Falenica: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
WP:SK+ToS+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne, drobne merytoryczne
Linia 45: Linia 45:
[[Plik:Stacja Warszawa Falenica 2018.jpg|thumb|Stacja kolejowa [[Warszawa Falenica]]]]
[[Plik:Stacja Warszawa Falenica 2018.jpg|thumb|Stacja kolejowa [[Warszawa Falenica]]]]


'''Falenica''' – osiedle i obszar [[Miejski System Informacji (Warszawa)|MSI]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://zdm.waw.pl/miejski-system-informacji/obszary-msi/dzielnica-wawer/ | tytuł = Obszary MSI. Dzielnica Wawer | praca = Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie | opublikowany = zdm.waw.pl | data dostępu = 2022-06-04}}</ref> w dzielnicy [[Wawer]] w [[Warszawa|Warszawie]].
'''Falenica''' – osiedle i obszar [[Miejski System Informacji (Warszawa)|MSI]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://zdm.waw.pl/miejski-system-informacji/obszary-msi/dzielnica-wawer/ |tytuł = Obszary MSI. Dzielnica Wawer |praca = Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie |opublikowany = zdm.waw.pl |data dostępu = 2022-06-04}}</ref> w dzielnicy [[Wawer]] w [[Warszawa|Warszawie]].


W latach 1924–1951 samodzielne [[miasto]] i siedziba [[Falenica Letnisko (gmina)|gminy Falenica Letnisko]]<ref>[http://www.citymedia.waw.pl/wawer,historia.html Portal informacyjny Warszawa Wawer]</ref><ref>{{cytuj pismo | nazwisko = Berger| imię = Jan| autor = |tytuł = Z przeszłości gminy Wawer| url =https://www.warszawa.ap.gov.pl/container/publikacje/kronika/Kronika137.pdf| czasopismo = Kronika Warszawy| adres czasopisma = | oznaczenie = | wolumin = 2008 | wydanie = 2 (137)| strony = 7-15|data = | rok = 2008| miesiąc = | wydawca = Archiwum Państwowe m.st. Warszawy| miejsce = Warszawa| issn = 0137-309| doi = |doietykieta = |pmid = | oclc = | bibcode = | id = |cytat = | język = | data dostępu = 2011-10-11}}</ref>.
W latach 1924–1951 samodzielne [[miasto]] i siedziba [[Falenica Letnisko (gmina)|gminy Falenica Letnisko]]<ref>[http://www.citymedia.waw.pl/wawer,historia.html Portal informacyjny Warszawa Wawer].</ref><ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Berger |imię = Jan |tytuł = Z przeszłości gminy Wawer |url = https://www.warszawa.ap.gov.pl/container/publikacje/kronika/Kronika137.pdf |czasopismo = Kronika Warszawy |wolumin = 2008 |wydanie = 2 (137) |strony = 7–15 |data = |rok = 2008 |wydawca = Archiwum Państwowe m.st. Warszawy |miejsce = Warszawa |issn = 0137-309 |język = |data dostępu = 2011-10-11}}</ref>.


