Hazard: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
fajne |
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 83.21.155.176) i przywrócono wersję 52326757 autorstwa MastiBot |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{dopracować|styl|źródła=2015-11}} |
|||
{{Inne znaczenia|gier pieniężnych|[[Hazard (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}} |
|||
{{Choroba infobox |
{{Choroba infobox |
||
|nazwa = Patologiczny hazard |
|nazwa = Patologiczny hazard |
||
Linia 17: | Linia 18: | ||
|MeshYear = |
|MeshYear = |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Dice.jpg|mały|Gra w kości została wymyślona około 4 tysiące lat temu w Azji.]] |
[[Plik:Dice.jpg|mały|Gra w kości została wymyślona około 4 tysiące lat temu w Azji.]] |
||
[[Plik:Automaty do gry (ubt).JPG|mały|Automaty do gry]] |
|||
{{Wikicytaty|dopełniacz=o hazardzie}} |
{{Wikicytaty|dopełniacz=o hazardzie}} |
||
{{wikisłownik|hazard}} |
{{wikisłownik|hazard}} |
Wersja z 14:26, 28 sty 2018
Ten artykuł należy dopracować |
{{{nazwa naukowa}}} | |
Synonimy |
{{{synonimy}}} |
---|---|
Specjalizacja |
{{{specjalizacja}}} |
Objawy |
{{{objawy}}} |
Powikłania |
{{{powikłania}}} |
Początek |
{{{początek}}} |
Czas trwania |
{{{czas trwania}}} |
Typy |
{{{typy}}} |
Przyczyny |
{{{przyczyny}}} |
Czynniki ryzyka |
{{{czynniki ryzyka}}} |
Rozpoznanie |
{{{rozpoznanie}}} |
Różnicowanie |
{{{różnicowanie}}} |
Zapobieganie |
{{{zapobieganie}}} |
Leczenie |
{{{leczenie}}} |
Leki |
{{{leki}}} |
Rokowanie |
{{{rokowanie}}} |
Zapadalność |
{{{zapadalność}}} |
Śmiertelność |
{{{śmiertelność}}} |
Klasyfikacje | |
ICD-11 |
{{{ICD11}}} |
ICD-10 | |
DSM-5 |
{{{DSM-5}}} |
DSM-IV |
{{{DSM-IV}}} |
Hazard – wszystkie gry pieniężne, w których o wygranej w wymiarze losowym decyduje przypadek. Wyraz "hazard" pochodzi z języka arabskiego: "az-zahr" znaczy "kostka", "gra w kości". W języku angielskim dosłownie przetłumaczone oznacza "niebezpieczeństwo", "ryzyko".
Najbardziej znanymi miejscami znanymi z uprawiania hazardu są w Ameryce Północnej: Las Vegas; Europie: Monte Carlo i Monako zaś w Azji: Makau.
Historia
Hazard był obecny we wszystkich starożytnych cywilizacjach. O wartościowe rzeczy i niewolników grano w Chinach już około 2300 lat p.n.e., w Tebach około 1500 lat p.n.e. Dowody na gry hazardowe są obecne m.in. w inskrypcjach na piramidzie Cheopsa lub w Biblii (rzymscy żołnierze grali o szaty konającego na krzyżu Chrystusa).
Znane do dziś oczko i poker zostały wymyślone w Chinach. Pieniądze, którymi pierwotnie odbywała się rozgrywka, przekształciły się tam w karty. Karty z wzorami dywanów dotarły w XIII wieku do Włoch i Hiszpanii. Tam dodano następnie figury odwołujące się do postaci władców i dworzan: król, dama, walet i joker.
W czasach nowożytnych i współczesnych hazard szybko spopularyzował się na obszarze zwłaszcza Stanów Zjednoczonych. Zaczęto również tam najwcześniej wykorzystywać oficjalne dochody z kasyn i loterii do finansowania inwestycji publicznych. Na początku XX wieku, po krótkim okresie delegalizacji, kolejne stany znosiły zakazy prowadzenia loterii. W 1931 roku zalegalizowano kasyna w Nevadzie.
