Uniwersytecki System Obsługi Studiów: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Aktualizacja numeru wersji
Linia 10: Linia 10:
|język programowania =
|język programowania =
|pierwsze wydanie = rok [[2000]]
|pierwsze wydanie = rok [[2000]]
|wersja stabilna = 6.0.1 – {{Data wydania|2014|11|24}}
|wersja stabilna = 6.0.2 – {{Data wydania|2015|04|30}}
|wersja testowa =
|wersja testowa =
|licencja =
|licencja =

Wersja z 14:05, 8 maj 2015

USOS
Autor Międzyuniwersyteckie Centrum Informatyzacji
Pierwsze wydanie rok 2000
Aktualna wersja stabilna 6.0.2 – 30 kwietnia 2015; ponad 9 lat temu
Rodzaj Uniwersytecki System Obsługi Studiów
Strona internetowa

USOS (Uniwersytecki System Obsługi Studiów) – system informatyczny służący do zarządzania tokiem studiów w szkole wyższej.

Zastosowanie

Główne obszary zastosowań USOS[1]:

USOS jest dostępny (m.in. ze względów bezpieczeństwa) tylko dla upoważnionych użytkowników i komputerów (co jest regulowane np. przy wykorzystaniu zapory sieciowej). Użytkownikami systemu są niemal wyłącznie pracownicy administracji uczelnianej[3].

Historia rozwoju i warunki licencjonowania

Pierwsza wersja systemu powstała w 2000 r. na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego. Obecnie system jest aktywnie rozwijany przez uczelnie:[4]

W skali całej Polski system rozwijany jest w ramach projektu USOS realizowanego przez Międzyuniwersyteckie Centrum Informatyzacji – konsorcjum powołane w celu utrzymywania i rozwoju systemów informatycznych wspierających zarządzanie szkołami wyższymi[5]. MUCI jest właścicielem praw autorskich do USOS. Użytkownikami USOS są uczelnie będące członkami MUCI (udziałowcy konsorcjum) lub uczelnie będące tzw. Członkami Stowarzyszonymi MUCI w ramach projektu USOS[6]. W ramach MUCI funkcjonuje Komisja ds. USOS, składająca się z przedstawicieli uczelni użytkujących USOS. Komisja ta decyduje o kierunkach rozwoju systemu.

Za rozwój i utrzymywanie systemu odpowiada Zespół roboczy ds. USOS z główną siedzibą na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Niektóre elementy USOS oraz aplikacji współpracujących z systemem tworzone są (m.in. w ramach prac zaliczeniowych i dyplomowych) przez studentów uczelni korzystających z systemu[1]. Kierownikiem Komisji ds. USOS oraz szefem Zespołu roboczego ds. USOS od początku istnienia systemu jest dr Janina Mincer-Daszkiewicz, nauczyciel akademicki na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego[1][7].

Aplikacje stowarzyszone z USOS

Z USOS stowarzyszony jest szereg aplikacji (najczęściej realizowanych w formie serwisu internetowego) przeznaczonych dla społeczności związanej z daną szkołą wyższą (kandydaci na studia, studenci, nauczyciele akademiccy)[1][8]. Serwisy internetowe stowarzyszone z USOS są ogólnie dostępne przez przeglądarkę internetową, jakkolwiek dostęp do większości ich funkcji zazwyczaj jest możliwy jedynie dla odgórnie zarejestrowanych (przez pracowników administracji uczelnianej) użytkowników i wymaga zalogowania[9].

