Strzemieszyce Wielkie (gmina)

Strzemieszyce Wielkie
	gmina wiejska
	1950–1954
Państwo	Polska
Województwo	1950: śląskie; 1950–53: katowickie; 1953–54: stalinogrodzkie
Powiat	będziński
Siedziba	Strzemieszyce Wielkie
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	4
brak współrzędnych

Strzemieszyce Wielkie (do 1949 Olkusko-Siewierska^[1]) – dawna gmina wiejska o charakterze miejskim, istniejąca w latach 1950–1954^[2] w woj. śląskim/katowickim/stalinogrodzkim (dzisiejsze woj. śląskie). Siedzibą gminy były Strzemieszyce Wielkie (obecnie dzielnica Dąbrowy Górniczej).

Gmina została powołana w dniu 1 stycznia 1950 roku w woj. śląskim (od 6 lipca 1950 roku pod nazwą woj. katowickie^[3] a od 9 marca 1953 jako woj. stalinogrodzkie^[4]), w powiecie będzińskim, z części znoszonej gminy Olkusko-Siewierskiej (z obszaru pozostałym po odłączeniu gromad, z których równocześnie utworzono gminy Gołonóg, Ząbkowice i Kazimierz)^[5]. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Strzemieszyce Wielkie była podzielona na 4 gromady: Grabocin, Strzemieszyce Folwark, Strzemieszyce Małe i Strzemieszyce Wielkie^[6].

1 stycznia 1953 z gminy Strzemieszyce Wielkie wyłączono część gromady Grabocin i włączono ją do gminy Kazimierz^[7]. 12 września 1953 roku część obszaru gminy Strzemieszyce Wielkie (część gromady Strzemieszyce Wielkie) włączono do Dąbrowy Górniczej^[8]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[9].

Z dniem 13 listopada 1954 roku gromada Strzemieszyce Wielkie otrzymała prawa miejskie^[10] a 27 maja 1975 miasto zostało przyłączone do Dąbrowy Górniczej^[11].

Zobacz też gmina Strzemieszyce.

Przypisy

↑ Według publikacji Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946) wydanej przez Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w 1947 roku gmina o nazwie Strzemieszyce (składająca się z 9 gromad: Grabocin, Kazimierz, Maczki, Niemce, Ostrowy, Porąbka, Strzemieszyce Małe, Strzemieszyce Wielkie i Strzemieszyce Folwark) istniała też tuż po wojnie, jako pozostałość po jednostce utworzonej za okupacji hitlerowskiej w miejsce dotychczasowej gminy Olkusko-Siewierskiej (oprócz Gołonoga, w którym Niemcy utworzyli odrębną gminę Gołonóg); ostatecznie powrócono do przedwojennego podziału administracyjnego (powrócono do nazwy gmina Olkusko-Siewierska), po czym gminę Strzemieszyce Wielkie (a także gminę Gołonóg) aktywowano formalnie dopiero w 1950 roku. Jako jednostka administracyjna powiatu będzińskiego w 1945 roku, gmina musiała zatem przez krótki czas należeć do woj. kieleckiego, ponieważ powiat przeniesiono do woj. śląskiego dopiero 18 sierpnia 1945 roku (Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167)
↑ Od 1 stycznia 1950 do 28 września 1954
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
↑ Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 41, poz. 282
↑ Dz.U. z 1953 r. nr 41, poz. 186
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 254
↑ Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87

[1] Według publikacji Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946) wydanej przez Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w 1947 roku gmina o nazwie Strzemieszyce (składająca się z 9 gromad: Grabocin, Kazimierz, Maczki, Niemce, Ostrowy, Porąbka, Strzemieszyce Małe, Strzemieszyce Wielkie i Strzemieszyce Folwark) istniała też tuż po wojnie, jako pozostałość po jednostce utworzonej za okupacji hitlerowskiej w miejsce dotychczasowej gminy Olkusko-Siewierskiej (oprócz Gołonoga, w którym Niemcy utworzyli odrębną gminę Gołonóg); ostatecznie powrócono do przedwojennego podziału administracyjnego (powrócono do nazwy gmina Olkusko-Siewierska), po czym gminę Strzemieszyce Wielkie (a także gminę Gołonóg) aktywowano formalnie dopiero w 1950 roku. Jako jednostka administracyjna powiatu będzińskiego w 1945 roku, gmina musiała zatem przez krótki czas należeć do woj. kieleckiego, ponieważ powiat przeniesiono do woj. śląskiego dopiero 18 sierpnia 1945 roku (Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167)

