Biała Woda (Niemcy)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Biała Woda
Weißwasser/Oberlausitz
Běła Woda
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Saksonia

Powiat

Powiat Görlitz

Zarządzający

Helma Orosz

Powierzchnia

63,30 km²

Wysokość

140 m n.p.m.

Populacja (31.12.2013)
• liczba ludności
• gęstość


17 074
270 os./km²

Nr kierunkowy

03576

Kod pocztowy

02943

Tablice rejestracyjne

GR, LÖB, NOL, NY, WSW, ZI

Położenie na mapie Saksonii
Mapa konturowa Saksonii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Biała Woda”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Biała Woda”
Ziemia51°30′N 14°38′E/51,500000 14,633333
Strona internetowa

Biała Woda[1] (niem. Weißwasser/Oberlausitz, Weißwasser/O.L.; górnołuż. Běła Woda, wym. ['bʲɪwa 'woda]) – miasto we wschodnich Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Görlitz (do 31 lipca 2008 w powiecie Niederschlesischer Oberlausitzkreis), w pobliżu granicy z Polską, w Zagłębiu Łużyckim, siedziba wspólnoty administracyjnej Verwaltungsgemeinschaft Weißwasser/O.L. Miasto liczy 17 074 mieszkańców (2013), a jego powierzchnia wynosi 63,30 km².

Historia[edytuj | edytuj kod]

Najstarsze zachowane wzmianki o Białej Wodzie pochodzą z 1552 roku. Biała Woda stanowiła wówczas część Korony Czeskiej. W 1635 utracona przez Czechy na rzecz Elektoratu Saksonii. W latach 1697–1706 i 1709-1763 wraz z Saksonią była połączona unią z Polską (za panowania królów Augusta II Mocnego i Augusta III Sasa). W 1772 powstała pierwsza szkoła w Białej Wodzie. Od 1806 w granicach Królestwa Saksonii, które w latach 1807–1815 było połączone unią z Księstwem Warszawskim.

Ratusz w latach przynależności miasta do NRD

W 1815 została włączona do pruskiej Prowincji Śląsk. W XIX wieku Biała Woda stała się znaczącym ośrodkiem produkcji szkła, powstały tu m.in. huta szkła i cegielnia. Od 1871 leżała w granicach zjednoczonych Niemiec. Po podziale Śląska na dwie prowincje w 1919 znalazła się w granicach Prowincji Dolny Śląsk. W 1935 otrzymała prawa miejskie. Od 1938 w granicach ponownie scalonej Prowincji Śląsk, a od 1941 znów część Dolnego Śląska. W miejscowości znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen[2]. Zniszczenia miasta w II wojnie światowej sięgnęły 40%. W 1945 trafiła do radzieckiej strefy okupacyjnej Niemiec. Przed powrotem do Polski w Białej Wodzie stacjonował 6 Pułk Piechoty Ludowego Wojska Polskiego. Radziecka Administracja Wojskowa w Niemczech przyłączyła Białą Wodę wraz z położonymi na zachód od Nysy Łużyckiej ziemiami Prowincji Dolny Śląsk do Saksonii. W latach 1949–1990 w granicach Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W latach 1952–1990 część okręgu Chociebuż. Od 1990 część Wolnego Kraju Saksonia i Republiki Federalnej Niemiec.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Zmiany populacji miasta od 1825 do 2013 roku:

Najwyższą populację miasto osiągnęło w 1988 roku – 38 288 mieszkańców.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Ratusz
  • Ratusz (ok. 1911/12)
  • Kościół katolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (1901)
  • Kościół ewangelicki (1892/93)
  • Gmach poczty (ok. 1890)
  • Dworzec kolejowy (1869)
  • Kolej leśna w Bad Muskau
  • Kolejowa wieża ciśnień (ok. 1875)
  • Domy kolejarzy (XIX/XX wiek)
  • Urząd stanu cywilnego (ok. 1900)
  • Gmach Biblioteki Miejskiej (1903)
  • Wieża ciśnień (ok. 1910, przebudowana w 1935)
  • Willa z 1905, obecnie Muzeum Szkła (Glasmuseum)
  • Gmach Szkoły im. Pestalozziego (ok. 1912)
  • Dawny dom towarowy (XX wiek)
  • Kaplica cmentarna (ok. 1930)
  • Kamienice i domy z końca XIX wieku i początku XX wieku

Sport[edytuj | edytuj kod]

Klub hokejowy w mieście to Lausitzer Füchse. W Białej Wodzie rozegrano osiem towarzyskich spotkań hokejowych reprezentacji Polski i NRD.

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Dwujęzyczna tablica w jęz. niemieckim i górnołużyckim przy wjeździe do miasta

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zmiany wprowadzone na 77. posiedzeniu Komisji (13 lutego 2013 roku). Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2013-03-09]. (pol.).
  2. Abraham Kajzer, Za drutami śmierci, Wałbrzych: Muzeum Gross-Rosen, 2013, ISBN 978-83-89824-09-7.