Przejdź do zawartości

Iłowo-Osada (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Iłowo-Osada
gmina wiejska
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

warmińsko-mazurskie

Powiat

działdowski

TERC

2803032

Wójt

Sebastian Cichocki (2015)

Powierzchnia

103,77 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


7309[1]

• gęstość

70,4 os./km²

Urbanizacja

45%

Nr kierunkowy

23

Tablice rejestracyjne

NDZ

Adres urzędu:
ul. Wyzwolenia 5
13-240 Iłowo-Osada
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

15

Liczba miejscowości

17

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
53°10′01″N 20°17′35″E/53,166944 20,293056
Biuletyn Informacji Publicznej
Lokomotywa Ty45. Eksponat przy stacji kolejowej w Iłowie-Osadzie.
Pomnik pomordowanych dzieci w hitlerowskim obozie przejściowym w Iłowie.
Kościół (XV w.) św. Jana Chrzciciela w Narzymiu - widok od strony południowej
Kościół św. Jakuba Apostoła w Białutach z 1884 r.

Iłowo-Osada (daw. gmina Iłowo) – gmina wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim.

W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie ciechanowskim.

Gmina jako taka powstała w 1973 r. (wcześniej podział administracyjny Polski opierał się na gromadach). Siedzibą gminy jest Iłowo-Osada.

Cały obszar gminy znajduje się na terenie Zielonych Płuc Polski. Ponad 50% ogólne powierzchni gminy, to obszar prawnie chroniony.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] gminę zamieszkiwało 7192 osób.

Struktura powierzchni

[edytuj | edytuj kod]

Według danych z roku 2010[3] gmina Iłowo-Osada ma obszar 103,77 km², w tym:

  • użytki rolne: 59%
  • użytki leśne: 32,30%

Gmina stanowi 10,9% powierzchni powiatu działdowskiego.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Dane z 31 grudnia 2010[4]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 7329 100 3772 51,5 3557 48,5
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) 70,6 36,35 34,28

Według danych na koniec 2010 roku bezrobocie wyniosło 7,35%.

  • Piramida wieku mieszkańców gminy Iłowo-Osada w 2014 roku[1].


Podział terytorialny

[edytuj | edytuj kod]
Sołectwa
  1. Sołectwo Białuty,
  2. Sołectwo Brodowo,
  3. Sołectwo Dźwierznia,
  4. Sołectwo Gajówki,
  5. Sołectwo Iłowo-Osada,
  6. Sołectwo Iłowo-Wieś,
  7. Sołectwo Janowo,
  8. Sołectwo Kraszewo,
  9. Sołectwo Mansfeldy,
  10. Sołectwo Mławka,
  11. Sołectwo Narzym,
  12. Sołectwo Pruski,
  13. Sołectwo Purgałki,
  14. Sołectwo Sochy,
  15. Sołectwo Wierzbowo.

Do 1 stycznia 2004 w obrębie gminy znajdowały się również sołectwa Krajewo oraz Piekiełko, będące obecnie częścią Mławy.

Sąsiednie gminy

Herb gminy

[edytuj | edytuj kod]
Herbem Gminy jest kłos w kolorze żółtym symbolizujący rolnictwo, znak lasu w kolorze zielonym oraz emblemat kolejarski w kolorze żółtym, symbolizujące tradycje kolejarskie od 1878 r. Symbole te umieszczone są na brązowym tle odzwierciedlającym kolor iłu znajdującego się w glebie. Od słowa „iłu” pochodzi nazwa miejscowości Iłowo. Całość otoczona jest czarną obwódką.
(statut gminy Iłowo-Osada z dnia 27 czerwca 2003 r.)