== Nazwa ==
== Nazwa ==
Według miejscowej legendy nazwa „Falenica” pochodzi z czasów wielkiej powodzi, gdy [[Wisła]] wylała zalewając okoliczne tereny, woda zatrzymała się pod samą wsią i „fale nic” jej nie zrobiły. Jest to jednak [[etymologia ludowa]]. Nazwa osiedla pochodzi najprawdopodobniej od słowiańskiego imienia Fał, Falisław ([[Chwalisław (imię)|Chwalisław]]) – przypuszczalnego pierwszego właściciela lub założyciela osady. Oznacza „miejsce zamieszkane przez potomków Fała” i występowała również w zapisach historycznych w formie ''Falencice'' i ''Falęcice''<ref name=kh>{{cytuj pismo | nazwisko = Handke| imię = Kwiryna|tytuł = Nazwy miejsc i miejscowości na terenie obecnej dzielnicy Wawer | url =http://www.warszawa.ap.gov.pl/pub/kronika/Kronika137.pdf | czasopismo = Kronika Warszawy| adres czasopisma = | oznaczenie = |wolumin = 2008 | wydanie = 2 (137)| strony = 16-21|data = | rok = 2008| miesiąc = | wydawca = Archiwum Państwowe m.st. Warszawy| miejsce = Warszawa| issn = 0137-309| doi = |doietykieta = |pmid = | oclc = | bibcode = | id =|cytat = | język = | data dostępu = 2011-10-11}}</ref>.
Według miejscowej legendy nazwa „Falenica” pochodzi z czasów wielkiej powodzi, gdy [[Wisła]] wylała zalewając okoliczne tereny, woda zatrzymała się pod samą wsią i „fale nic” jej nie zrobiły. Jest to jednak [[etymologia ludowa]]. Nazwa osiedla pochodzi najprawdopodobniej od słowiańskiego imienia Fał, Falisław ([[Chwalisław (imię)|Chwalisław]]) – przypuszczalnego pierwszego właściciela lub założyciela osady. Oznacza „miejsce zamieszkane przez potomków Fała” i występowała również w zapisach historycznych w formie ''Falencice'' i ''Falęcice''<ref name=kh>{{cytuj pismo |nazwisko = Handke |imię = Kwiryna |tytuł = Nazwy miejsc i miejscowości na terenie obecnej dzielnicy Wawer |url = http://www.warszawa.ap.gov.pl/pub/kronika/Kronika137.pdf |czasopismo = Kronika Warszawy |wolumin = 2008 |wydanie = 2 (137) |strony = 16–21 |data = |rok = 2008 |wydawca = Archiwum Państwowe m.st. Warszawy |miejsce = Warszawa |issn = 0137-309 |język = |data dostępu = 2011-10-11}}</ref>.


== Położenie ==
== Położenie ==
Linia 56: Linia 56:


== Historia ==
== Historia ==
Nadwiślańska wieś Falenica [[Prawo niemieckie (wiejskie)|prawo niemieckie]] otrzymała w połowie [[XV wiek]]u. Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim [[ziemia czerska|ziemi czerskiej]] [[Województwo mazowieckie (I Rzeczpospolita)|województwa mazowieckiego]]<ref>Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego</ref>.
Nadwiślańska wieś Falenica [[Prawo niemieckie (wiejskie)|prawo niemieckie]] otrzymała w połowie XV wieku. Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim [[ziemia czerska|ziemi czerskiej]] [[Województwo mazowieckie (I Rzeczpospolita)|województwa mazowieckiego]]<ref>Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250&nbsp;000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.</ref>.


Duże szanse otworzyły się po otwarciu kolei w 1877 roku. Wieś zanikła po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]], a rozwijać się zaczęła położona dalej od Wisły osada letniskowa Wille Falenickie – dzisiejsza Falenica. Okolica zamieszkana była w dużej mierze przez ludność [[Żydzi|żydowską]]. W latach [[1940]]–[[1942]] istniało tutaj [[getto]], przez które przeszło około 6,5 tys. [[Żydzi|Żydów]]. Zostało ono zlikwidowane 20 sierpnia 1942, kiedy to jego mieszkańcy zostali wywiezieni do obozu zagłady w [[Obóz zagłady w Treblince|Treblince]]<ref name="Pilichowski555"/>.
Duże szanse otworzyły się po otwarciu kolei w 1877 roku. Wieś zanikła po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]], a rozwijać się zaczęła położona dalej od Wisły osada letniskowa Wille Falenickie – dzisiejsza Falenica. Okolica zamieszkana była w dużej mierze przez ludność [[Żydzi|żydowską]]. W latach 1940–1942 istniało tutaj [[getto]], przez które przeszło około 6,5 tys. [[Żydzi|Żydów]]. Zostało ono zlikwidowane 20 sierpnia 1942, kiedy to jego mieszkańcy zostali wywiezieni do obozu zagłady w [[Obóz zagłady w Treblince|Treblince]]<ref name="Pilichowski555" />.
{{Osobny artykuł|Getto w Falenicy}}
{{Osobny artykuł|Getto w Falenicy}}
Pomnik ku czci pomordowanych znajduje się po wschodniej stronie dworca.
Pomnik ku czci pomordowanych znajduje się po wschodniej stronie dworca.


