Krzyk (film 1996)

Krzyk Scream
Gatunek	horror
Data premiery	20 grudnia 1996 r. 22 sierpnia 1997 r.
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	106 minut
Reżyseria	Wes Craven
Scenariusz	Kevin Williamson
Główne role	Neve Campbell, David Arquette, Courteney Cox, Matthew Lillard, Rose McGowan, Skeet Ulrich
Muzyka	Marco Beltrami
Zdjęcia	Mark Irwin
Scenografia	David Lubin, Michele Poulik, Bruce Alan Miller
Kostiumy	Cynthia Bergstrom
Montaż	Patrick Lussier
Produkcja	Cathy Konrad, Cary Woods
Wytwórnia	Dimension Films Woods Entertainment
Dystrybucja	Cecchi Gori Group Dimension Films
Budżet	15 000 000$
Przychody brutto	173 046 663$
Kontynuacja	Krzyk 2 (1997)

Krzyk (tytuł oryg. Scream) – amerykański horror filmowy z podgatunku slasher w reżyserii Wesa Cravena. Film oprócz horroru łączy w sobie także elementy pastiszu oraz filmu kryminalnego. Jego światowa premiera odbyła się 20 grudnia 1996 roku. Premiera w Polsce miała miejsce 22 sierpnia 1998 roku. Film doczekał się trzech kontynuacji oraz został sparodiowany w komedii Keenena Ivory’ego Wayansa Straszny film.

Opis fabuły

Późny wieczór, peryferia sennego miasteczka Woodsboro. Nastoletnia Casey Becker (Drew Barrymore) oraz jej chłopak Steve zostają zamordowani w jej domu. Przed śmiercią była terroryzowana serią telefonów od zabójcy w masce, który pytał: Jaki jest Twój ulubiony horror?. Jest to dopiero początek serii zabójstw, która wstrząśnie tym małym miasteczkiem. Głównym celem mordercy jest Sidney Prescott (Neve Campbell). Broni ją m.in. zastępca szeryfa i brat przyjaciółki Dewey Riley (David Arquette). W mieście pojawia się wielu dziennikarzy, a wśród nich także Gale Weathers (Courteney Cox).

Reguły

W całej serii Krzyku przez jednego z bohaterów, Randy’ego Meeksa, ironicznie zostały określone reguły filmowego horroru, którymi należy się kierować, by go przeżyć. W części pierwszej sprecyzowano:

• Nie przeżyjesz do końca filmu, jeśli będziesz uprawiać seks.
• Nie przeżyjesz do końca filmu, jeśli będziesz spożywać alkohol lub zażywać narkotyki.
• Nie przeżyjesz do końca filmu, jeśli powiesz Zaraz wracam, Słucham? lub Kto tam?.

Podobne reguły zostały zaprezentowane w trailerze filmowym:

• Nie odbieraj telefonu!
• Nie otwieraj drzwi!
• Nie próbuj się ukryć!
• Przede wszystkim, nie krzycz!

Obsada

• Neve Campbell – Sidney Prescott
• David Arquette – Zastępca Dwight „Dewey” Riley
• Courteney Cox – Gale Weathers
• Roger L. Jackson – Ghostface (głos)
• Skeet Ulrich – Billy Loomis
• Matthew Lillard – Stuart „Stu” Macher
• Rose McGowan – Tatum Riley
• Jamie Kennedy – Randy Meeks
• Drew Barrymore – Casey Becker
• W. Earl Brown – Kenneth „Kenny” Jones
• Lawrence Hecht – Neil Prescott
• Henry Winkler – Dyrektor Arthur Himbry
• Joseph Whipp – Szeryf Burke
• Liev Schreiber – Cotton Weary
• Kevin Patrick Walls – Steven Orth

