Przejdź do zawartości

Bogdan Tuszyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bogdan Tuszyński
Ilustracja
Bogdan Tuszyński (2007)
Pełne imię i nazwisko

Bogdan Romuald Tuszyński

Data i miejsce urodzenia

4 lipca 1932
Łódź

Data i miejsce śmierci

1 stycznia 2017
Wiązowna

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

dziennikarz sportowy

Narodowość

polska

Pracodawca

Przegląd Sportowy (1951–1952)
Polskie Radio (1953–1981)

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej”
Multimedia w Wikimedia Commons

Bogdan Romuald Tuszyński (ur. 4 lipca 1932 w Łodzi, zm. 1 stycznia 2017 w Wiązownie) – polski dziennikarz sportowy, publicysta, sprawozdawca radiowy, prasoznawca i historyk sportu, z wykształcenia doktor nauk politycznych.

Reporter przez niemal trzydzieści lat związany z Polskim Radiem, obok Bohdana Tomaszewskiego najpopularniejszy redaktor sportowy na jego antenie[1]. Popularyzator kolarstwa, przez 25 lat prowadził radiowe relacje z Wyścigu Pokoju. Pomysłodawca Studia S-13, autor kilkudziesięciu książek o mediach sportowych, historii sportu oraz pozycji biografistycznych[2].

Kariera dziennikarska

[edytuj | edytuj kod]

Pochodzący z kolejarskiej rodziny Tuszyński wychowywał się w Łodzi, choć w wieku gimnazjalnym krótko mieszkał też w Szczecinie i Jeleniej Górze; podczas nauki w tym drugim mieście redagował gazetkę „Kącik szkolny”[3]. Pracę dziennikarza rozpoczął jako licealista, pełniąc funkcję referenta prasowego w zarządzie Międzyszkolnego Klubu Sportowego w Łodzi. Współpracował też z „Kurierem Popularnym” (1948), „Expressem Ilustrowanym” i „Dziennikiem Łódzkim” (1949–1950)[1]. Pierwszy tekst Tuszyńskiego pod pełnym imieniem i nazwiskiem DŁ opublikował 17 stycznia 1950[4].

Po zdaniu matury i przeniesieniu się do Warszawy na studia dziennikarskie[5], w latach 1951–1952 pracował w „Przeglądzie Sportowym” (został wyrzucony w wyniku działań służb bezpieczeństwa po usunięciu z ZMP[6]). Po ukończeniu studiów, 1 września 1953 rozpoczął pracę w Polskim Radiu, w którym w latach 1953–1981 był sprawozdawcą wielu wydarzeń sportowych, głównie kolarskich. Prowadził cieszące się wielką popularnością relacje z kolejnych edycji Wyścigu Pokoju[2], od 1957 nadając relacje na żywo z helikoptera[7] (wcześniej niż zaczęto czynić to podczas Tour de France), a rozpoczynając je od charakterystycznego zawołania Halo, tu helikopter[1]. Pierwszą transmisję Wyścigu prowadził w 1955 (rok wcześniej przekazywał informacje przez telefon do redakcji), przy ostatniej pracował w 1980[8]. Komentował też m.in. mecze hokejowe.

W 1970 był pomysłodawcą Studia S-13, programu polegającego na łączeniu się ze stadionami, na których rozgrywane są mecze piłkarskiej ekstraklasy[9]. Tuszyński, który przez lata był jednym z prowadzących Studio zainspirował się podczas urlopu w Jugosławii audycją Domenica Sport z relacjami z kilku meczów Serie A we włoskim Rai Radio 1. Od 1975 do 1977 był kierownikiem, a w latach 1979–1981 redaktorem naczelnym redakcji sportowej PR[10]. Odpowiadał za multipleksowy system organizacyjny transmisji z Letnich Igrzysk Olimpijskich 1976 w Montrealu (z sześcioma własnymi punktami sprawozdawczymi), którą uważał za swój największy zawodowy sukces[7]. Wprowadzał do zawodu dziennikarskiego Włodzimierza Szaranowicza, Dariusza Szpakowskiego, Henryka Urbasia, Bogdana Chruścickiego i Tomasza Zimocha. Pracę w PR zakończył z powodu choroby gardła oraz przedłużającej się rehabilitacji po kontuzji odniesionej w towarzyskim meczu piłkarskim aktorów z dziennikarzami na Stadionie WP w 1980, kiedy Władysław Komar zmiażdżył mu nogę w kilku miejscach[11]. Ostatecznie o jego postanowieniu odejścia z radia zdecydowało niedopuszczenie do pracy po wprowadzeniu stanu wojennego[7].