Od 15 sierpnia 1942 na terenie tartaku w Falenicy funkcjonował także obóz pracy dla ludności żydowskiej<ref name="Pilichowski555">{{Cytuj książkę | nazwisko = Pilichowski | imię = Czesław | tytuł = Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | data = 1979 | strony = 556 | isbn = 83-01-00065-1}}</ref>. Więźniowie, poza jedną osobą, zostali zamordowani podczas likwidacji obozu 7 maja 1943<ref name="Pilichowski555"/>.
Od 15 sierpnia 1942 na terenie tartaku w Falenicy funkcjonował także obóz pracy dla ludności żydowskiej<ref name="Pilichowski555">{{Cytuj książkę |nazwisko = Pilichowski |imię = Czesław |tytuł = Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny |wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe |data = 1979 |strony = 556 |isbn = 83-01-00065-1}}</ref>. Więźniowie, poza jedną osobą, zostali zamordowani podczas likwidacji obozu 7 maja 1943<ref name="Pilichowski555" />.


Od 1951 roku Falenica znajduje się w granicach administracyjnych [[Warszawa|Warszawy]].
Od 1951 roku Falenica znajduje się w granicach administracyjnych [[Warszawa|Warszawy]].


W Falenicy znajdował się znany w całej Polsce bazar ze zwierzętami, słynący głównie z gołębi. Został przeniesiony z ul. Walcowniczej na ul. Patriotów. W 2005 targowisko zostało zamknięte.
W Falenicy znajdował się znany w całej Polsce bazar ze zwierzętami, słynący głównie z gołębi. Został przeniesiony z ul. Walcowniczej na ul. Patriotów. W 2005 r. targowisko zostało zamknięte.


== Ważniejsze obiekty ==
== Ważniejsze obiekty ==
* liczne [[świdermajer]]y z końca XIX. oraz początku [[XX wiek|XX. wieku]].
* liczne [[świdermajer]]y z końca XIX. oraz początku XX. wieku.
* zabytkowe dworce: [[Kolej Nadwiślańska|Kolei Nadwiślańskiej]] ([[Warszawa Falenica]]) wybudowanego w latach dwudziestych i [[Kolej Jabłonowska|Kolei Jabłonowskiej]] ([[Falenica WKD]]) z [[1913]] roku przy ulicy Obszarowej.
* zabytkowe dworce: [[Kolej Nadwiślańska|Kolei Nadwiślańskiej]] ([[Warszawa Falenica]]) wybudowanego w latach dwudziestych i [[Kolej Jabłonowska|Kolei Jabłonowskiej]] ([[Falenica WKD]]) z 1913 roku przy ulicy Obszarowej.
* budynek dawnej elektrowni gminnej z [[1929]] roku (róg ulic Patriotów i Gruntowej).
* budynek dawnej elektrowni gminnej z 1929 roku (róg ulic Patriotów i Gruntowej).
* kapliczka z wizerunkiem [[Matka Boża|Matki Boskiej]] postawiona przez mieszkańców Falenicy w podzięce za szczęśliwy powrót do swoich domów z [[I wojna światowa|I wojny światowej]] (naprzeciwko [[Pętla (transport publiczny)|pętli autobusowej]]).
* kapliczka z wizerunkiem [[Matka Boża|Matki Boskiej]] postawiona przez mieszkańców Falenicy w podzięce za szczęśliwy powrót do swoich domów z [[I wojna światowa|I wojny światowej]] (naprzeciwko [[Pętla (transport publiczny)|pętli autobusowej]]).
* przedwojenny pałacyk ''Mon Plaisir'' [[Tadeusz Karszo-Siedlewski|Tadeusza Karszo-Siedlewskiego]] znajdujący się w kwadracie ulic: Zatrzebie, Bysławskiej, Zagrodowej i Połanieckiej. Został wybudowany dla tancerki [[Olga Sławska-Lipczyńska|Olgi Sławskiej]]. W pałacyku ostatnie przemówienie do narodu wygłosił prezydent [[Ignacy Mościcki]]. W czasie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]] mieszkał tam gubernator [[Dystrykt warszawski|dystryktu warszawskiego]] [[Ludwig Fischer]]. Po wojnie budynek był użytkowany przez [[Urząd Bezpieczeństwa|UB]].
* przedwojenny pałacyk ''Mon Plaisir'' [[Tadeusz Karszo-Siedlewski|Tadeusza Karszo-Siedlewskiego]] znajdujący się w kwadracie ulic: Zatrzebie, Bysławskiej, Zagrodowej i Połanieckiej. Został wybudowany dla tancerki [[Olga Sławska-Lipczyńska|Olgi Sławskiej]]. W pałacyku ostatnie przemówienie do narodu wygłosił prezydent [[Ignacy Mościcki]]. W czasie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]] mieszkał tam gubernator [[Dystrykt warszawski|dystryktu warszawskiego]] [[Ludwig Fischer]]. Po wojnie budynek był użytkowany przez [[Urząd Bezpieczeństwa|UB]].
* wybudowana w 1938 roku [[Synagoga w Warszawie-Falenicy|synagoga]] znajdująca się przy ul. Bambusowej 9.
* wybudowana w 1938 roku [[Synagoga w Warszawie-Falenicy|synagoga]] znajdująca się przy ul. Bambusowej 9.
* [[Sosna Falenicka]]
* [[Sosna Falenicka]]


