Prawosławny Patriarchat Antiocheński

{{{nazwa}}}

Państwo	Syria
Siedziba	Antiochia od 1268 de facto Damaszek
Data powołania	I w.n.e.
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Cerkiew prawosławna
Sobór	Wprowadzenia Bogurodzicy do Świątyni w mieście Hama
Patriarcha	Patriarcha Wielkiej Antiochii, Syrii, Cylicji, Mezopotamii i całego Wschodu Jan X
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Strona internetowa

{{Administratura kościelna infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | opis mapy = | współrzędne = | nazwa oryginalna = | opis grafiki = | nazwa = | mapa = | alt mapy = Nieznane pola: "sekundN", "stopniS", "podpis grafiki", "kod języka", "sekundS", "minutS", "sekundW", "sekundE", "stopniW", "minutW", "stopniN", "minutN", "stopniE", "minutE", "nazwa miejscowa" oraz "administratura".

Herb Greko-Prawosławnego Patriarchatu Antiochii i całego Wschodu.

Prawosławny Patriarchat Antiochii – jedna z 15 autokefalicznych Cerkwi prawosławnych (nazywana na terenie Syrii Kościołem grecko-prawosławnym). Siedziba Patriarchatu mieści się (od 1268) w Damaszku (wcześniej mieściła się w Antiochii); główną świątynią jest sobór Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w tym mieście.

Patriarcha

Na czele Patriarchatu Antiocheńskiego stoi (od 17 grudnia 2012) Wielce Błogosławiony Patriarcha Wielkiej Antiochii, Syrii, Cylicji, Mezopotamii i całego Wschodu Jan X.

Historia

Początki Patriarchatu sięgają czasów apostolskich. Z Dziejów Apostolskich wiadomo, że apostołowie Paweł i Barnaba nauczali w Antiochii (ok. 42), dzięki czemu wielu Żydów i pogan zostało ochrzczonych (z tej samej Księgi można się dowiedzieć, że właśnie w Antiochii po raz pierwszy wyznawców Jezusa Chrystusa nazwano chrześcijanami). Pierwszym biskupem Kościoła antiocheńskiego był apostoł Piotr, który następnie (ok. 53) wyświęcił Ewodiusza na swojego następcę. Apostoła Piotra nazywano patriarchą, gdyż głosił on ewangelię przede wszystkim Żydom, dla których był głową plemienia. Później w ten sposób określano kolejnych antiocheńskich następców św. Piotra, tak więc oficjalne nadanie biskupstwu w Antiochii nazwy „patriarchat” na Soborze Chalcedońskim było tylko potwierdzeniem istniejącego stanu rzeczy.

Patriarchat Antiocheński był jednym z pięciu starożytnych patriarchatów chrześcijaństwa (tworzących tzw. pentarchię); według ustaleń Soboru Chalcedońskiego (451) – czwarty po Rzymie, Konstantynopolu i Aleksandrii (przed Jerozolimą). W czasach późniejszych w wyniku podziałów chrześcijaństwa powstało kilka oddzielnych patriarchatów antiocheńskich różnych wyznań i obrządków, w tym patriarchat prawosławny.

Antiochia była jednym z najważniejszych ośrodków teologicznych w Cesarstwie Bizantyńskim. Po najeździe mameluckiego sułtana egipskiego Bajbarsa i całkowitym zniszczeniu miasta (1268), siedzibę Patriarchatu przeniesiono do Damaszku.

Dzień dzisiejszy

Prawosławny Patriarchat Antiochii liczy obecnie ponad 3 mln wiernych. W jego skład wchodzą 22 metropolie: 6 w Syrii, 6 w Libanie, 1 we wschodniej Turcji, 1 w Iraku, 5 na terenie Ameryki Północnej i Południowej oraz – utworzone w październiku 2013 wskutek znacznej imigracji z Syrii – 3 w Europie: Archidiecezja Francji oraz Europy Zachodniej i Południowej, Archidiecezja Niemiec i Europy Centralnej i Archidiecezja Wysp Brytyjskich. W jurysdykcji Patriarchatu znajdują się też: Samorządna Prawosławna Antiocheńska Archidiecezja Ameryki Północnej oraz pojedyncze parafie w Arabii Saudyjskiej, Argentynie, Australii, Brazylii, Kuwejcie i Nowej Zelandii. Patriarchat posiada też własną uczelnię – Instytut Teologiczny im. św. Jana Damasceńskiego (od 1988 podlegający Uniwersytetowi Balamand w Libanie).

W liturgii używa się kalendarza nowojuliańskiego.

Zobacz też

• Syryjski Kościół Ortodoksyjny (syryjsko-prawosławny)

Bibliografia

• Kalendarz Prawosławny 2003, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN-1425-2171, ss.173–175

Linki zewnętrzne

• Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Cerkiew na świecie; Patriarchat Antiocheński