Województwo kieleckie (II Rzeczpospolita): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
|||
Linia 36: | Linia 36: | ||
'''Województwo kieleckie''' – [[województwo]] [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], utworzone [[14 sierpnia]] [[1919]] na mocy ustawy tymczasowej o organizacji władz administracyjnych II instancji<ref name="informator">''Kielce jako stolica regionu'' na stronie [http://www.i-kielce.pl/informator/info_php03/informator_historia_stolica.php Informatora Miejskiego Kielc]</ref>. Stolicą województwa były [[Kielce]]. W skład województwa weszły ziemie dawnej [[gubernia kielecka|guberni kieleckiej]] i [[gubernia radomska|guberni radomskiej]] wraz z [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębiem Dąbrowskim]] i [[powiat częstochowski|powiatem częstochowskim]]<ref name="MiastaPol">''Miasta polskie w Tysiącleciu'', przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965-1967, Tom I, s. 490</ref>. |
'''Województwo kieleckie''' – [[województwo]] [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], utworzone [[14 sierpnia]] [[1919]] na mocy ustawy tymczasowej o organizacji władz administracyjnych II instancji<ref name="informator">''Kielce jako stolica regionu'' na stronie [http://www.i-kielce.pl/informator/info_php03/informator_historia_stolica.php Informatora Miejskiego Kielc]</ref>. Stolicą województwa były [[Kielce]]. W skład województwa weszły ziemie dawnej [[gubernia kielecka|guberni kieleckiej]] i [[gubernia radomska|guberni radomskiej]] wraz z [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębiem Dąbrowskim]] i [[powiat częstochowski|powiatem częstochowskim]]<ref name="MiastaPol">''Miasta polskie w Tysiącleciu'', przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965-1967, Tom I, s. 490</ref>. |
||
Województwo było początkowo podzielone na 16 powiatów ziemskich: [[powiat będziński|będziński]], [[powiat częstochowski|częstochowski]], [[powiat iłżecki|iłżecki]] (z siedzibą w [[Wierzbnik (Starachowice)|Wierzbniku]]), [[powiat jędrzejowski|jędrzejowski]], [[powiat kielecki|kielecki]], [[powiat konecki|konecki]], [[powiat kozienicki|kozienicki]], [[powiat miechowski|miechowski]], [[powiat olkuski|olkuski]], [[powiat opatowski|opatowski]], [[powiat opoczyński|opoczyński]], [[powiat pińczowski|pińczowski]], [[powiat radomski|radomski]], [[powiat sandomierski|sandomierski]], [[powiat stopnicki|stopnicki]] (z siedzibą w [[Busko-Zdrój|Busku]]) oraz [[powiat włoszczowski|włoszczowski]]. |
Województwo było początkowo podzielone na 16 powiatów ziemskich: [[powiat będziński|będziński]], [[powiat częstochowski|częstochowski]], [[powiat iłżecki|iłżecki]] (z siedzibą w [[Wierzbnik (Starachowice)|Wierzbniku]]), [[powiat jędrzejowski|jędrzejowski]], [[powiat kielecki|kielecki]], [[powiat konecki|konecki]], [[powiat kozienicki|kozienicki]], [[powiat miechowski|miechowski]], [[powiat olkuski|olkuski]], [[powiat opatowski|opatowski]], [[powiat opoczyński|opoczyński]], [[powiat pińczowski|pińczowski]], [[powiat radomski|radomski]], [[powiat sandomierski|sandomierski]], [[powiat stopnicki|stopnicki]] (z siedzibą w [[Busko-Zdrój|Busku]]) oraz [[powiat włoszczowski|włoszczowski]]. Poza stadium przygotowawcze nie wyszły projekty utworzenia [[powiat skarżyski (II Rzeczpospolita)|powiatu skarżyskiego]]. |
||
Według spisu z [[1921]] województwo kieleckie miało 2 535 898 mieszkańców. Gęstość zaludnienia przy obszarze 25 741 km² wynosiła 98,5 mieszkańców na km²<ref name="SzukamyPolski">[http://www.szukamypolski.com/templates/default/mapki/kieleckie0.html Województwo kieleckie] na stronie Galerii Alfabet Polski</ref>. Było to jedno z województw rdzennie polskich, liczyło 91,3% ludności polskiej i 8,5% żydowskiej<ref name="SzukamyPolski" |
Według spisu z [[1921]] województwo kieleckie miało 2 535 898 mieszkańców. Gęstość zaludnienia przy obszarze 25 741 km² wynosiła 98,5 mieszkańców na km²<ref name="SzukamyPolski">[http://www.szukamypolski.com/templates/default/mapki/kieleckie0.html Województwo kieleckie] na stronie Galerii Alfabet Polski</ref>. Było to jedno z województw rdzennie polskich, liczyło 91,3% ludności polskiej i 8,5% żydowskiej<ref name="SzukamyPolski" />. 87,6% mieszkańców było [[katolicyzm|wyznania rzymskokatolickiego]], 11,9% [[Judaizm|wyznania mojżeszowego]]<ref name="SzukamyPolski" />. |
||