Współcześnie
W USA w 2004 roku obrót kasyn wyniósł 47,3 mld dolarów. Według analiz PricewaterhouseCoopers (firmy doradztwa finansowego), w 2009 roku wzrósł do poziomu 64,1 miliarda dolarów. W Europie najwięcej na grę wydają (dane z 2004 r.) Francuzi – 2,5 miliarda euro oraz Niemcy i Brytyjczycy – po około 1 miliarda euro.
W krajach muzułmańskich hazard jest zabroniony, choć np. Indonezja dopuszcza go na wyspie Batam. W Japonii funkcjonuje 200 tys.[potrzebny przypis] nielegalnych kasyno-barów, zwanych "shantis". Oficjalnie w całej Azji obrót "przemysłu hazardowego" to 8,8 miliarda dolarów, z czego połowę przynosi Makau. Już w II połowie XIX wieku Makau żyło z podatków płaconych przez 2 tys. kasyn.
Hazard w Polsce
Urządzanie i prowadzenie działalności hazardowej Polsce reguluje ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych[1]. Określa ona katalog gier hazardowych, jakie są w Polsce dozwolone oraz miejsce i warunki ich urządzania. Do ustawowego katalogu gier należą:
- gry liczbowe,
- loterie pieniężne,
- gra telebingo,
- loterie fantowe[2][3],
- gry cylindryczne (np. ruletka),
- gry w karty: blackjack, poker, baccarat;
- gry w kości,
- gra bingo pieniężne,
- gra bingo fantowe,
- loterie promocyjne,
- loterie audiotekstowe,
- zakłady wzajemne polegające na odgadywaniu wyników sportowego współzawodnictwa ludzi lub zwierząt (totalizator),
- zakłady wzajemne polegające na odgadywaniu zaistnienia różnych zdarzeń (bukmacherstwo),
- gry na automatach.
W 2005 roku w Polsce kasyna gry prowadziło 5 podmiotów, salony gier na automatach – 13 a zakłady wzajemne 8 podmiotów.
Ogółem wydano w Polsce na hazard w 2005 kwotę blisko 6,5 mld zł, w tym na gry liczbowe 2,34 mld zł; na grę na automatach o niskich wygranych 1,34 mld zł; w salonach gier na automatach 1,04 mld zł; w kasynach gry 0,96 mld zł; na zakłady wzajemne 0,66 mld zł; loterie pieniężne 70 mln zł zł; w salonach bingo 8 mln zł[4].
Do budżetu państwa z tytułu opodatkowania hazardu w 2005 wpłynęło ponad 805 mln zł.[5].
Hazard w Internecie określany jest terminem "e-hazard" (albo "hazard online"). Po aferze hazardowej wprowadzono nowe regulacje, których przedmiotem są również gry losowe w internecie zaś ich organizacja bez licencji Ministerstwa Finansów jest zabroniona[1]. W rezultacie większość serwisów organizujących tego typu rozgrywki przeniosła się poza granice Polski i kontynuuje świadczenie usług za pomocą internetu[6]. na grze w ruletkę, „jednorękiego bandytę” lub gry dostępne w Internecie. Istotną częścią mechanizmu uzależnienia jest nieprzewidywalność wygranej. Hazardziści wierzą, że mają wpływ na wynik gry, o którym w rzeczywistości decyduje przypadek. Uzależnienie od hazardu często współwystępuje z innymi uzależnieniami, na przykład od alkoholu czy narkotyków.
W grudniu 2016 roku zostały wprowadzone poprawki do ustawy hazardowej. Ustawa weszła w życie dnia 1 kwietnia 2017 roku. Od tego dnia w Polsce mogą operować tylko strony, które posiadają polską licencję. Licencja dotyczy jedynie zakładów sportowych, gry kasynowe będą znajdować się pod rządowym monopolem[potrzebny przypis].
