Oblężenie Żor (1433)
Wojny husyckie | |||
Czas |
17 kwietnia – 13 maja 1433 r. | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Wynik |
zwycięstwo wojsk anty-husyckich | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie województwa śląskiego | |||
Położenie na mapie Polski | |||
50°02′35,4″N 18°41′42,4″E/50,043167 18,695111 |
Oblężenie Żor – działania zbrojne w kwietniu 1433 roku w trakcie wojny o sukcesję korony czeskiej.
Tło wydarzeń
[edytuj | edytuj kod]W 1428 r. na Śląsk wkroczyli husyci. Oddziały husyckie dowodzone przez Walka Kudelnika obległy Głogówek, rządzony przez Bolka V. Książę Bolko, który na ów czas przebywał w Gliwicach, nie poszedł miastu na odsiecz, lecz sam przystąpił do husytów. Książę zsekularyzował dobra kościelne w swojej domenie. W 1429 r. Bolko V opanował na własny rachunek sąsiadujące z księstwem dobra biskupie w kasztelanii nyskiej. W roku następnym razem ze swymi sojusznikami wyprawił się na Jasną Górę leżącą w granicach Polski oraz wtargnął do należącej do książąt brzeskich ziemi namysłowskiej, gdzie udało mu się zdobyć Kluczbork (Namysłów obronił się dzięki pomocy wrocławian). W następnych latach podbijał kolejne ziemie śląskie.
Przebieg
[edytuj | edytuj kod]17 kwietnia 1433 Bolko Husyta zdobył Gliwice, zajął nieobwarowany Rybnik (jedynie zamek otoczony wodami i mokradłami, broniony przez załogę i obywateli rybnickich, zdołał się dłużej utrzymać i odpierać kolejne ataki wroga; wyczerpana garstka obrońców wycofała się ostatecznie przez tajny tunel w kierunku lasów na Smolnej, a zamek stał się łupem nieprzyjaciela) i rozpoczął oblężenie Żor[potrzebny przypis]. Na odsiecz załodze miasta przyszedł książę raciborsko-karniowski Mikołaj V oraz książę oświęcimski Kazimierz I oświęcimski. Wojska husyckie odstąpiły od oblężenia i rozpoczęły odwrót na Gliwice. Wojska raciborsko-karniowsko-oświęcimskie wraz z mieszkańcami Żor rozpoczęły pościg za wycofującymi się wojakami Bolesława Husyty[potrzebny przypis].
Skutki
[edytuj | edytuj kod]Zwycięstwo żorskie księcia Mikołaja Raciborskiego zatrzymało podboje Bolka V i pozwoliło zadać mu klęskę pod Rybnikiem, która miała miejsce 13 maja 1433[1][2]. Obecnie zwycięstwo nad husytami upamiętniają: kurhan, gdzie pochowano zwłoki poległych, i kapliczka św. Urbana przy ulicy Gliwickiej 33 w Rybniku”[3].
Wydarzenia te literacko opisał Karol Miarka w opowiadaniu „Husyci na Górnym Śląsku. Powieść o zamordowaniu ks. Walentego, założeniu kościoła w Jankowicach i oblężeniu Żorów w roku 1433”
W miejscu tym 27 maja 1881 roku ufundowano szpital psychiatryczny (oddany do użytku 18 maja 1886). Podczas kopania fundamentów odkryto wiele kości i broni[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ B. Cimała, J. Delowicz, P. Porwoł, Żory. Zarys dziejów. Wypisy., Żory 1994, s. 37, 250.
- ↑ Romuald Kubiciel, Ziemia pszczyńska i jej właściciele do końca XVI stulecia, Chełm Śląski 2000.
- ↑ rybnik.pl.
- ↑ SPZOZ Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku. psychiatria.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-03)].