Po zakończeniu pracy w PR został encyklopedystą sportu i dziennikarstwa sportowego, opublikował wiele unikatowych w skali światowej pozycji historycznych o kolarstwie, rozwoju mediów sportowych i olimpizmie. Ich publikację finansował w głównej mierze Czesław Lang[3]. Opracowania spotykały się z regularną krytyką Andrzeja Gowarzewskiego, zarzucającego Tuszyńskiemu sprzeczne z prawem oraz niezgodne z etyką dziennikarską nadmierne korzystanie ze swoich opracowań bez podawania ich w bibliografii[12] i nazywającego prześmiewczo autora „królem cytatu”[13].

Tuszyński pisał też na tematy sportowe w „Żołnierzu Wolności” (od 1963) oraz w „Polsce Zbrojnej”[6].

Zmarł po długiej i ciężkiej chorobie nad ranem 1 stycznia 2017 w Wiązownie[6] w wieku 84 lat[10]. Pochowany został 9 stycznia na Powązkach Wojskowych w Warszawie[14] (kwatera B35-3-15)[15]. Przed śmiercią pracował nad albumem o historii Tour de Pologne[6].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Autor lub współautor kilkudziesięciu publikacji książkowych, w tym[16]:

  • Pół wieku AZS (1962, z Wojciechem Szkielą i Zygmuntem Weissem)
  • Halo, tu helikopter (1973)
  • Skok pod chmury i zza chmur (1973)
  • Złote bliźnięta (1974)
  • Welodrom w blasku złota (1975)
  • Sprintem przez prasę sportową (1975)
  • Hokejowa karuzela (1976, z Janem Frandofertem)
  • Wspomnienia olimpijskie (1976, z Janem Lisem)
  • Prasa i sport 1881-1981 (1981)
  • 100 lat Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów. 100 lat kolarstwa polskiego (1986)
  • Od Dynasów do Szurkowskiego (1986)
  • Wyścig Pokoju 1948-1988 (1989)
  • Tour de Pologne. 60 lat (1989)
  • Ostatnie okrążenie „Kusego” (1990)
  • Tytani mikrofonu (1992)
  • Przerwany bieg – sportowcy z Kozielska, Ostaszkowa i Starobielska (1992, 1999)
  • 50 razy Tour de Pologne (1993)
  • Radio i sport (1993)
  • Sportowe pióra (1994)
  • Złota księga kolarstwa polskiego (1995)
  • Telewizja i sport (1996)
  • Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Kultura fizyczna, sport (1997, praca zbiorowa)
  • Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939-1945 (1999)
  • 70 lat Tour de Pologne 1928-1998 (1999)
  • Złota księga kolarstwa światowego (2000)
  • Kusy (2000)
  • Najlepsi polscy sportowcy XX wieku (2002, praca zbiorowa)
  • Polscy olimpijczycy XX wieku (2004)
  • Za cenę życia. Sport Polski Walczącej 1939-1945 (2006)
  • Leksykon Olimpijczyków Polskich 1924-2006 (2007, z Henrykiem Kurzyńskim)
  • Bardowie sportu (2009)
  • 90 lat na olimpijskim szlaku (2009, praca zbiorowa)
  • Od Chamonix i Paryża do Vancouver: Leksykon Olimpijczyków Polskich 1924-2010 (2010, z Henrykiem Kurzyńskim)
  • Sławy polskiego sportu (2013, praca zbiorowa)
  • Bogdan Tuszyński: Księga Pamiątkowa (2013)
  • Od Chamonix i Paryża do Soczi: Leksykon Olimpijczyków Polskich 1924-2014 (2014, z Henrykiem Kurzyńskim)
  • Historia Kolarstwa Polskiego (1) Tour de Pologne (1928-2013) (2014)
  • Historia Kolarstwa Polskiego (2) Kolarstwo szosowe na Mistrzostwach Polski Mistrzostwach świata Igrzyskach Olimpijskich (2014)
  • Historia Kolarstwa Polskiego (3) Polscy torowcy w kraju i na świecie (2015)
  • Historia Kolarstwa Polskiego (4) Wyścig Pokoju oraz Polacy na innych światowych wyścigach (2015)
  • Historia Kolarstwa Polskiego (5) Kolarstwo przełajowe MTB i BMX (2016)
  • Leksykon 1466 najlepszych zawodniczek i zawodników w kolarstwie polskim 1919-2015 (2016, z Henrykiem Kurzyńskim)

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Pierwszy start (1950) – kolega Tomka
  • W biegu (1978) – on sam
  • Pasja według Tuszyńskiego (2012) – on sam

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]
Grób Bogdana Tuszyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (2018).

Był synem Romualda Tuszyńskiego, miał brata Włodzimierza. Jego żoną od 1955 była Halina Przedborska, z którą miał córkę Agatę Tuszyńską (ur. 1957), pisarkę, poetkę i reportażystkę. Po kilku latach rozwiedli się[17]. Miał też dwie córki z drugiego małżeństwa: inż. architekt Justynę Tuszyńską-Strój oraz lek. wet. Katarzynę Tuszyńską.

