Parafia Ewangelicko-Augsburska w Siemianowicach Śląskich
50°18′11″N 19°01′40″E/50,303056 19,027778.jpg) Kościół parafialny od strony ul. Śląskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
ul. S. Wyspiańskiego 3 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Kościół | |
| Proboszcz |
ks. Marian Bienioszek |
Położenie na mapie Siemianowic Śląskich  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
| 50°18′11″N 19°01′40″E/50,303056 19,027778
| |
| Strona internetowa | |
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Siemianowicach Śląskich – parafia Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, w diecezji katowickiej. Siedziba parafii znajduje się przy ulicy S. Wyspiańskiego 3 w Siemianowicach Śląskich, na obszarze dzielnicy Centrum. W 2019 roku liczyła ona około 400 wiernych[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nurt reformacji ominął w XVI wieku obszar obecnych Siemianowic Śląskich, a pierwszymi ewangelikami były przybyłe tu w 1836 roku z Gliwic rodziny Fitznerów i Zöllnerów. Do rozwoju ewangelicyzmu na tym terenie przyczyniła się rodzina wzbogaconych przemysłowców Fitznerów. Ponieważ Fitzner mógł tam zaangażować kapitały, wszedł w spółkę z Konradem Gamperem[2] i założył fabrykę o podobnym profilu (początkowo produkcja kotłów parowych) pod nazwą Fitzner&Gamper.
Siemianowiccy parafianie pierwotnie uczęszczali na nabożeństwa do kościoła Elżbiety w sąsiedniej Królewskiej Hucie (obecnie Chorzów)[3]. W 1860 roku ewangelicy wybudowali w Siemianowicach Śląskich szkołę[3]. Od 1863 roku nabożeństwa odprawiane były już na miejscu, regularnie w każdą niedzielę, na terenie huty Laura. Gdy w 1883 roku z okazji 400. rocznicy urodzin Marcina Lutra postanowiono wybudować na Śląsku poświęcony mu kościół, wybór padł na Siemianowice Śląskie. Kamień węgielny pod budowę kościoła położono w 1893 roku, a już w 1895 roku kościół poświęcono[4].
Pierwszy stały duchowny zamieszkał na miejscu w 1885 roku[5], zaś w 1888 roku formalnie utworzono parafię[6]. W Siemianowicach Śląskich zamieszkiwało wówczas już ponad 1,3 tys. ewangelików. W 1886 roku założono znajdujący się przy obecnej ulicy Cmentarnej cmentarz ewangelicki[7], potem wybudowano plebanię i rozbudowano szkołę, a w latach 1899–1900 wzniesiono dom parafialny, rozbudowany w 1927 roku, w którym pomieszczono przedszkole i dom opieki[4].
W szczytowym okresie rozwoju, w 1918 roku parafia liczyła już blisko 3,2 tys. zborowników. W wyniku poplebiscytowego rozgraniczenia Górnego Śląska Siemianowice Śląskie znalazły się w Polsce, wskutek czego wiele rodzin ewangelickich pochodzenia niemieckiego opuściło miasto. W latach 1938–1939 polskim prefektem był ks. Edward Dietz.
Po II wojnie światowej, w 1945 roku kościół w Siemianowicach Śląskich wraz z plebanią i otaczającymi terenami należącymi do parafii ewangelickiej przejął kościół rzymskokatolicki[8]. Ewangelikom pozostał tylko dom parafialny, w którym urządzono kaplicę, w której przez 55 lat odprawiono nabożeństwa i ogniskowało się całe życie parafialne. Dopiero w 2000 roku kościół Marcina Lutra w Siemianowicach Śląskich i plebania zostały zwrócone miejscowej parafii ewangelickiej[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pilarska 2019 ↓, s. 132.
- ↑ Urs Rauber, Schweizer Industrie in Russland: ein Beitrag zur Geschichte der industriellen Emigration, des Kapitalexportes und des Handels der Schweiz mit dem Zarenreich, 1760-1917, H. Rohr, 1985 (niem.).
- ↑ a b Pilarska 2019 ↓, s. 118.
- ↑ a b Pilarska 2019 ↓, s. 120.
- ↑ Derus 2014 ↓, s. 132.
- ↑ Pilarska 2019 ↓, s. 119.
- ↑ Pilarska 2019 ↓, s. 123.
- ↑ Derus 2014 ↓, s. 133.
- ↑ Derus 2014 ↓, s. 134.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Małgorzata Derus, Siemianowickie parafie w rozwoju historycznym, „Siemianowicki Rocznik Muzealny” (13), Siemianowice Śląskie: Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, 2014, s. 113-136, ISSN 1644-8154 (pol.).
- Dzieło łaski Boga. Diecezja Katowicka Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP (historia i współczesność), Wydawnictwo "Głos Życia", Katowice 2003.
- Martyna Pilarska, Zapomniane dziedzictwo – szlakiem siemianowickich ewangelików, „Turystyka Kulturowa” (3), Poznań: KULTOUR.PL, 2019, s. 115-141, ISSN 1689-4642 (pol.).
| Parafie rzymskokatolickie | |
|---|---|
| Kościoły rzymskokatolickie | |
| Parafie ewangelickie | |
| Kościoły ewangelickie |