Uzależnienie od hazardu
Hazard może być formą uzależnienia, według ICD-10 – F63.0 patologiczny hazard to zaburzenie nawyków i kontroli impulsów, które w USA w latach 1999-2007 było przyczyną 1 zgonu[7]. W badaniu z 2004 roku 12% leczących się uzależnionych hazardzistów przyznało się do próby samobójczej wynikłej z hazardu[8]
Uzależnienie od hazardu rozwija się stopniowo. Zazwyczaj można wyróżnić poniższe etapy:
- Faza zainteresowania hazardem - dotyczy głównie dzieci i nastolatków. Jest to okres wyraźnego zainteresowania różnymi grami. Faza ta może trwać nawet dziesięć lat.
- Faza zwycięstw – granie okazjonalne, snucie fantazji na temat dużych wygranych. Zdarzające się wygrane powodują coraz silniejsze pobudzenie, coraz częstsze zakłady i coraz większe stawki. Grający zaczyna wierzyć w to, że ma wpływ na przebieg gry.
- Faza strat - stawiając na wysokie zakłady, grający naraża się na duże straty. Zaciąga więc pożyczki i podejmuje 1. próby odgrywania się, a w przypadkach powodzenia wygrane idą na spłatę wcześniej zaciągniętych długów. Hazardzista okłamuje swoje otoczenie.
- Faza desperacji - separacja od rodziny i znajomych, utrata pracy i narastające długi powodują panikę. Presja wierzycieli popycha często nawet ku przestępstwom.
- Faza utraty nadziei - dochodzi do rozpadu rodziny oraz utraty przyjaciół. Hazardzista nierzadko ma myśli lub próby samobójcze.
- Faza zdrowienia (odbudowy) – dotyczy osób, które podejmują terapię. W tej fazie uzależniony stopniowo wraca do normalnego życia.
Pomoc dla uzależnionych
Obecnie uzależnienie od hazardu leczy się stosując terapię poznawczo-behawioralną, terapię uzależnień oraz farmakoterapię. Istnieją również liczne społeczności wsparcia dla osób uzależnionych, nazywane grupami Anonimowych Hazardzistów.
Hazard w kulturze religijnej
Kalwinizm uznaje granie w gry hazardowe za grzech, a Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich i Świadkowie Jehowy[9] surowo zakazują uprawiania hazardu.
Przypisy
- ↑ a b Dz.U. z 2011 r. nr 134, poz. 779
- ↑ Jakie loterie fantowe wymagają zgłoszenia? Co to jest tzw. mała loteria fantowa?.
- ↑ Loteria dobroczynna? Nie da się! Przez prawo, które walczy z hazardem. 2012.
- ↑ Najwyższy CZAS!, 13.10.2007, 41/2007, str. XVI-XVIII
- ↑ Najwyższy CZAS!, 13.10.2007, 41/2007, str. XVII
- ↑ Nielegalne serwisy hazardowe zdominowały polski rynek. Forsal.pl, 2013.
- ↑ 2017/18 ICD-10-CM Diagnosis Code F63.0: Pathological gambling [online], www.icd10data.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
- ↑ Gambling and Suicidality in Treatment-Seeking Pathological G... : The Journal of Nervous and Mental Disease [online], journals.lww.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
- ↑ * Czy Biblia potępia hazard?. „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, s. 12–14, 1 marca 2011. Towarzystwo Strażnica.
* Watchtower: Czy hazard to grzech?. jw.org. [dostęp 2016-01-12].
* Kwestia sporna, która dotyczy także ciebie. „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, s. 4–7, 15 listopada 2006. Towarzystwo Strażnica.
Linki zewnętrzne
- Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 165)
- Rodzaje hazardzistów – podział hazardzistów według dr Roberta Clustera
- Komisje nadzorujące hazard w Polsce i na świecie Przykładowe gry hazadowe - rodzaje gier dostępnych w Polsce i na świecie
- Leczenie uzależnienia od hazardu - Ośrodek Pomocy Psychologicznej Życiowa Przystań.
Artykuł uwzględnia ograniczony pod względem terytorialnym stan prawny na 14 lipca 2011. Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.