fis-moll

fis-moll – gama muzyczna oparta na skali molowej, której toniką jest fis. Gama fis-moll w odmianie naturalnej (eolskiej) zawiera dźwięki: fis, gis, a, h, cis, d, e. W zapisie tonacji fis-moll występują trzy krzyżyki.

Oprócz odmian: eolskiej, harmonicznej i doryckiej, jest też odmiana melodyczna brzmiąca jak do góry dorycka, a w dół jak eolska.

$\relative f'{ \key fis \minor \override Staff.TimeSignature #'stencil = ##f \cadenzaOn fis1 gis a h cis d e fis \cadenzaOff } \addlyrics { \small { fis gis a h cis d e fis } }$

Gama fis-moll w odmianie harmonicznej (z VII stopniem podwyższonym o półton):

$\relative f'{ \key fis \minor \override Staff.TimeSignature #'stencil = ##f \cadenzaOn fis1 gis a h cis d eis fis \cadenzaOff } \addlyrics { \small { fis gis a h cis d eis fis } }$

Gama fis-moll w odmianie doryckiej (z VI i VII stopniem podwyższonym o półton w stosunku do gamy fis-moll naturalnej):

$\relative f'{ \key fis \minor \override Staff.TimeSignature #'stencil = ##f \cadenzaOn fis1 gis a h cis dis eis fis \cadenzaOff } \addlyrics { \small { fis gis a h cis dis eis fis } }$

Durową paralelą gamy jest A-dur^[1], jednoimienną durową – Fis-dur.

Nazwa fis-moll oznacza także akord, zbudowany z pierwszego (fis), trzeciego (a) i piątego (cis) stopnia gamy fis-moll.

Akord fis-moll	$\relative f'{ \override Staff.TimeSignature #'stencil = ##f \cadenzaOn s1 <fis a cis> s1 \cadenzaOff }$

Znane dzieła w tonacji fis-moll:

Dietrich Buxtehude – Preludium fis-moll (na organy)
Fryderyk Chopin – Preludium fis-moll, Polonez op. 44
Felix Mendelssohn-Bartholdy – „Pieśń weneckiego Gondoliera” ze zbioru „Pieśni bez słów”
Aleksandr Skriabin – III Sonata fortepianowa op. 23
Henryk Wieniawski – I Koncert skrzypcowy

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ FranciszekF. Wesołowski FranciszekF., Zasady muzyki, wyd. 7, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1986, s. 127, ISBN 83-224-0250-3 .

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

F♯ minor scale. [w:] WolframAlpha Computational Knowledge Engine [on-line]. Wolfram Alpha LLC — A Wolfram Research Company. [dostęp 2018-07-07]. (ang.).
F♯ minor chord. [w:] WolframAlpha Computational Knowledge Engine [on-line]. Wolfram Alpha LLC — A Wolfram Research Company. [dostęp 2018-07-07]. (ang.).

[1] FranciszekF. Wesołowski FranciszekF., Zasady muzyki, wyd. 7, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1986, s. 127, ISBN 83-224-0250-3 .

[1]