== Publiczny transport zbiorowy ==
== Edukacja ==
Do Falenicy dojeżdżają autobusy [[Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie|Zarządu Transportu Miejskiego]], prywatnych przewoźników, pociągi [[Koleje Mazowieckie|Kolei Mazowieckich]] i [[Szybka Kolej Miejska w Warszawie|Szybkiej Kolei Miejskiej]].

== Oświata ==
* Szkoły podstawowe:
* Szkoły podstawowe:
** Szkoła Podstawowa nr 216 im. Klonowego Liścia, ul. Wolna 36/38
** Szkoła Podstawowa nr 216 im. Klonowego Liścia, ul. Wolna 36/38
Linia 84: Linia 87:
** Szkoła Podstawowa Nr 76 im. 13 Dywizji Piechoty Strzelców Kresowych, ul. Poezji 5
** Szkoła Podstawowa Nr 76 im. 13 Dywizji Piechoty Strzelców Kresowych, ul. Poezji 5
** Zespół Szkół Ogólnokształcących im. św. Pawła z Tarsu, ul. Poezji 19
** Zespół Szkół Ogólnokształcących im. św. Pawła z Tarsu, ul. Poezji 19
* Szkoła Średnia:
* Szkoły średnie:
** XXV Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Wybickiego, ul. Halna 20
** XXV Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Wybickiego, ul. Halna 20
* Schronisko dla Nieletnich i Zakład Poprawczy, ul. Jachowicza 4
* Schronisko dla Nieletnich i Zakład Poprawczy, ul. Jachowicza 4
Linia 90: Linia 93:
** Europejskie Centrum Komunikacji i Kultury, ul. Olecka 30
** Europejskie Centrum Komunikacji i Kultury, ul. Olecka 30


== Religia ==
* [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Warszawie|Rzymskokatolicka Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa]], ul. Narcyzowa 18
== Kultura ==
== Kultura ==
W Falenicy realizowany jest serial ''[[Na dobre i na złe]]''. Budynek fikcyjnego szpitala mieści się na ulicy Bysławskiej 88, w budynku dawnej [[Huta szkła|huty szkła]].
W Falenicy realizowany jest serial ''[[Na dobre i na złe]]''. Budynek fikcyjnego szpitala mieści się na ulicy Bysławskiej 88, w budynku dawnej [[Huta szkła|huty szkła]].

