Poczet królów i książąt polskich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Jan Matejko – autor pocztu

Poczet królów i książąt polskich – cykl rysunków Jana Matejki z lat 1890–1892, przedstawiający 44 królów i książąt polskich, w tym cztery księżne i królowe (Dobrawę, Ryksę, Jadwigę i Annę Jagiellonkę).

Historia[edytuj | edytuj kod]

 Osobne artykuły: Poczet królów polskich (Bacciarelli), Wizerunki królów polskich i Wizerunki książąt i królów polskich.

Poczet Matejki był kolejnym chronologicznie namalowanym pocztem królów polskich. Wcześniej dzieła o tej tematyce stworzyli także inni malarze: w latach 1768–1771 Marcello Bacciarelli, a później także Aleksander Lesser oraz Ksawery Pillati.

Artysta początkowo rozważał stworzenie ilustrowanej historii Polski, ale zdecydował się na wariant łatwiejszy, ograniczony do życiorysów królów i książąt polskich, które napisał Stanisław Smolka. Pierwsza edycja cyklu została wydana przez wiedeńskiego księgarza i drukarza M. Perlesa.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Wizerunki Matejko wykonał czarno–białe, stosując swobodny rysunek ołówkiem i umiejętnie wykorzystując ziarnistość tworzywa (papieru). Nosił się z zamiarem wykonania wersji barwnej Pocztu, czego jednak nie zrealizował. Wersję taką stworzyli po jego śmierci jego uczniowie – Leonard Stroynowski i Zygmunt Papieski. Sylwetkom władców twórca nadał sugestywne cechy charakterologiczne stanowiące o ich rozpoznawalności dla potomnych. W wykonanych przedstawieniach dodatkowo zawarł bogatą symbolikę w sztafażu, rekwizytach, atrybutach, szczegółach ubioru i wyglądzie poszczególnych postaci, co w pełni zostało odczytane dopiero współcześnie[1].

Według Marii Szypowskiej jest to najpopularniejsze dzieło Jana Matejki, reprodukowane w milionach egzemplarzy[2]. Szymon Kobyliński wyraził pogląd, że we wcześniejszym portretowaniu władców ani Bacciarellli, ani Lesser nie zapanowali tak nad wyobraźnią rodaków, jak Matejko, gdy stworzył własną – i odtąd ogólnonarodową – wizję ilustrowanego zbioru władców Polski[3].

Galeria szkiców Jana Matejki[edytuj | edytuj kod]

Galeria obrazów Leonarda Stroynowskiego i Zygmunta Papieskiego[edytuj | edytuj kod]

  • Mieszko I

  • Bolesław Chrobry

  • Mieszko II

  • Kazimierz Odnowiciel

  • Bolesław II Śmiały

  • Władysław I Herman

  • Bolesław III Krzywousty

  • Władysław II Wygnaniec

  • Bolesław IV Kędzierzawy

  • Mieszko III Stary

  • Kazimierz II Sprawiedliwy

  • Leszek Biały

  • Władysław Laskonogi

  • Henryk I Brodaty

  • Bolesław V Wstydliwy

  • Leszek Czarny

  • Przemysł II

  • Wacław II

  • Władysław Łokietek

  • Kazimierz III Wielki

  • Ludwik Andegaweński

  • Jadwiga

  • Władysław Jagiełło

  • Władysław Warneńczyk

  • Kazimierz Jagiellończyk

  • Jan Olbracht

  • Aleksander Jagiellończyk

  • Zygmunt I Stary

  • Michał Korybut Wiśniowiecki

  • Stanisław August Poniatowski

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Por. Szymon Kobyliński, dz. cyt. w bibliografii.
  2. ↑ Maria Szypowska: Jan Matejko wszystkim znany. Fundacja Artibus-Wurlitzer/Wyd. Domu Słowa Polskiego, s. 357–359.
  3. ↑ Sz. Kobyliński: Tajemnice „Pocztu” Matejki, wstęp.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
Poczet królów i książąt polskich
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Poczet_królów_i_książąt_polskich&oldid=62990155”