Dzierżązna (województwo łódzkie)
| Artykuł |
51°55′56.6″N 19°25′10.3″E |
|---|---|
| - błąd |
4 m |
| WD |
51°55'N, 19°25'E |
| - błąd |
2301 m |
| Odległość |
1859 m |
| wieś | |
 Położenie na mapie gminy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo |
Dzierżązna |
| Liczba ludności (2011) |
237[1] |
| Strefa numeracyjna |
42 |
| Kod pocztowy |
95-001 |
| Tablice rejestracyjne |
EZG |
| SIMC |
0416686 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Zgierz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu zgierskiego  | |
 51°55′56,6″N 19°25′10,3″E/51,932389 19,419528
| |
Dzierżązna – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Zgierz, nad rzeką Dzierżązną, dopływem Czarnawki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa łódzkiego.
W Dzierżąznej odbyły się trzy edycje Futrzakonu – pierwszego polskiego konwentu futrzaków[potrzebny przypis].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Przed wybuchem II wojny światowej folwark w Dzierżąznej miał dwóch właścicieli: łódzkiego adwokata – Bolesława Duszyńskiego (50%) i Felicję Pawełczyńską (50%). Wcześniej, około 1930 roku, właścicielem 30 morgowej działki, wydzielonej z tegoż folwarku, stał się inny łódzki adwokat – Bolesław Słomnicki vel Adam Słomiński[2][a]. Tenże wybudował na niej dom wzorowany na pałacyku Józefa Piłsudskiego w Sulejówku[potrzebny przypis]. W pierwszych miesiącach okupacji niemieckiej oboje właściciele folwarku zostali z niego wysiedleni i wywłaszczeni, a obie jego części ponownie połączone. Majątek Słomnickiego objął miejscowy volksdeutsch – Alfred Krinke. Do końca 1942 roku folwark miał trzech administratorów, kiedy to przejęła go łódzka policja, z przeznaczeniem na filię powstającego w Łodzi obozu dla małoletnich Polaków.
Filia obozu dla małoletnich Polaków w Łodzi[edytuj | edytuj kod]
Od stycznia 1943 do ok. 18 stycznia 1945 funkcjonowała w miejscowym majątku rolnym filia łódzkiego obozu dla młodocianych Polaków (Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt), w której pracowały dziewczęta od 14 do 16 roku życia[2]. Zadaniem filii było przyuczenie więźniarek do pracy na roli w niemieckich gospodarstwach (do których miały być wysyłane po ukończeniu 16 roku życia) oraz zapewnienie dostaw żywnościowych do macierzystego obozu. Warunki bytowania w filii były lepsze niż łódzkim obozie. Nie odnotowano tu szczególnych przypadków znęcania się nad więźniarkami oraz śmierci.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- park dworski z pocz. XX w. (rejestr zabytków nr A/290 z 20 grudnia 1983)[3]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ J. Witkowski w swojej monografii podaje nazwisko A. Słomiński, ale w „Księdze adresowej m. Łodzi, 1937–1939” jest wyłącznie B. Słomnicki.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wieś Dzierżązna w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-01-03] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ a b VI – Filia w Dzierżązni, [w:] Józef Witkowski, Hitlerowski obóz koncentracyjny dla małoletnich w Łodzi, Wrocław: Ossolineum, 1975, s. 223–245.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 118 [dostęp 2015-09-15].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