Aplikacje rozwijane w ramach projektu USOS

Interfejs użytkownika serwisu USOSweb
  • USOSweb – serwis internetowy zawierający dane oparte na informacjach zgromadzonych w bazie danych USOS, co w pośredni sposób pozwala studentom i pracownikom na korzystanie z zasobów USOS.[3][8] USOSweb umożliwia m.in. zdalne załatwianie spraw związanych z tokiem studiów, w których w tradycyjnej formie musiały pośredniczyć dziekanaty oraz inne instytucje lub osoby, co pozwala na użycie względem serwisu określenia wirtualny dziekanat[1]. USOSweb udostępnia studentom m.in. plan zajęć, przegląd ocen i zaliczeń, zapisy na zajęcia i egzaminy, składanie podań, wypełnianie ankiet dotyczących procesu dydaktycznego, informacje o płatnościach i stypendiach, komunikację z uczestnikami tych samych zajęć i prowadzącymi. Nauczycielom akademickim serwis umożliwia m.in. obsługę wyników przeprowadzanych sprawdzianów, wystawianie ocen i zaliczeń, wypełnianie protokołów do zajęć, wysyłanie wiadomości do uczestników zajęć[1]. W ramach jednej szkoły wyższej może działać wiele instancji serwisu USOSweb, obsługujących różne rozłączne podzbiory jednostek dydaktycznych (wydziałów, instytutów, itp.) wchodzących w skład uczelni. Taka sytuacja ma miejsce np. na Uniwersytecie Warszawskim[10].
  • UL (Uniwersyteckie Lektoraty, używana jest także nazwa: Rejestracja Żetonowa) – serwis internetowy umożliwiający rejestrowanie się na przedmioty dostępne dla studentów wszystkich jednostek dydaktycznych szkoły wyższej, takie jak np. zajęcia z wychowania fizycznego lub lektoraty językowe[8][11]. Dostęp do zajęć regulowany jest poprzez przydzielane studentom tzw. żetony, zużywane następnie podczas rejestracji na konkretne zajęcia[1].
  • APD (Archiwum Prac Dyplomowych) – serwis internetowy pełniący rolę repozytorium prac dyplomowych. Wraz z pracami w APD przechowywane są takie informacje jak ocena z pracy lub recenzje opiekuna pracy i recenzenta[8].
  • Informator ECTS – serwis internetowy zawierający informacje dotyczące systemu transferu i akumulacji punktów ECTS[12].
  • Ankieter – serwis internetowy służący do przeprowadzania dowolnego rodzaju ankiet elektronicznych dla ogółu lub dowolnego podzbioru społeczności danej uczelni[13].
  • SRS (System Rezerwacji Sal) – serwis internetowy służący pracownikom do rezerwowania sal w skali całej uczelni. Pozwala na zarządzanie wykorzystaniem wszystkich pomieszczeń dydaktycznych na danej uczelni, a także kosztami związanymi z ich wynajmem[13].
  • Migrator – aplikacja synchronizująca bazy danych. Migrator zwykle jest używany do synchronizacji danych pomiędzy centralną bazą USOS a jego aplikacjami stowarzyszonymi oraz lokalnymi systemami uczelnianymi. Mimo iż Migrator jest aplikacją stworzoną na potrzeby systemu USOS, jest on narzędziem możliwym do wykorzystania w innych projektach, niekoniecznie związanych z USOS. Synchronizacja danych przy użyciu Migratora, zwana migracją, jest procesem polegającym na (zazwyczaj dwukierunkowej) replikacji danych pomiędzy USOS a konkretnym serwisem internetowym. Zazwyczaj w trakcie migracji użytkownicy nie mogą korzystać z aplikacji, która synchronizuje dane z USOS[1][3].