[2] Od 1 stycznia 1950 do 28 września 1954

[3] Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255

[4] Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51

[5] Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24

[6] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[7] Dz.U. z 1952 r. nr 41, poz. 282

[8] Dz.U. z 1953 r. nr 41, poz. 186

[9] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[10] Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 254

[11] Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) Generalne Gubernatorstwo Warszawskie (1915–19) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945) woj. śląskie (1945–50) woj. katowickie (1950–53) woj. stalinogrodzkie (1953–56) woj. katowickie (1956–75)
Miasta	Będzin (do 1948 →) Czeladź (do 1870 i 1916–51 →) Dąbrowa (Górnicza) (1916–49 →) Grodziec (od 1951) Kazimierz Górniczy (od 1967) Klimontów (od 1967) Koziegłowy (do 1870) Łagisza (1969–72 →) Modrzejów (do 1870) Mrzygłód (do 1870 i 1916–19) Porąbka (1967–72 →) Siewierz (do 1870 i 1916–19) Sosnowiec (1902–28 →) Strzemieszyce Wielkie (od 1954) Włodowice (do 1870) Wojkowice (od 1962) Zagórze (od 1967) Zawiercie (1915–26 →) Ząbkowice (od 1962) Żarki (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Gołonóg (1957–60) Kazimierz (1954–66 →) Klimontów (1954–66) Maczki (1958–72 →) Ostrowy Górnicze (1956–66 →) Porąbka (1956–66) Wojkowice Komorne (1954–62) Zagórze (1954–66) Ząbkowice (1956–62)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bobrowniki (1867–1954 i od 1973) Choroń (1867–1925) Czeladź (1915) Dąbrowa Górnicza (1909–16) Gołonóg (de facto 1941–54, de jure 1950–54) Górnicza (1874–1909) Grodziec (1915–51) Gzichów (1867–1915) Kazimierz (1950–54) Koziegłowy (1867–1915) Koziegłowy (1915–26 →) Koziegłówki (1915–26 →) Kromołów (← 1890–1926 →) Łagisza (1915–54) Łosień (1867–1954 i od 1973) Mierzęcice (1915–26 →) Milowice (1915) Modrzejów (1915) Mrzygłód (1915–16 i 1919–26 →) Myszków (1924–26 →) Niegowa (1867–1926 →) Niwka (1915–53) Olkusko-Siewierska (1867–1915, 1919–41 i 194?–49) Osad Górniczych (1867–1874) Ożarowice (1867–1941 i 1945–49) Pińczyce (1867–1926 →) Poraj (1915–19 i 1925–26 →) Poręba (Mrzygłodzka) (1867–1926 →) Psary (od 1973) Rokitno Szlacheckie (1867–1926 →) Rudnik–Wielki (1867–1926 →) Sączów (1941–45 i 1950–54) Siewierz (1890–1916 i 1919–26 →) Strzemieszyce (1941–4?) Strzemieszyce Wielkie (1950–54) Sulików (1867–1915) Włodowice (1867–1926 →) Wojkowice Kościelne (de facto 1867–1941, de jure 1867–1949; i od 1973) Wysoka (1915–19) Zagórze (Olkuskie) (1867–1874 i 1909–54) Zagórze (GGW) (1915) Ząbkowice (de facto 1941–54, de jure 1950–54; i od 1973) Żarki (1867–1926 →)
Gromady (1954–72)	Błędów (1954–61) Bobrowniki (1954–72) Dąbie (1954–72) Dobieszowice (1954–72) Gołonóg (1954–56) Kazimierz (1954) Klimontów (1954) Łagisza (1954–68) Łosień (1954–72) Maczki (1954–57) Okradzionów (1954–72) Ostrowy Górnicze (1954–55) Ożarowice (1954–56 →) Porąbka (1954–55) Psary (1954–72) Rogoźnik (1954–72) Sarnów (1954–72) Sączów (1954–72) Siemonia (1954–61) Strzemieszyce Małe (1954–72) Strzemieszyce Wielkie (1954) Strzyżowice (1954–72) Tąpkowice (1954–56 →) Tuczna Baba / Tucznawa (1954–72) Ujejsce (1954–72) Wojkowice Komorne (1954) Wojkowice Kościelne (1954–72) Zagórze (1954) Ząbkowice (1954–55) Żychcice (1954–61)