Sławomir Szmal
| |||||||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wzrost |
186 cm | ||||||||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||||||||
| Kariera juniorska | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Kariera seniorska | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | |||||||||||||||||||||
 
| |||||||||||||||||||||
Sławomir Bogdan Szmal (ur. 2 października 1978 w Strzelcach Opolskich) – polski piłkarz ręczny, występujący na pozycji bramkarza, w latach 1998–2018 reprezentant kraju, rekordzista pod względem liczby oficjalnych spotkań międzypaństwowych w kadrze seniorskiej (298 meczów, 3 gole)[1]. Wicemistrz świata z 2007, brązowy medalista Mistrzostw Świata 2009 oraz Mistrzostw Świata 2015. Dwukrotny uczestnik igrzysk olimpijskich (2008 i 2016). Najlepszy piłkarz ręczny świata roku 2009[2]. Laureat 76. Plebiscytu Przeglądu Sportowego i Telewizji Polskiej na 10 najlepszych sportowców Polski roku 2010 (zajął w nim 6. miejsce)[3]. W 2021 został wiceprezesem Związku Piłki Ręcznej w Polsce, odpowiedzialnym za sprawy sprawy szkolenia sportowego[4].
Kariera[edytuj | edytuj kod]
Początki[edytuj | edytuj kod]
Dzieciństwo oraz wczesną młodość spędził w Zawadzkiem. Początkowo próbował różnych dyscyplin, m.in. przejawiał talent do piłki nożnej, ale dość wcześnie postawił na piłkę ręczną. Była to niejako rodzinna tradycja[5], bowiem dyscyplinę tę uprawiali również jego ojciec (który po zakończeniu kariery zawodniczej został trenerem Stali), matka, stryj, wujek (Andrzej Mientus, w latach 80. jeden z bramkarzy reprezentacji Polski) i siostra[6]. Przygodę ze szczypiorniakiem rozpoczął w wieku 11 lat w drużynie juniorów Stali Zawadzkie, a jego pierwszym szkoleniowcem był Jerzy Piechula, nauczyciel wychowania fizycznego. Na pozycji bramkarza zagrał w półfinale mistrzostw Polski juniorów, gdzie po raz pierwszy zobaczyli go opiekunowie reprezentacji juniorskiej. Szybko dostał powołanie do tej kadry, a następnie zadebiutował w młodzieżówce[7].
Klubowa[edytuj | edytuj kod]
Jako że był niezwykle pracowity, miał talent i robił znaczne postępy szybko znalazł się w kadrze zespołu seniorskiego swojego klubu, do której to wprowadzał go jego ojciec Kazimierz[6]. W 1996 trafił do Gwardii (WKW) Opole, gdzie ściągnął go i trenował Antoni Przybecki[7]. Po roku – mając 19 lat – przeszedł do Hutnika Kraków[6] i w jego barwach zadebiutował w polskiej ekstraklasie. Do Krakowa wyjechał tuż po ukończeniu szkoły, bo w Zawadzkiem nie mógł znaleźć pracy[5]. Jednak tamtejszy klub popadł w tarapaty finansowe i w 1999 przestał istnieć, a Szmal został bez pracodawcy[8].
Jego talent dostrzegli włodarze Warszawianki Warszawa, którzy podpisali kontrakt z „Kasą” (pseudonim boiskowy)[9], wówczas już członkiem kadry narodowej. Ze stołecznym zespołem odniósł pierwsze sukcesy – w sezonie 2001/2002 wywalczył wicemistrzostwo kraju (1 punkt za Orlenem Płock[10]) i Puchar Polski (zwycięstwo nad Kolporterem Lider Market Kielce). Latem 2002 przeniósł się do drużyny ówczesnego mistrza, bowiem jego marzeniem było wywalczenie pierwszego tytułu, jednak w sezonie 2002/2003 od „Nafciarzy” lepsze o 1 punkt okazało się Vive Kielce[11]. Szmalowi został jednak najlepszym bramkarzem ligi[8].
12 kwietnia 2010 podpisał czteroletni kontrakt z Vive Targi Kielce, który obowiązywał od 1 lipca 2011. Jednocześnie podjęto negocjacje, by występował w barwach kieleckiego klubu już od początku sezonu 2010/2011, lecz z powodu zbyt wysokich żądań finansowych niemieckiego klubu wcześniejszy transfer nie doszedł do skutku[12]. Został dwukrotnie mistrzem Polski w barwach Vive Targi Kielce (w sezonach 2011/2012 i 2012/2013). W 2016 po raz pierwszy zdobył złoty medal Ligi Mistrzów z zespołem Vive Tauron Kielce.
Reprezentacyjna[edytuj | edytuj kod]
W kadrze narodowej zadebiutował mając 19 lat – 19 sierpnia 1998 w wygranym 31:20 towarzyskim meczu przeciwko Litwie w Goleniowie[13]. Początkowo w reprezentacji pełnił rolę zmiennika starszych i bardziej doświadczonych bramkarzy Andrzeja Marszałka, Artura Górala, a potem Rafała Bernackiego. W 2002 wziął udział w swej pierwszej wielkiej imprezie międzynarodowej – Mistrzostwach Europy w Szwecji; był to zarazem premierowy występ Polski w turnieju finałowym ME), drużyna zajęła tam jednak dopiero 15. miejsce. Rok później wystąpił w swoich pierwszych finałach mistrzostw świata i ostatecznie zajął 10. miejsce na MŚ w Portugalii. W 2007 wywalczył srebrny medal Mistrzostw Świata w Niemczech, za co 5 lutego 2007 został odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Złotym Krzyżem Zasługi[14]) oraz Superpuchar. W ćwierćfinałowym meczu MŚ przeciwko Rosji obronił cztery rzuty karne, a w całym turnieju 111 rzutów. W lutym 2008 zajął siódme miejsce Mistrzostw Europy w Norwegii, a w maju – podczas wrocławskiego turnieju kwalifikacyjnego – wywalczył przepustkę do Igrzysk Olimpijskich w Pekinie, na którym zajął piąte miejsce po przegranej w ćwierćfinale z Islandią. W lutym 2009 zdobył brązowy medal Mistrzostw Świata w Chorwacji, a w styczniu 2010 został uznany najlepszym bramkarzem i wybrany do „Drużyny Gwiazd” Mistrzostw Europy w Austrii[8].
24 stycznia 2014 w meczu o piąte miejsce uległ wraz z kolegami reprezentacji Islandii, zajmując ostatecznie szóste miejsce na Mistrzostwach Europy w Danii. Na mistrzostwach świata 2015 zdobył brązowy medal[15][16]. Po nich został odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[17].
Grę w kadrze narodowej zakończył w 2016 po Igrzyskach Olimpijskich w Rio de Janeiro. Pozostaje rekordzistą pod względem liczby występów w seniorskiej reprezentacji – zagrał 298 oficjalnych meczów międzypaństwowych[1].
W maju 2010 w plebiscycie Międzynarodowej Federacji Piłki Ręcznej (IHF) został wybrany najlepszym piłkarzem ręcznym świata w 2009, pokonując w głosowaniu dwóch kontrkandydatów: Igora Voriego oraz Nikolę Karabaticia[2].
Udział w turniejach mistrzowskich[edytuj | edytuj kod]
| Turniej | Mecze | Bramki | Medal |
| Mistrzostwa Europy 2002 | 2 | 1 | – |
| Mistrzostwa Świata 2003 | 6 | 0 | – |
| Mistrzostwa Europy 2004 | 3 | 0 | – |
| Mistrzostwa Europy 2006 | 6 | 0 | – |
| Mistrzostwa Świata 2007 | 10 | 0 | 
|
| Mistrzostwa Europy 2008 | 6 | 0 | – |
| Igrzyska Olimpijskie 2008 | 8 | 0 | – |
| Mistrzostwa Świata 2009 | 10 | 1 | 
|
| Mistrzostwa Europy 2010 | 8 | 0 | – |
| Mistrzostwa Świata 2011 | 9 | 0 | – |
| Mistrzostwa Świata 2013 | 6 | 0 | – |
| Mistrzostwa Europy 2014 | 7 | 0 | – |
| Mistrzostwa Świata 2015 | 9 | 0 |
|
| Mistrzostwa Europy 2016 | 7 | 0 | – |
| Igrzyska Olimpijskie 2016 | 8 | 1 | - |
Kariera związkowa[edytuj | edytuj kod]
W czerwcu 2021 został wybrany do zarządu Związku Piłki Ręcznej w Polsce, jako wiceprezes odpowiadający za sprawy szkolenia sportowego[18].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Żonaty z Anetą (byłą piłkarką ręczną), z którą ma syna, Filipa.
