Berengar I z Friulu

Berengar I z Friulu
	margrabia Friulu
Okres	od 874; do 890 ?
Poprzednik	Unroch III
Następca	Walfred
	król Włoch
Okres	od 888; do 7 kwietnia 924
Poprzednik	Karol Otyły
	Cesarz rzymski
Okres	od 916; do 7 kwietnia 924
	Dane biograficzne
Dynastia	Unrochingowie
Data urodzenia	850-860
Data śmierci	7 kwietnia 924
Ojciec	Eberhard z Friulu
Matka	Gizela
Żona	1. Bertila ze Spoleto; 2. Anna
	Multimedia w Wikimedia Commons

Berengar I z Friulu^[1], Berengariusz I z Friuli^[2] (ur. 850–860, zm. 7 kwietnia 924) – margrabia Friulu, król Włoch od 888, cesarz od 915. Pochodził z dynastii Unrochingów.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Eberharda z Friulu i Gizeli, córki cesarza Ludwika Pobożnego.

W 888 został królem Włoch, jednakże już w następnym roku po przegranej bitwie nad Trebbią stracił koronę na rzecz Gwidona ze Spoleto. Po śmierci jego i jego następcy Lamberta w 898^[3] odzyskał władzę. Po klęsce z Węgrami w 899 roku jego pozycja znacznie osłabła. W lutym 901 roku Benedykt IV koronował na cesarza Ludwika Ślepego, konkurenta Berengara I. W sierpniu 902 roku Berengar I zdołał wygnać nowego cesarza.

We wrześniu 915 w bazylice św. Piotra Berengar został koronowany na cesarza przez papieża Jana X, jednakże mimo to autorytet jego władzy spadał. Ostateczny cios przyniosła klęska^[3] w bitwie pod Fiorenzuola d’Arda z wojskami Rudolfa Burgundzkiego króla zachodniofrankijskiego w 923 roku. W konsekwencji Berengar został zamordowany w 924 roku w Weronie^[3].

Był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była poślubiona około 880 roku Bertila ze Spoleto, drugą nieznanego pochodzenia Anna.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ J. E. Morby, Dynastie świata, s. 163.
↑ R. P. McBrien, Leksykon papieży, s. 109.
↑ ^a ^b ^c Praca zbiorowa: Historia powszechna Tom 7 Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki. T. 7. Mediaset Group SA, 2007, s. 575. ISBN 978-84-9819-814-0.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Brandenburg E., Die Nachkommen Karls des Großen, Leipzig 1935, s. 2.
McBrien Richard P., Leksykon papieży, Warszawa 2003, s. 109, 111-112.
Morby J. E., Dynastie świata, Kraków 1995, s. 163.

[1] J. E. Morby, Dynastie świata, s. 163.

[2] R. P. McBrien, Leksykon papieży, s. 109.

[whs-3] Praca zbiorowa: Historia powszechna Tom 7 Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki. T. 7. Mediaset Group SA, 2007, s. 575. ISBN 978-84-9819-814-0.

[1]

[2]

[3]

Książęta longobardzcy	Gisulf I (ok. 569–ok. 580) Grasulf I (ok. 590) Gisulf II (ok. 591–ok. 611) Tasso (ok. 611–ok. 625) Kakko (ok. 611–ok. 625) Grasulf II (ok. 625–651) Ago (ok. 651–ok. 663) Lupus (663–666) Arnefrit (666) Wechtar (666–678) Landar (678–?) Rodoald (?–694) Ansfrid (694) Ado (694–705) Ferdulf (705) Corvulus (705–706) Pemmo (706–739) Ratchis (739–744) Aistulf (744–749) Anzelm (749–751) Piotr (751–774) Hrodgaud (774–776)
Książęta karolińscy	Marcarius (776–787) Eryk (789–799) Hunfryd (799–808) Aio (808–817) Cadolah (817–819) Baldryk (819–823)
Margrabiowie	Eberhard (846–863) Unroch III (863–874) Berengar (874–888) Walfred (891–896)

Karolingowie i inne rody	Karol I Wielki (800–814) Ludwik I Pobożny (814–840) Lotar I (koregent od 817, 840–855) Ludwik II (koregent od 850, 855–875) Karol II Łysy (875–877) Karol III Gruby (881–888) Gwido ze Spoleto (891–894) Lambert ze Spoleto (koregent od 892, 894–898) Arnulf z Karyntii (896–899) Ludwik III Ślepy (901–905) Berengar I z Friulu (915–924)
Ludolfingowie	Otton I Wielki (962–973) Otton II (973–983) Otton III (koregent od 967, 996–1002) Henryk II Święty (1014–1024)
Dynastia salicka	Konrad II (1027–1039) Henryk III (1046–1056) Henryk IV (1084–1105) Henryk V (1111–1125)
Süpplinburgowie	Lotar III (1133–1137)
Hohenstaufowie	Fryderyk I Barbarossa (1155–1190) Henryk VI (1191–1197)
Welfowie	Otto IV (1209–1215)
Hohenstaufowie	Fryderyk II (1220–1250)
Luksemburgowie	Henryk VII (1312–1313)
Wittelsbachowie	Ludwik IV Bawarski (1328–1347)
Luksemburgowie	Karol IV (1355–1378) Zygmunt (1433–1437)
Habsburgowie	Fryderyk III (1452–1493) Maksymilian I (1508–1519) Karol V (1519–1556) Ferdynand I (1558–1564) Maksymilian II (1564–1576) Rudolf II (1576–1612) Maciej (1612–1619) Ferdynand II (1619–1637) Ferdynand III (1637–1657) Leopold I (1658–1705) Józef I (1705–1711) Karol VI (1711–1740)
Wittelsbachowie	Karol VII (1742–1745)
Habsburgowie-Lotaryńscy	Franciszek I (1745–1765) Józef II (1765–1790) Leopold II (1790–1792) Franciszek II (1792–1806)