[[12 kwietnia]] [[1928]] r. utworzono [[powiat grodzki|powiaty grodzkie]]: [[Częstochowa|Częstochowę]] i [[Sosnowiec]], a [[18 maja]] [[1932]] r. [[Radom]]. [[1 stycznia]] [[1927]] r. powstał [[powiat zawierciański]]. Województwo miało obszar 25 736 km² i 1 858 700 mieszkańców<ref name="informator" |
[[12 kwietnia]] [[1928]] r. utworzono [[powiat grodzki|powiaty grodzkie]]: [[Częstochowa|Częstochowę]] i [[Sosnowiec]], a [[18 maja]] [[1932]] r. [[Radom]]. [[1 stycznia]] [[1927]] r. powstał [[powiat zawierciański]]. Województwo miało obszar 25 736 km² i 1 858 700 mieszkańców<ref name="informator" />. |
||
Na mocy ustawy z [[9 kwietnia]] [[1938]] granice województwa zostały zmienione. Powiaty opoczyński i konecki przeniesiono do [[województwo łódzkie (II Rzeczpospolita)|województwa łódzkiego]]. W nowych granicach (od [[1 kwietnia]] [[1939]] r.) województwo kieleckie miało 2 024 500 mieszkańców<ref name="informator" |
Na mocy ustawy z [[9 kwietnia]] [[1938]] granice województwa zostały zmienione. Powiaty opoczyński i konecki przeniesiono do [[województwo łódzkie (II Rzeczpospolita)|województwa łódzkiego]]. W nowych granicach (od [[1 kwietnia]] [[1939]] r.) województwo kieleckie miało 2 024 500 mieszkańców<ref name="informator" />. |
||
Podczas II wojny światowej na terenie województwa działał aktywnie [[Polski ruch oporu w czasie II wojny światowej|polski ruch oporu]]. |
Podczas II wojny światowej na terenie województwa działał aktywnie [[Polski ruch oporu w czasie II wojny światowej|polski ruch oporu]]. |
Wersja z 18:37, 12 paź 2014
Szablon:Województwo II RP infobox
Województwo kieleckie – województwo II Rzeczypospolitej, utworzone 14 sierpnia 1919 na mocy ustawy tymczasowej o organizacji władz administracyjnych II instancji[1]. Stolicą województwa były Kielce. W skład województwa weszły ziemie dawnej guberni kieleckiej i guberni radomskiej wraz z Zagłębiem Dąbrowskim i powiatem częstochowskim[2].
Województwo było początkowo podzielone na 16 powiatów ziemskich: będziński, częstochowski, iłżecki (z siedzibą w Wierzbniku), jędrzejowski, kielecki, konecki, kozienicki, miechowski, olkuski, opatowski, opoczyński, pińczowski, radomski, sandomierski, stopnicki (z siedzibą w Busku) oraz włoszczowski. Poza stadium przygotowawcze nie wyszły projekty utworzenia powiatu skarżyskiego.
Według spisu z 1921 województwo kieleckie miało 2 535 898 mieszkańców. Gęstość zaludnienia przy obszarze 25 741 km² wynosiła 98,5 mieszkańców na km²[3]. Było to jedno z województw rdzennie polskich, liczyło 91,3% ludności polskiej i 8,5% żydowskiej[3]. 87,6% mieszkańców było wyznania rzymskokatolickiego, 11,9% wyznania mojżeszowego[3].
12 kwietnia 1928 r. utworzono powiaty grodzkie: Częstochowę i Sosnowiec, a 18 maja 1932 r. Radom. 1 stycznia 1927 r. powstał powiat zawierciański. Województwo miało obszar 25 736 km² i 1 858 700 mieszkańców[1].
Na mocy ustawy z 9 kwietnia 1938 granice województwa zostały zmienione. Powiaty opoczyński i konecki przeniesiono do województwa łódzkiego. W nowych granicach (od 1 kwietnia 1939 r.) województwo kieleckie miało 2 024 500 mieszkańców[1].
Podczas II wojny światowej na terenie województwa działał aktywnie polski ruch oporu.
Wojewodowie kieleccy w II Rzeczypospolitej
- Stanisław Pękosławski (19 listopada 1919 – 31 maja 1923)
- Adam Kroebl (1 lipca 1923 – 31 sierpnia 1923) (p.o.)
- Mieczysław Bilski (1 września 1923 – 6 maja 1924)
- Ignacy Manteuffel (24 maja 1924 – 17 sierpnia 1927)
- Adam Kroebl (20 sierpnia 1927 – 20 października 1927) (p.o.)
- Władysław Korsak (21 października 1927 – 28 lutego 1930)
- Jerzy Paciorkowski (18 lutego 1930 – 15 maja 1934)
- Stanisław Jarecki (17 maja 1934 – 9 lipca 1934) (p.o.)
- Władysław Dziadosz (9 lipca 1934 – wrzesień 1939)
- ↑ a b c Kielce jako stolica regionu na stronie Informatora Miejskiego Kielc
- ↑ Miasta polskie w Tysiącleciu, przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965-1967, Tom I, s. 490
- ↑ a b c Województwo kieleckie na stronie Galerii Alfabet Polski
Bibliografia
- T. Koba-Ryszewska, Przeszłość administracyjna ziem województwa kieleckiego, (w:) Z dziejów ziemi kieleckiej (1918-1944), Warszawa 1970.
- J. Z. Pająk, Dzieje podziałów administracyjnych a granice regionu świętokrzyskiego, (w:) Region świętokrzyski. Mit czy rzeczywistość?, Kielce 2001.
- J. Swajdo, Między Wisłą a Pilicą. Dzieje podziałów administracyjnych w regionie kielecko-radomskim do 1975 roku, Kielce 2005.