Informacje podstawowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Komunikacja: Przez gminę przebiega droga wojewódzka łącząca Mławę z Działdowem 544. Do każdej miejscowości w gminie można dojechać drogą o nawierzchni bitumicznej. Miejscowości Iłowo-Osada i Narzym położone są przy szlaku kolejowym Warszawa-Działdowo-Gdańsk.
  • Rolnictwo: Warunki klimatyczne i glebowe sprzyjają rozwojowi produkcji rolnej. Wskaźnik bonitacji gleb 1,59.
  • Gospodarka odpadami: Gmina posiada mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków (od 2004 r.) oraz wysypisko odpadów stałych.
  • Uzbrojenie podziemne: Zgazyfikowane są miejscowości Iłowo, Narzym, Kraszewo. Sieć wodociągowa z ujęć głębinowych (woda bez uzdatniania) obejmuje 95,8% teren gminy. Trwają prace nad rozbudową kanalizacji. Połączenia telefoniczne z centrali automatycznej (wszystkie miejscowości gminy) z podłączeniem do światłowodu.
  • Edukacja: Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. ks. Edmunda Domańskiego w Iłowie-Osadzie; przedszkole gminne w Iłowie-Osadzie i Narzymiu, trzy szkoły podstawowe ośmioklasowe w Iłowie-Osadzie, Narzymiu oraz Białutach.
  • Ośrodki kulturalno-sportowe: Gminna Biblioteka Publiczna w Iłowie oraz dwie filie Narzymiu i Białutach, Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Iłowie-Osadzie (z filią w Białutach), świetlice wiejskie w miejscowościach : Iłowo-Wieś, Brodowo, Białuty, Narzym, Mansfeldy, Sochy, Kraszewo; Kluby Sportowe „Polonia” w Iłowie-Osadzie, „Iskra” w Narzymiu. Pełno wymiarowa Hala Sportowa w Narzymiu, gdzie organizowane są imprezy z możliwością zakwaterowania i pełnego wyżywienia, dwie hale sportowe w Iłowie oraz nowo wybudowany obiekt sportowy „Orlik” w Iłowie.
  • Opieka społeczna i zdrowotna: dwa Ośrodki Zdrowia w Iłowie-Osadzie i Narzymiu, Ośrodek Rehabilitacji w Iłowie-Osadzie, Środowiskowy Dom Samopomocy.
  • Bezpieczeństwo: pięć jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej (od 2005 r. działa Gminne Centrum Reagowania), komendy policji.
  • Atrakcje turystyczne: Atrakcją dla turystów jest Zalew „Ruda” koło miejscowości Mławka, a także:
    • kościoły w Narzymiu (pocz. XV.), Iłowie-Osadzie (1927 r.) i Białutach (1884 r.),
    • leśna ścieżka dydaktyczna „Czym szumi las” w Iłowie,
    • rezerwaty przyrody: „Świńskie Bagno” koło Białut oraz „Góra Dębowa” w Dwukołach,
    • pomniki przyrody,
  • Miejsca pamięci:
    • w Lesie Białuckim ku czci pomordowanych w latach 1941–1945;
    • pomnik pomordowanych w hitlerowskim obozie przejściowym w Iłowie;
    • w miejscowości Mławka - cmentarz żołnierzy niemieckich poległych w czasie I i II wojny światowej;

Do rejestru zabytków nieruchomych na terenie gminy zostały wpisane:

  • Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela wraz z cmentarzem przykościelnym w Narzymiu, nr wpisu: A-684, data: 30.10.1967
  • Willa (obecnie przedszkole) przy ul. Jagiellońskiej 22 w Iłowie, nr wpisu: A-1316, data: 22.06.1980, decyzja nr: KL.III.5340-37/80
  • Dwór wraz z bezpośrednim otoczeniem w promieniu 100m wraz z podwórzem gospodarczym w Gajówkach, nr wpisu: A-1340, data: 15.10.1981, decyzja nr: KL.III.5340-27/81
  • Ewangelicko-augsburski dom modlitwy (obecnie sklep i dom mieszkalny) przy ul. Wyzwolenia 8 w Iłowie, nr wpisu: A-4167, data: 25.04.2000, decyzja nr: SOZ.IZN-5340/168/2000
  • Kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła w Białutach, nr wpisu: A-4172, data: 27.04.2000, decyzja nr: SOZ.IZN-5340/175/2000
  • Zespół dworsko-parkowy w Narzymiu, nr wpisu: A-4295, data: 16.04.2004, decyzja nr: WUOZ-1708-IZN-5340-90/2004
  • Zespół dworsko-folwarczny w Wierzbowie, nr wpisu: A-4340, data: 26.10.2006, decyzja nr: IZAR(JD)-4100/5-67/06
  • Kolejowa wieża ciśnień w Iłowie, nr wpisu: A-4516, data: 23.10.2008, decyzja nr: IZAR(JD)-4100/5-32/08

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Gmina Iłowo-Osada w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. Dane dla jednostki podziału terytorialnego – Gmina Iłowo-Osada – Podział administracyjny, sieć osadnicza. GUS. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  4. Dane dla jednostki podziału terytorialnego – Gmina Iłowo-Osada – Stan ludności i ruch naturalny. GUS. [dostęp 2011-08-14]. (pol.).
  5. Na podstawie spisu na stronie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków