Maćkowy
54°18′05″N 18°36′47″E/54,301250 18,613167| Część miasta Gdańska | |
 ul. Starogardzka | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Gdańska |
1 stycznia 1973[1] |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
80-180 |
| Tablice rejestracyjne |
GD |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
| 54°18′05″N 18°36′47″E/54,301250 18,613167
| |
Maćkowy (dawniej: Maćki, niem. Matzkau, Matzken[2]) – obszar w Gdańsku, w dzielnicy administracyjnej Orunia Górna-Gdańsk Południe[3].
Wieś biskupstwa włocławskiego w województwie pomorskim w II połowie XVI wieku[4].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Maćkowy zostały przyłączone w granice administracyjne miasta w 1973. Należą do okręgu historycznego Wyżyny[5]. Są położone na początku wzniesień Pojezierza Kaszubskiego, rozpoczynającego się od linii Kanału Raduni.
Od wschodu Maćkowy graniczą z osiedlem administracyjnym Orunia-Św. Wojciech-Lipce.
Sąsiednie jednostki[edytuj | edytuj kod]
- od północy: os. Moje Marzenie, Orunia Górna, Orunia
- od wschodu: Lipce
- od zachodu: Borkowo Łostowickie (wieś)
- od południa: Święty Wojciech
Na północ od Maćkowych położony jest zespół przyrodniczo-krajobrazowy Dolina Potoku Oruńskiego.
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Przez osiedle przebiega ul. Starogardzka, będąca częścią drogi wojewódzkiej nr 222 Gdańsk-Starogard-Skórcz. Dojazd z centrum miasta zapewniają autobusy miejskie.
W Maćkowach funkcjonuje śmigłowcowe lądowisko Gdańsk-Maćkowy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dawne nazwy: Maczkowo (1286), Maczkow (1338), Maczkowo (1583), Mackowy (1664), Matzkau (1874), Maćki (1884)[5].
Był to majątek ziemski (obszar dworski), następnie podmiejska osada rolniczo-mieszkaniowa[5]. W latach II wojny światowej niedaleko osiedla mieścił się obóz Aussenstelle Matzkau. Odbywali w nim kary niemieccy SS-mani i policjanci skazani za dezercje, oszustwa, homoseksualizm. W obozie wykonywano kary śmierci. Między innymi więźniowie z tego obozu brali udział w tłumieniu powstania warszawskiego[6].
1 stycznia 1973 zostały włączone do Gdańska[5]. Od 1978 w Maćkowach przy ul. Bartniczej 1 znajdował się zakład mleczarski Spółdzielni Mleczarskiej Maćkowy. Przez pewien czas był on jedynym w Polsce producentem mleka bez laktozy i śmietany UHT[7]. W 2017 podjęto decyzję o jego zamknięciu[8]. Pozostały po zakładzie 65-metrowy, ceglany komin 10 stycznia 2023 wysadzono w powietrze z wykorzystaniem ponad 13 kg dynamitu[9][10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325
- ↑ Dawne nazwy geograficzne. danzig-online.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-13)].
- ↑ W Gdańsku powstanie 35. dzielnica [online], trojmiasto.pl [dostęp 2018-11-05] (pol.).
- ↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 91.
- ↑ a b c d Jednostki morfogenetyczne Gdańska. [dostęp 2014-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-18)].
- ↑ Marzena Klimowicz-Sikorska: W Gdańsku karano SS-Mannów. trojmiasto.pl.
- ↑ Anna Dobiegała, Spółdzielnia „Maćkowy”. Tak wyglądała w najlepszych czasach [online], wyborcza.pl, 22 października 2017 [dostęp 2017-12-28].
- ↑ Robert Kiewlicz, Koniec Spółdzielni Mleczarskiej Maćkowy. Zakład w likwidacji [online], trojmiasto.pl, 11 września 2017 [dostęp 2017-12-28].
- ↑ Wyburzenie komina dawnej mleczarni
- ↑ Moment wysadzenia komina w ZM Maćkowy
| aktualnie | |
|---|---|
| w latach 2010-2018 |
