 Oddziału PKPR, sygn. C.850. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1947.
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona na podstawie Dzienników Personalnych Naczelnego Wodza i Ministra Obrony Narodowej oraz Rozkazów Dziennych 1 Dywizji Pancernej. W: Stanisław Maczek: Od podwody do czołga. Wyd. III (I krajowe). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1990, s. 249–293.
Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
Cezary Leżeński, Lesław Kukawski: O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 108. ISBN 83-04-03364-X.
Juliusz Tym: 1. Dywizja Pancerna. Organizacja i wyszkolenie. Warszawa: ZP Grupa Sp. z o.o., 2009. ISBN 978-83-61529-27-9.

[CITEREFLeżeńskiKukawski1991108-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Leżeński i Kukawski 1991 ↓, s. 108.

[2] Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 45 z 20 października 1926 roku

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_14_z_5_listopada_1928_roku-3] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_1_z_28_stycznia_1931_roku,_s._38-4] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 38.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_14_z_20_września_1930_roku,_s._298-5] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 298.

[CITEREFRocznik_Oficerski1932153,_420-6] Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 420.

[CITEREFTym200983,_135-7] Tym 2009 ↓, s. 83, 135.

[CITEREFKronika194724-8] Kronika 1947 ↓, s. 24.

[9] Rozporządzenie wykonawcze Ministra Obrony Narodowej do dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z 10 maja 1978 r. o powołaniu Wojskowej Komisji Orzekającej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 14, Nr 3 z 1 czerwca 1978.

[10] Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 42, s. 99, Grudzień 1981. Koło Lwowian w Londynie.

[CITEREFKryska-KarskiŻurakowski199198-11] Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 98.

[12] M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[13] Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 12, Nr 3 z 31 grudnia 1981.

[CITEREFGrudziński1990268-14] Grudziński 1990 ↓, s. 268.

[15] M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 144 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.

[CITEREFGrudziński1990292-16] Grudziński 1990 ↓, s. 292.

[CITEREFGrudziński1990289-17] Grudziński 1990 ↓, s. 289.

[CITEREFGrudziński1990293-18] Grudziński 1990 ↓, s. 293.

[CITEREFGrudziński1990291-19] Grudziński 1990 ↓, s. 291.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]