Aplikacje rozwijane w ramach innych projektów

  • IRK (Internetowa Rekrutacja Kandydatów) – serwis dla kandydatów na studia. Jego głównymi zadaniami są prezentacja katalogu oferowanych przez szkołę wyższą kierunków i programów studiów oraz rejestrowanie zdalnych zgłoszeń kandydatów. Zgromadzone w IRK dane osób, które dostały się na studia, mogą być przeniesione do USOS w momencie immatrykulacji[14]. Projekt IRK jest podprojektem projektu USOS, co oznacza, że każda uczelnia, która uczestniczy w projekcie USOS może tym samym wdrożyć własną instancję serwisu IRK[15].
  • IRK-MOST – wzorowany funkcjonalnie na IRK ogólnopolski serwis internetowy dla studentów pragnących odbyć część studiów poza macierzystą uczelnią w ramach Programu Mobilności Studentów MOST. Uczelnie biorące udział w programie umieszczają w serwisie ofertę kierunkową, na podstawie której student może elektronicznie zarejestrować się na wybrany kierunek w konkretnej szkole wyższej[15].
  • IRK-BWZ – wzorowany funkcjonalnie na IRK serwis internetowy służący do rekrutacji studentów zagranicznych, przyjeżdżających na studia krótkoterminowe w ramach współpracy międzynarodowej, realizowanej przez programy takie jak Erasmus[15].
  • biurokarier.edu.pl – ogólnopolski serwis internetowy dla pracodawców, studentów i absolwentów zarejestrowanych w Akademickich Biurach Karier. Pracodawcy otrzymują możliwość zamieszczania ofert pracy, stażu i praktyk oraz przeglądania CV studentów i absolwentów. Studentom i absolwentom serwis oferuje dostęp do ofert w nim zamieszczonych (wraz z opcją odpowiedzi na ofertę) oraz możliwość zredagowania własnego CV. Serwis jest przystosowany do współpracy z działającymi lokalnie na uczelniach instancjami USOS, z których pobiera aktualne dane studentów i absolwentów[15][16].
  • Krajowy Rejestr Matur – ogólnopolskie repozytorium wyników matur i numerów PESEL maturzystów, którzy zamierzają ubiegać się o przyjęcie na studia wyższe. Dane o wynikach matur uzupełniane są w serwisie bezpośrednio przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne, które podpisały stosowną umowę z Uniwersytetem Warszawskim, reprezentującym uczelnie zrzeszone w tym projekcie. Wyniki zgromadzone w KReM mogą być przekazane do aplikacji rekrutacyjnej stosowanej przez daną szkołę wyższą, np. do serwisu IRK[15][17].
  • ects.edu.pl – ogólnopolski serwis pełniący rolę zbioru uczelnianych katalogów studiów. Zawiera informacje o działających w polskich szkołach wyższych elektronicznych katalogach studiów, np. lokalnych uczelnianych instancjach Informatora ECTS[15][18].

Inne aplikacje

USOS może współpracować z lokalnymi aplikacjami danej szkoły wyższej. Przykładowo: na Uniwersytecie Warszawskim z USOS współpracują ogólnouczelniane serwery poczty e-mail, platforma e-learningowa Moodle, system biblioteczny VTLS, system kadrowy, centralny serwer uwierzytelniania.

Architektura USOS i aplikacji stowarzyszonych

USOS został wykonany w architekturze dwuwarstwowej z wykorzystaniem technologii firmy Oracle Corporation: część bazodanową stanowi system Oracle Database, natomiast interfejs użytkownika (w formie aplikacji działającej w systemach Microsoft Windows) zaprojektowano przy użyciu narzędzi Oracle Forms i Oracle Reports[1]. Obecnie w części raportowej USOS platforma Oracle Reports stopniowo zastępowana jest systemem raportowania BIRT.

Aplikacje stowarzyszone z USOS to w większości przypadków serwisy internetowe wykonane w architekturze trójwarstwowej z wykorzystaniem darmowych technologii, takich jak: PHP, Smarty, Python, Django, BIRT. Część bazodanowa każdego serwisu oparta jest zazwyczaj na systemie MySQL[20].

W przypadku aplikacji wymieniających z USOS niewielkie porcje danych (np. IRK) proces ten odbywa się na bieżąco. Natomiast synchronizacja dużych ilości danych (np. USOSweb, UL, APD) odbywa się poprzez Migrator[3].