== Religia ==
* [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Warszawie|Rzymskokatolicka Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa]], ul. Narcyzowa 18


== Sport ==
== Sport ==
* [[Klub sportowy|Kluby sportowe]]:
* [[Klub sportowy|Kluby sportowe]]:
** Międzyzakładowy Klub Sportowy „Falenica”(dawniej „Hutnik” Falenica) założony w [[1945]] roku. W klubie grał m.in. [[Stefan Szczepłek]].
** Międzyzakładowy Klub Sportowy „Falenica”<!-- SPRAWDŹ TO MIEJSCE! (ODSTĘP? „?) -->(dawniej „Hutnik” Falenica) założony w 1945 roku. W klubie grał m.in. [[Stefan Szczepłek]].
** Parafialny Klub Sportowy „Serce” Falenica.
** Parafialny Klub Sportowy „Serce” Falenica.
** Towarzystwo Sportowe Falenica
** Towarzystwo Sportowe Falenica
* Obiekty sportowe:
* Obiekty sportowe:
** [[Hala widowiskowo-sportowa przy ul. Poezji w Warszawie|Hala widowiskowo-sportowo przy ul. Poezji 5]] (liczba miejsc: 150-290). W [[2010]] roku odbyły się tu Mistrzostwa Świata w [[sumo]].
** [[Hala widowiskowo-sportowa przy ul. Poezji w Warszawie|Hala widowiskowo-sportowo przy ul. Poezji 5]] (liczba miejsc: 150-290). W 2010 roku odbyły się tu Mistrzostwa Świata w [[sumo]].
** Ośrodek Sportu i Rekreacji TKKF Falenica - cztery [[Kort tenisowy|korty tenisowe]], siłownia, boisko uniwersalne.
** Ośrodek Sportu i Rekreacji TKKF Falenica cztery [[Kort tenisowy|korty tenisowe]], siłownia, boisko uniwersalne.

== Komunikacja ==
Do Falenicy dojeżdżają autobusy [[Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie|Zarządu Transportu Miejskiego]], prywatnych przewoźników, pociągi [[Koleje Mazowieckie|Kolei Mazowieckich]] i [[Szybka Kolej Miejska w Warszawie|Szybkiej Kolei Miejskiej]].


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 117: Linia 117:


{{Osiedla warszawskiego Wawra}}
{{Osiedla warszawskiego Wawra}}

{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}



Wersja z 01:17, 2 paź 2022

Falenica
osiedle i obszar MSI Warszawy
Ilustracja
Ulica Bambusowa w Falenicy, po lewej dawna synagoga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

Dzielnica

Wawer

Prawa miejskie

1924 rok

W granicach Warszawy

1951

SIMC

0918880

Tablice rejestracyjne

WT

Położenie na mapie dzielnicy
Położenie na mapie
Dawna ulica Handlowa, obecnie Walcownicza, przed 1939
Stacja kolejowa Warszawa Falenica

Falenica – osiedle i obszar MSI[1] w dzielnicy Wawer w Warszawie.

W latach 1924–1951 samodzielne miasto i siedziba gminy Falenica Letnisko[2][3].

Nazwa

Według miejscowej legendy nazwa „Falenica” pochodzi z czasów wielkiej powodzi, gdy Wisła wylała zalewając okoliczne tereny, woda zatrzymała się pod samą wsią i „fale nic” jej nie zrobiły. Jest to jednak etymologia ludowa. Nazwa osiedla pochodzi najprawdopodobniej od słowiańskiego imienia Fał, Falisław (Chwalisław) – przypuszczalnego pierwszego właściciela lub założyciela osady. Oznacza „miejsce zamieszkane przez potomków Fała” i występowała również w zapisach historycznych w formie Falencice i Falęcice[4].

Położenie

Falenica graniczy na północy z Miedzeszynem, na południu z miastem Józefowem. Jej zachodnią granicę stanowi Wisła. Falenica jest położona w otulinie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Leży na tzw. linii otwockiej – ciągu miejscowości położonych przy szlaku kolejowym w kierunku Lublina.

