Pokój w Buczaczu: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Trybut to NIE=Lenno! |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Pokój buczacki''' – traktat pokojowy, podpisany 16 lub [[18 października]] [[1672]] w [[Buczacz]]u pomiędzy [[Imperium osmańskie|Imperium Osmańskim]] i [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzecząpospolitą]], który zakładał oddanie we władanie Turcji wschodnich ziem Polski. |
'''Pokój buczacki''' – nieratyfikowany przez polski Sejm traktat pokojowy, podpisany 16 lub [[18 października]] [[1672]] w [[Buczacz]]u pomiędzy [[Imperium osmańskie|Imperium Osmańskim]] i [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzecząpospolitą]], który zakładał oddanie we władanie Turcji wschodnich ziem Polski. Pokój podpisano w trakcie [[Wojna polsko-turecka 1672-1676|wojny polsko-tureckiej toczonej w latach 1672-1676]]. |
||
Turcy wykorzystując wewnętrzne problemy Polski zaatakowali w sile 80 tysięcy<ref>Na podstawie książki Jerzego Topolskiego pt. „Historia Polski”.</ref> żołnierzy i zajęli [[Podole]] i [[Bracław]]szczyznę. Ówczesny król Polski [[Michał Korybut Wiśniowiecki]] nie mogąc zwołać armii, która mogłaby się przeciwstawić Turkom, oraz przestraszywszy się ich potęgi, oddał województwa [[województwo podolskie|podolskie]], [[województwo bracławskie|bracławskie]] i południową część [[województwo kijowskie|Kijowszczyzny]] i zgodził się płacić [[haracz]] w wysokości 22 000 [[talar]]ów rocznie w zamian za pokój. Płacenie go miało ustanowić Polskę w równym rzędzie z lennikami tureckimi takimi jak [[Chanat Krymski]] czy [[Wołoszczyzna]]. |
Turcy wykorzystując wewnętrzne problemy Polski zaatakowali w sile 80 tysięcy<ref>Na podstawie książki Jerzego Topolskiego pt. „Historia Polski”.</ref> żołnierzy i zajęli [[Podole]] i [[Bracław]]szczyznę. Ówczesny król Polski [[Michał Korybut Wiśniowiecki]] nie mogąc zwołać armii, która mogłaby się przeciwstawić Turkom, oraz przestraszywszy się ich potęgi, oddał województwa [[województwo podolskie|podolskie]], [[województwo bracławskie|bracławskie]] i południową część [[województwo kijowskie|Kijowszczyzny]] i zgodził się płacić [[haracz]] w wysokości 22 000 [[talar]]ów rocznie w zamian za pokój. Płacenie go miało ustanowić Polskę w równym rzędzie z lennikami tureckimi takimi jak [[Chanat Krymski]] czy [[Wołoszczyzna]]. |
||
Wersja z 15:15, 5 mar 2014
Pokój buczacki – nieratyfikowany przez polski Sejm traktat pokojowy, podpisany 16 lub 18 października 1672 w Buczaczu pomiędzy Imperium Osmańskim i Rzecząpospolitą, który zakładał oddanie we władanie Turcji wschodnich ziem Polski. Pokój podpisano w trakcie wojny polsko-tureckiej toczonej w latach 1672-1676.
Turcy wykorzystując wewnętrzne problemy Polski zaatakowali w sile 80 tysięcy[1] żołnierzy i zajęli Podole i Bracławszczyznę. Ówczesny król Polski Michał Korybut Wiśniowiecki nie mogąc zwołać armii, która mogłaby się przeciwstawić Turkom, oraz przestraszywszy się ich potęgi, oddał województwa podolskie, bracławskie i południową część Kijowszczyzny i zgodził się płacić haracz w wysokości 22 000 talarów rocznie w zamian za pokój. Płacenie go miało ustanowić Polskę w równym rzędzie z lennikami tureckimi takimi jak Chanat Krymski czy Wołoszczyzna.
Traktat ten jest nazywany często „haniebnym pokojem w Buczaczu”. Rzeczpospolita stała się teoretycznie na krótko państwem zależnym od imperium osmańskiego[2]. Jednakże szlachta, przerażona jego zawarciem, uchwaliła na sejmie specjalne podatki na wojnę oraz odrzuciła jego ratyfikację, co było jednoznaczne z odrzuceniem jakiejkolwiek formy podporządkowania się Turcji. Rok później, w 1673 armia polska pod wodzą hetmana Jana Sobieskiego pokonała Turków pod Chocimiem, co ostatecznie podważyło jakiekolwiek ustalenia traktatowe, oraz ponownie w 1676 roku w bitwie pod Żurawnem. Skutkiem było podpisanie pokoju w Żurawnie w 1676 r. i odzyskanie części ziem (bez Kamieńca Podolskiego) i Podola oraz rezygnacja imperium ottomańskiego z próby zhołdowania Rzeczypospolitej. Wszystkie ziemie Polska odzyskała w 1699 roku na mocy postanowień pokoju w Karłowicach.
Zwycięstwo miało też inny skutek. Chwała wojenna jaką zdobył hetman Sobieski sprawiła, że został on wybrany królem Rzeczypospolitej Obojga Narodów 19 maja 1674.
Zobacz też