Szkoły wyższe korzystające z oprogramowania dystrybuowanego w ramach projektu USOS i projektów stowarzyszonych

Udziałowcy MUCI[21][22]:

Członkowie Stowarzyszeni MUCI w ramach projektu USOS[21][22]:

W 2007 r. łączna liczba studentów w szkołach wyższych korzystających z USOS (23 szkoły) wynosiła blisko 470 tys., co stanowiło 24% studentów studiujących w polskich szkołach wyższych[1].

Nie wszystkie szkoły wyższe, które wdrożyły USOS, korzystają ze wszystkich serwisów stowarzyszonych z systemem. Część szkół wdrożyła tylko niektóre z serwisów, część korzysta jedynie z samego USOS[22].

Nagrody i wyróżnienia

W 2005 r. MUCI zostało finalistą organizowanego przez polską edycję tygodnika Computerworld konkursu Lider Informatyki w kategorii Organizacje użyteczności publicznej[23].

W 2007 r. MUCI otrzymało za USOS nagrodę EUNIS Elite Award[23][24].

W 2013 r. USOS w osobie swojego kierownika projektu, dr Janiny Mincer-Daszkiewicz, został laureatem nagrody INFO-STAR 2012 w kategorii Rozwiązania Informatyczne[23][25].

W 2013 r. Uniwersytet Warszawski został jednym z dwóch laureatów konkursu EDUinspiracje 2013 (kategoria instytucjonalna programu Erasmus) organizowanego przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji za projekt USOS-moduł BWZ oraz Mobility - nowoczesne technologie na rzecz rozwoju uczelni[23][26].

  1. ↑ a b c d e f g h i j k USOS – wstęp do dokumentacji wdrożeniowej. (pol.).
  2. ↑ POL-on – strona główna systemu. (pol.).
  3. ↑ a b c d Podręcznik USOSowicza: Czy USOSweb to USOS? Jak USOS i inne serwisy współpracują ze sobą. (pol.).
  4. ↑ MUCI – czyli gdzie występuje USOS. (pol.).
  5. ↑ Regulamin MUCI. (pol.).
  6. ↑ Procedura przystąpienia do MUCI. (pol.).
  7. ↑ Janina Mincer-Daszkiewicz, Ph.D. – personal page. (ang.).
  8. ↑ a b c d Podręcznik USOSowicza: Witaj w USOSowni!. (pol.).
  9. ↑ Podręcznik USOSowicza: Logowanie i uwierzytelnianie: CAS, CUS i Centralny Serwer Uwierzytelniania. (pol.).
  10. ↑ Podręcznik USOSowicza: USOSweb. (pol.).
  11. ↑ Podręcznik USOSowicza: UL. (pol.).
  12. ↑ Podręcznik USOSowicza: Inne serwisy internetowe na UW współpracujące z USOS-em. (pol.).
  13. ↑ a b c Portal USOS: Serwisy. (pol.).
  14. ↑ Podręcznik USOSowicza: IRK. (pol.).
  15. ↑ a b c d e f g Portal USOS: Inne projekty. (pol.).
  16. ↑ biurokarier.edu.pl – strona główna. (pol.).
  17. ↑ Krajowy Rejestr Matur – strona informacyjna. (pol.).
  18. ↑ ects.edu.pl – "katalog katalogów studiów" polskich uczelni. (pol.).
  19. ↑ USOS API Reference. (ang.).
  20. ↑ Prezentacja USOS i MUCI na konferencji Rozwiązania Oracle dla placówek edukacyjnych. (pol.).
  21. ↑ a b Struktura MUCI. (pol.).
  22. ↑ a b c Portal USOS: Użytkownicy. (pol.).
  23. ↑ a b c d Portal USOS: Wyróżnienia. (pol.).
  24. ↑ Eunis Elite Award. (ang.).
  25. ↑ INFO-STAR - Nominowani 2012. (pol.).
  26. ↑ Laureaci i wyróżnieni w konkursie EDUinspiracje 2013. (pol.).

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Uniwersytecki_System_Obsługi_Studiów&oldid=42639987”