Maciaszowce
| ||
 Kościół Św. Piotra i Pawła | ||
| Państwo |  Słowacja
| |
| Kraj |  preszowski
| |
| Powiat | Kieżmark | |
| Starosta | Marián Štefaňák[1] | |
| Powierzchnia | 17,5[2] km² | |
| Wysokość | 556 m n.p.m. | |
| Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
795[2] 45,43 os./km² | |
| Nr kierunkowy | 052 | |
| Kod pocztowy | 059 04 | |
| Tablice rejestracyjne | KK | |
Położenie na mapie kraju preszowskiego   Maciaszowce | ||
Położenie na mapie Słowacji  Maciaszowce | ||
| 49°21′00″N 20°21′50″E/49,350000 20,363889 | ||
| Strona internetowa | ||
Maciaszowce (słow. Matiašovce) – wieś (obec) na Słowacji, w powiecie kieżmarskim, kraju preszowskim. Znajduje się na wysokości 556 m n.p.m. w etnograficznym regionie zwanym Spiszem, nad rzeką Rieka uchodzącą do Dunajca[3].
Miejscowość zabudowana jest w typowy dla Spiszu sposób: domki skupione blisko siebie, bezpośrednio przy głównej drodze prowadzącej przez wieś[4]. Jest to droga krajowa nr 542 ze Starej Wsi Spiskiej do Białej Spiskiej. Oprócz niej z Maciaszowców wychodzi jeszcze droga, do otoczonej lasami Magury Spiskiej, niewielkiej miejscowości Zálesie[3].
Miejscowość została założona na początku XIV wieku przez Kokosza Berzewiczego i początkowo wchodziła w skład dóbr niedzickich. W latach 1412–1769 należała do Polski. Zachowały się dokumenty o wielkiej zarazie (zwanej wówczas „morowym powietrzem”) w latach 1710-1711, w wyniku której zmarło 236 jej mieszkańców[4].
Nazwa miejscowości pochodzi od imienia Matiasz, które w starej gwarze podhalańskiej znaczy Maciej. Głównym zabytkiem Maciaszowców jest pochodzący z XIV w. kościół Św. Piotra i Pawła, otoczony grubym murem kamiennym, w którym wykonane są stacje drogi krzyżowej[4].
Do historii wsi Maciaszowce na Spiszu przeszedł najstarszy mieszkaniec Maciej Birkowski (1576–1708), który według ksiąg metrykalnych dożył 132 lat. Osobę Macieja Birkowskiego przedstawia Roman Kaleta w publikacji „Sensacje z dawnych lat” (wyd. 1986, str. 131).
We wsi jest używana gwara spiska, zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí (słow.). Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-09-28].
- ↑ a b Slovakia: Prešovský kraj (ang.). W: City Population [on-line]. [dostęp 2017-09-28].
- ↑ a b Dookoła Tatr. Mapa 1:100 000. Sygnatura, 2003. ISBN 978-83-87873-44-8.
- ↑ a b c Józef Nyka: Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006. ISBN 83-915859-4-8.
- ↑ Júlia Dudášová-Kriššáková, Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 20-24, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).
| ||||||||