W łódzkich czasach gimnazjalnych był piłkarzem szkolnej drużyny SKS Pogoń, gdzie występował na pozycji bramkarza, podobnie jak na studiach w reprezentacji Uniwersytetu Warszawskiego. Przez wiele lat był też bramkarzem w piłkarskiej reprezentacji dziennikarzy[1].

Absolwent Sekcji Dziennikarskiej przy Wydziale Filozoficzno-Społecznym Uniwersytetu Warszawskiego (1953) i Studium Magisterskiego Wydziału Nauk Społecznych UW (1970). Tytuł doktora nauk politycznych uzyskał za pracę „Historia prasy sportowej” (1974)[18].

W latach 1948–1952 był członkiem Związku Młodzieży Polskiej (wyrzucony za zarzut „antysocjalistycznej działalności”[6]), od 1967 roku należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1963 został współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie Fala[19].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d Maciej Petruczenko: Zmarł Bogdan Tuszyński. przegladsportowy.pl, 2017-01-01. [dostęp 2018-02-03].
  2. ↑ a b Artur Bartkiewicz, Nie żyje Bogdan Tuszyński, twórca Studia S-13 [online], rp.pl, 2017 [dostęp 2018-02-03].
  3. ↑ a b Maciej Petruczenko: Tu helikopter, tu helikopter... Ostatni wywiad z Bogdanem Tuszyńskim. sport.onet.pl, 2017-01-03. [dostęp 2018-02-05].
  4. ↑ Red. Bogdan Tuszyński (1932-2017). sdrplodz.media.pl. [dostęp 2018-02-03].
  5. ↑ Anna Gronczewska: Życiorysy: Do końca życia pamiętali, gdzie się urodzili. Łódź zawsze była im bliska. plus.dzienniklodzki.pl, 2017-01-19. [dostęp 2018-02-03].
  6. ↑ a b c d e Jacek Szustakowski: Redaktor Bogdan Tuszyński – bard z helikoptera. polska-zbrojna.pl, 2017-01-07. [dostęp 2018-01-08].
  7. ↑ a b c Tomasz Sygut: Halo, halo… Tu helikopter. tygodnikprzeglad.pl, 2005-05-22. [dostęp 2018-02-05].
  8. ↑ Bogdan Tuszyński kończy 80 lat. tvp.info.pl, 2012-07-04. [dostęp 2018-02-03].
  9. ↑ Studio S-13 – radość, emocje i szybkość przekazu. polskieradio.pl, 2015-03-13. [dostęp 2018-02-06].
  10. ↑ a b Bogdan Tuszyński nie żyje. Legendarny dziennikarz Polskiego Radia miał 84 lata. polskieradio.pl, 2017-01-01. [dostęp 2018-02-03].
  11. ↑ Marek Kondraciuk: Bogdan Tuszyński – dziennikarz dziennikarzy. dzienniklodzki.pl, 2013-04-01. [dostęp 2018-02-03].
  12. ↑ Andrzej Gowarzewski: Encyklopedia Piłkarska FUJI: Pierwszy oficjalny polski Rocznik 2011-2012. Polska – Europa – Świat. Katowice: Wydawnictwo GiA, 2011, s. 318.
  13. ↑ Andrzej Gowarzewski: Encyklopedia Piłkarska FUJI: Mistrzostwa Polski. Ludzie (1918-1939). 100 lat prawdziwej historii (1). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2017, s. 243.
  14. ↑ W Warszawie pożegnano redaktora Bogdana Tuszyńskiego. eurosport.onet.pl. [dostęp 2017-01-09].
  15. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
  16. ↑ Janusz Porycki: Bogdan Tuszyński „Bardowie sporu”. olsztyn24.com, 2010-02-22. [dostęp 2018-02-03].
  17. ↑ Michał Olszewski: Rodzinna historia lęku, Tuszyńska, Agata. wyborcza.pl, 2005-03-02. [dostęp 2018-02-05].
  18. ↑ Pożegnanie legendy. Bogdan Tuszyński spoczął na Powązkach. tvp.info.pl, 2017-01-09. [dostęp 2018-02-03].
  19. ↑ Zarys działalności agenta „Stefan”. salon24.pl, 2013-07-12. [dostęp 2018-02-03].
  20. ↑ „Przerwany bieg”, Bogdan Tuszyński. historiawisly.pl. [dostęp 2018-02-03].
  21. ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 1019–1020. ISBN 83-223-2073-6.
  22. ↑ M.P. z 1997 r. nr 28, poz. 258.
  23. ↑ Laureaci „Wawrzynów Olimpijskich” w latach 1969–2016. olimpijski.pl. [dostęp 2018-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-10)].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bogdan_Tuszyński&oldid=72387332”