Historia

Nadwiślańska wieś Falenica prawo niemieckie otrzymała w połowie XV wieku. Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[5].

Duże szanse otworzyły się po otwarciu kolei w 1877 roku. Wieś zanikła po I wojnie światowej, a rozwijać się zaczęła położona dalej od Wisły osada letniskowa Wille Falenickie – dzisiejsza Falenica. Okolica zamieszkana była w dużej mierze przez ludność żydowską. W latach 1940–1942 istniało tutaj getto, przez które przeszło około 6,5 tys. Żydów. Zostało ono zlikwidowane 20 sierpnia 1942, kiedy to jego mieszkańcy zostali wywiezieni do obozu zagłady w Treblince[6].

 Osobny artykuł: Getto w Falenicy.

Pomnik ku czci pomordowanych znajduje się po wschodniej stronie dworca.

Od 15 sierpnia 1942 na terenie tartaku w Falenicy funkcjonował także obóz pracy dla ludności żydowskiej[6]. Więźniowie, poza jedną osobą, zostali zamordowani podczas likwidacji obozu 7 maja 1943[6].

Od 1951 roku Falenica znajduje się w granicach administracyjnych Warszawy.

W Falenicy znajdował się znany w całej Polsce bazar ze zwierzętami, słynący głównie z gołębi. Został przeniesiony z ul. Walcowniczej na ul. Patriotów. W 2005 r. targowisko zostało zamknięte.

Ważniejsze obiekty

Publiczny transport zbiorowy

Do Falenicy dojeżdżają autobusy Zarządu Transportu Miejskiego, prywatnych przewoźników, pociągi Kolei Mazowieckich i Szybkiej Kolei Miejskiej.

Oświata

  • Szkoły podstawowe:
    • Szkoła Podstawowa nr 216 im. Klonowego Liścia, ul. Wolna 36/38
    • Szkoła Podstawowa nr 124 im. Stanisława Jachowicza, ul. Bartoszycka 45/47
  • Zespół szkół
    • Szkoła Podstawowa Nr 76 im. 13 Dywizji Piechoty Strzelców Kresowych, ul. Poezji 5
    • Zespół Szkół Ogólnokształcących im. św. Pawła z Tarsu, ul. Poezji 19
  • Szkoły średnie:
    • XXV Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Wybickiego, ul. Halna 20
  • Schronisko dla Nieletnich i Zakład Poprawczy, ul. Jachowicza 4
  • Edukacja dorosłych:
    • Europejskie Centrum Komunikacji i Kultury, ul. Olecka 30

Kultura

W Falenicy realizowany jest serial Na dobre i na złe. Budynek fikcyjnego szpitala mieści się na ulicy Bysławskiej 88, w budynku dawnej huty szkła.

Religia

Sport

  • Kluby sportowe:
    • Międzyzakładowy Klub Sportowy „Falenica”(dawniej „Hutnik” Falenica) założony w 1945 roku. W klubie grał m.in. Stefan Szczepłek.
    • Parafialny Klub Sportowy „Serce” Falenica.
    • Towarzystwo Sportowe Falenica
  • Obiekty sportowe:

Przypisy

  1. Obszary MSI. Dzielnica Wawer. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2022-06-04].
  2. Portal informacyjny Warszawa Wawer.
  3. Jan Berger. Z przeszłości gminy Wawer. „Kronika Warszawy”. 2008 (2 (137)), s. 7–15, 2008. Warszawa: Archiwum Państwowe m.st. Warszawy. ISSN 0137-309. [dostęp 2011-10-11]. 
  4. Kwiryna Handke. Nazwy miejsc i miejscowości na terenie obecnej dzielnicy Wawer. „Kronika Warszawy”. 2008 (2 (137)), s. 16–21, 2008. Warszawa: Archiwum Państwowe m.st. Warszawy. ISSN 0137-309. [dostęp 2011-10-11]. 
  5. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
  6. a b c Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 556. ISBN 83-01-00065-1.

Linki zewnętrzne