Juliusz Bardach

Juliusz Bardach (ur. 3 listopada 1914 w Odessie, zm. 26 stycznia 2010^[1] w Warszawie) – polski historyk ustroju i prawa, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, członek PAN (1983 członek korespondent, 1989 członek rzeczywisty). Autor prac z zakresu ustroju i prawa dawnej Litwy, parlamentaryzmu polskiego, historii porównawczej prawa.

Grób Juliusza Bardacha

Spis treści

Urodził się w Odessie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako syn lekarza stomatologa Marka Bardacha i jego żony Otylii.

Absolwent gimnazjum Mikołaja Kopernika we Włodzimierzu Wołyńskim, a następnie Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (prof. Stefan Ehrenkreutz i prof. Henryk Łowmiański), 1938–1939 redaktor wileńskiej mutacji „Robotnika” i działacz PPS, od 1943 w Wojsku Polskim w ZSRR jako oficer pionu polityczno-wychowawczego w randze pułkownika, 1945–1947 attaché wojskowy Ambasady RP w Moskwie. W 1948 uzyskał doktorat na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, a jego promotorem był ówczesny dziekan wydziału prof. Adam Vetulani^[2] (w 1998 odnowiony).

Był członkiem Marksistowskiego Zrzeszenia Historyków^[3], członek PZPR w latach 1948–1990^[4]

Pracownik naukowy Zakładu Historii Państwa i Prawa Polskiego, członek: Rady Instytutu Historii Prawa oraz Rady Wydziału Prawa i Administracji UW, Komitetu Nauk Historycznych PAN, Komitetu Nauk Prawnych PAN, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Rady Wydawnictwa „Przegląd Wschodni”.

Pod jego kierunkiem stopień doktora uzyskali m.in. Michał Pietrzak i Andrzej Zakrzewski^[5].

W 1995 Uniwersytet Łódzki^[6], 19 listopada 1996 Uniwersytet Warszawski^[7], a w 1997 Uniwersytet Wileński przyznały mu tytuły doktora honoris causa.

Postanowieniem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z 2 sierpnia 2002 „w uznaniu wybitnych zasług w działalności naukowej i dydaktycznej, za osiągnięcia w pracy zawodowej” odznaczony został Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski^[8]. Był odznaczony też Krzyżem Oficerskim Orderu „Za Zasługi dla Litwy” (2006)^[9]. Przed 1989 rokiem został odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim (19 lipca 1946)^[10] Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy, Srebrnym i Złotym (1946^[11]) Krzyżem Zasługi^[12].

Był bratem Janusza Bardacha (1919–2002), chirurga plastycznego, autora książki „Człowiek człowiekowi wilkiem” opisującej osobiste doświadczenie 5-letniego pobytu w sowieckim gułagu w czasie II wojny światowej.

Historia państwa i prawa Polski do połowy XV wieku (1957)
Historia państwa i prawa polskiego (1976, wspólnie z Bogusławem Leśnodorskim i Michałem Pietrzakiem, ISBN 83-01-00104-6)
Themis a Clio czyli Prawo a historia (2001, ISBN 83-7206-036-3)
Dzieje Sejmu Polskiego (1993, ISBN 83-7059-044-6)
O dawnej i niedawnej Litwie (1988, ISBN 83-232-0118-8)
Historia ustroju i prawa polskiego (1993, ISBN 83-01-11026-0)
O Rzeczpospolitą Obojga Narodów (1998, ISBN 83-03-03692-0)
Statuty litewskie a prawo rzymskie (1999, ISBN 83-912525-0-7)
W obiektywie nauki i w lustrze pamięci (o uczonych, pisarzach i politykach XIX i XX wieku) (2004, ISBN 83-7387-541-7)

Tomasz Siewierski, Juliusz Bardach (1914-2010): O lituanistycznej pasji uczonego [w:] Multum, non multa. Młodzi badacze w poszukiwaniu prawdy, red. U. Czyżewska, T. Siewierski, R. K. Tabaszewski, J. Żołnierz, Lublin 2012, s. 107-120.

↑ Odeszli. „UW : Uniwersytet Warszawski”. 2 (46), s. 40, marzec 2010. Uniwersytet Warszawski. ISSN 1640-2758 (pol.).
↑ Uroczysta promocja na U. J.. „Dziennik Polski”, s. 4, Nr 141 z 26 maja 1948.
↑ Zbigniew Romek, Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944-1970, Warszawa 2010, s. 135.
↑ Spętana akademia. Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL. Materiały partyjne 1950-1986, t. II, wybór, wstęp i opracowanie Patryk Pleskot, Tadeusz Paweł Rutkowski, Warszawa 2012, s. 68.
↑ prof. zw. dr czł. rzecz. PAN Juliusz Bardach. nauka-polska.pl. [dostęp 2017-09-03].
↑ Doktorzy honoris causa UŁ. [dostęp 21 lutego 2011].
↑ Doktoraty HC. uw.edu.pl. [dostęp 21 lutego 2011].
↑ M.P. z 2002 r. Nr 57, poz. 778
↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė (lit.). grybauskaite.is.lt. [dostęp 28 marca 2011].
↑ M.P. z 1947 r. Nr 16, poz. 35
↑ M.P. z 1947 r. Nr 16, poz. 35.
↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 36–37. ISBN 83-223-2073-6.

Juliusz Bardach w bazie „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI).
Juliusz Bardach– bibliografia osobowa w LitDok Bibliografia Historii Europy Środkowowschodniej, Herder-Institut (Marburg)
Henryk Olszewski, Wspomnienie o Juliuszu Bardachu (1914-2010)