Czynnie angażuje się w akcje charytatywne. Patronuje odbywającemu się w Zawadzkiem turnieju juniorów młodszych „Sławomir Szmal zaprasza” oraz fundacji jego imienia, która wspiera szkolenie młodych szczypiornistów. Organizuje również obóz „Kuźnia Bohaterów Sławomira Szmala”, przeznaczony dla dzieci w wieku 13-14 lat, na którym promuje piłkę ręczna i ogólnie aktywność fizyczną. Pasjonuje się grą w bilarda[19].
Osiągnięcia[edytuj | edytuj kod]
Reprezentacyjne[edytuj | edytuj kod]
- Mistrzostwa Świata
- Superpuchar Europy
(2007)
Klubowe[edytuj | edytuj kod]
- Mistrzostwa Polski
- Puchar Polski
- Liga Mistrzów
- Mistrzostwa Niemiec
(2009)
- Puchar Niemiec
Nagrody indywidualne[edytuj | edytuj kod]
- 2010: Najlepszy bramkarz Mistrzostw Europy
Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Wojciech Osiński, Koniec marzeń o awansie, Przegląd Sportowy nr 11 (18 000) z 15 stycznia 2018, s. 6
- ↑ a b c Player of the Year – Men 2009. ihf.info. [dostęp 2011-02-24]. (ang.).
- ↑ a b Kowalczyk wygrała bieg po Złotego Czempiona!. mistrzowiesportu.pl. [dostęp 2011-01-08]. (pol.).
- ↑ Grzegorz Sztank, Zarząd | Związek Piłki Ręcznej w Polsce [online], 20 lutego 2015 [dostęp 2023-01-28] (pol.).
- ↑ a b Nasz Szmal najlepszy!. strzelecopolski.pl. [dostęp 2009-02-03]. (pol.).
- ↑ a b c Najlepsi bramkarze piłki ręcznej pochodzą z Opolszczyzny. nto.pl. [dostęp 2009-01-31]. (pol.).
- ↑ a b Nasz Wielki Sławomir Szmal! I chłopak z prowincji może być gwiazdą. opole.gazeta.pl. [dostęp 2009-01-28]. (pol.).
- ↑ a b c Sylwetki polskich szczypiornistów: Sławomir Szmal. sport1.pl. [dostęp 2008-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-02)]. (pol.).
- ↑ Władysław Zieleśkiewicz: 95 lat piłki ręcznej. Związek Piłki Ręcznej w Polsce, 2013, s. 302-303.
- ↑ Tabela wyników rundy zasadniczej sezon 2001-2002. zprp.pl. [dostęp 2011-02-24]. (pol.).
- ↑ Tabela wyników rundy zasadniczej sezon 2002-2003. zprp.pl. [dostęp 2011-02-24]. (pol.).
- ↑ Sławomir Szmal w Kielcach dopiero za rok. echodnia.eu. [dostęp 2010-06-01].
- ↑ Sławomir Szmal – bramkarz reprezentacji Polski piłkarzy ręcznych. przegladsportowy.pl. [dostęp 2011-01-21]. (pol.).
- ↑ prezydent.pl: Prezydent odznaczył polską reprezentację piłkarzy ręcznych. [dostęp 2007-02-05].
- ↑ W drugiej połowie zabrakło jakości (dostęp 2014-01-25).
- ↑ ME w piłce ręcznej: Polacy gorsi od Islandczyków, kończą turniej na 6. miejscu. sport.newsweek.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-27)]. (dostęp 2014-01-25).
- ↑ Dziękuję za wzruszenia i sportowy sukces. prezydent.pl, 2015-02-12. [dostęp 2015-02-12].
- ↑ Sławomir Szmal i Stanisław Hojda w zarządzie Związku Piłki Ręcznej w Polsce [online], Echo Dnia Świętokrzyskie [dostęp 2023-01-28] (pol.).
- ↑ Profil Sławomira Szmala. vtkielce.pl. [dostęp 2016-01-21]. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Piłkarze ręczni Warszawianki
- Piłkarze ręczni Wisły Płock
- Polscy olimpijczycy (Pekin 2008)
- Urodzeni w 1978
- Piłkarze ręczni TuS N-Lübbecke
- Piłkarze ręczni Rhein-Neckar Löwen
- Piłkarze ręczni Hutnika Kraków
- Piłkarze ręczni Vive Kielce
- Ludzie urodzeni w Strzelcach Opolskich
- Reprezentanci Polski w piłce ręcznej
- Polscy olimpijczycy (Rio de Janeiro 2016)
- Piłkarze ręczni na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2016