Produkcja

Film, do którego nagrodzony nagrodą Saturna scenariusz napisał Kevin Williamson, twórca serialu Jezioro marzeń, przywrócił na piedestał filmowego horroru Wesa Cravena. Craven dwa lata przed premierą Krzyku wyreżyserował film Nowy koszmar Wesa Cravena, który był siódmą częścią filmów ze stworzonej przez niego serii Koszmar z ulicy Wiązów, lecz obraz nie odniósł ostatecznie takiego sukcesu jak pierwszy film z cyklu. Craven wpadł więc na pomysł odnowienia konwencji filmowego horroru, który prym wiódł na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, lecz w latach dziewięćdziesiątych stał się jednym z najmniej opłacalnych gatunków. Powstała idea nakręcenia pastiszu kina grozy, a pierwotnie tytuł filmu miał brzmieć Straszny film (co później wykorzystali twórcy parodii pod tym samym tytułem). Ostateczna wymowa filmu okazała się jednak nie być komediowa – wręcz przeciwnie, film zręcznie łączył motywy prawdziwej grozy i czarny, groteskowy humor. Film był na ustach horrorowego półświatka już przed premierą za sprawą reżysera, błyskotliwego scenariusza i idoli nastolatek obsadzonych w głównych i drugoplanowych rolach – Neve Campbell, która główną rolę Sidney Prescott dostała po występie w filmie Szkoła czarownic i powtórzyła ją w dwóch kolejnych sequelach, przystojnego Skeeta Ulricha, Rose McGowan, która stała się uznaną aktorką filmów klasy „B”, Matthew Lillarda i Drew Barrymore.

Odbiór

Krzyk odniósł sukces zarówno artystyczny, jak i komercyjny, wpisując się do klasyki gatunku i zajmując miejsce na liście najbardziej dochodowych filmów roku 1996. Film zadebiutował na ekranach amerykańskich kin 20 grudnia '96 r. i podczas pierwszego weekendu (wyświetlony w tysiącu czterystu trzynastu kinach) zarobił 6 354 586 dolarów. Przez kolejne miesiące film zarobił ponad 87 milionów dolarów; w kwietniu 1997 roku przywrócono go na ekrany kin i wkrótce zarobił kolejne 16 milionów dolarów. Do 2007 roku Krzyk zgarnął 173 046 663 dolarów, stając się jednym z najbardziej dochodowych horrorów w dziejach kina.

Nagrody

• 1997: Neve Campbell – Nagroda Główna Saturn w kategorii najlepsza aktorka
• 1997: Neve Campbell – nominacja do MTV Movie Awards w kat. najlepsza aktorka
• 1997: Kevin Williamson – Saturn w kat. najlepszy scenariusz
• 1997: Drew Barrymore – nominacja do Saturna w kat. najlepsza aktorka drugoplanowa
• 1997: Wes Craven – nominacja do Saturna w kat. najlepszy reżyser
• 1997: Skeet Ulrich – nominacja do Saturna w kat. najlepszy aktor drugoplanowy
• 1997: Saturn w kat. najlepszy horror
• 1997: MTV Movie Awards w kat. najlepszy film

Ciekawostki

• W jednej ze scen widzimy woźnego imieniem Fred, ubranego dokładnie tak samo jak Freddy Krueger, morderca z filmu Koszmar z ulicy Wiązów, którego reżyserem jest Wes Craven. Również on odgrywa rolę woźnego.
• Maska mordercy wzorowana jest na twarzy postaci na obrazie Krzyk Muncha.
• Casey (Drew Barrymore) narzeka, że wszystkie kontynuacje filmu Koszmar z ulicy Wiązów są nędzne. Wes Craven, reżyser pierwszej części horroru, sprzedał prawa do filmu i nie był zadowolony z wielu filmów o Freddym Kruegerze.
• W plebiscycie zorganizowanym w 2004 roku przez Cinema i Stopklatka.pl na najlepszy horror Krzyk zajął 6. miejsce.
• Drew Barrymore miała początkowo zagrać Sidney Prescott, ale z powodu jej napiętego harmonogramu zaproponowano jej rolę Casey.
• Początkowo film miał być nakręcony w szkole w Santa Rosa (Kalifornia), ale ze względu na jego brutalność dyrekcja odrzuciła propozycję. Ostatecznie sceny szkolne zostały nakręcone w Healdsburgu w Kalifornii.
• Nazwisko Billy’ego – Loomis – jest takie samo jak nazwisko postaci granej przez Donalda Pleasence’a w Halloween (1978), które z kolei zostało zapożyczone od nazwiska jednego z głównych bohaterów w Psychozy (1960).
• Matthew Lillard sam wpadł na pomysł wypowiedzenia słów Ah... Houston, mamy problem, kiedy jego bohater odkrył brak broni.
• Wes Craven, chcąc, aby Drew Barrymore wyglądała na bardziej zastraszoną, opowiadał jej prawdziwe historie o okrucieństwie wobec zwierząt. Drew Barrymore jest miłośniczką zwierząt i wegetarianką...
• Przy produkcji filmu zużyto 50 galonów (ok. 190 litrów) sztucznej krwi.

Linki zewnętrzne

• Plakat filmu
• Krzyk w bazie IMDb (ang.)
• scream-movie.net
• Krzyk w bazie Filmweb