Bereza: Różnice pomiędzy wersjami
52°33′N 24°58′E/52,550000 24,966667| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
sprzątanie |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
|rok = 2010 |
|rok = 2010 |
||
|liczba ludności = 29 400 |
|||
|liczba ludności = 29 400<ref>[http://web.archive.org/web/20100918054456/http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population/2010/sbornik_population_2010.rar Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года] {{lang|ru}}</ref> |
|||
|gęstość zaludnienia = |
|gęstość zaludnienia = |
||
|numer kierunkowy = +375 01643 |
|numer kierunkowy = +375 01643 |
||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Bereza''', '''Bereza Kartuska''' ({{w języku|be|Бяроза}}, ''Biaroza''; {{w języku|ru|Берёза}}, ''Bierioza'') – miasto na [[Białoruś|Białorusi]], w [[obwód brzeski|obwodzie brzeskim]], siedziba [[rejon bereski|rejonu bereskiego]], |
'''Bereza''', '''Bereza Kartuska''' ({{w języku|be|Бяроза}}, ''Biaroza''; {{w języku|ru|Берёза}}, ''Bierioza'') – miasto na [[Białoruś|Białorusi]], w [[obwód brzeski|obwodzie brzeskim]], siedziba [[rejon bereski|rejonu bereskiego]]. Miejscowość leży nad rzeką [[Jasiołda|Jasiołdą]], przy linii kolejowej [[Błudeń]]–[[Baranowicze]]. W 2010 roku liczyła ok. 29,4 tys. mieszkańców<ref>[http://web.archive.org/web/20100918054456/http://belstat.gov.by/homep/ru/publications/population/2010/sbornik_population_2010.rar Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года] {{lang|ru}}</ref>. |
||
Linia kolejowa [[Błudeń]] – [[Baranowicze]], miasto leży nad rzeką [[Jasiołda|Jasiołdą]]. |
|||
== Historia == |
== Historia == |
||
=== Klasztor Kartuzów === |
=== Klasztor Kartuzów === |
||
Wersja z 09:42, 23 sie 2018
 Ratusz | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | |||||
| Populacja (2010) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+375 01643 | ||||
| Kod pocztowy |
225210 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
1 | ||||
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||
| 52°33′N 24°58′E/52,550000 24,966667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Bereza, Bereza Kartuska (biał. Бяроза, Biaroza; ros. Берёза, Bierioza) – miasto na Białorusi, w obwodzie brzeskim, siedziba rejonu bereskiego. Miejscowość leży nad rzeką Jasiołdą, przy linii kolejowej Błudeń–Baranowicze. W 2010 roku liczyła ok. 29,4 tys. mieszkańców[1].
Historia
Klasztor Kartuzów
Klasztor Kartuzów ufundował podkanclerzy litewski Kazimierz Leon Sapieha w roku 1648. Kamień węgielny pod budowę klasztoru poświęcił nuncjusz apostolski Jan de Torres (abp adrianopolitański). Kartuzja budowana była przez architekta sprowadzonego z Włoch. Uposażenie klasztoru (okoliczne miasteczka, wsie, wody i lasy) zatwierdził sejm w 1653. Po zakończeniu budowy kościoła klasztornego konsekrował go biskup wileński Aleksander Kazimierz Sapieha dnia 6 czerwca 1666. Kościół wraz z eremami otoczony został wałami tak, że całość miała kształt sześciokątnej twierdzy. W 1706 car Piotr I Wielki wraz z Augustem II zajęli klasztor z wojskiem. W klasztorze pozostał garnizon 1500 dragonów. Klasztor został zdobyty przez wojska Karola XII w dniu 28 kwietnia 1706. Karol XII w klasztorze spędził dzień 30 kwietnia. Kasata klasztoru nastąpiła w roku 1831. Później kościół klasztorny służył jako kościół parafialny dekanatu prużańskiego[potrzebny przypis].
W XIX w.
Stacja kolejowa drogi żelaznej moskiewsko–brzeskiej między Liniewem a Kosowem. Wcześniej, gdy funkcjonowała poczta konna, była tu stacja pocztowa między pobliskimi stacjami Swadbicze i Zapole. Poczta konna obsługiwała trasę aż do Moskwy.
Przed 1939
Na początku 1919 roku Berezę Kartuską zajęli bolszewicy. 14 lutego 1919 roku miejscowość została odbita przez grupę Wojska Polskiego pod dowództwem kpt. Piotra Mienickiego. Polacy zmusili bolszewicki garnizon do wycofania się na wschód, wzięli do niewoli 80 żołnierzy i zdobyli 2 karabiny maszynowe (Bój pod Berezą Kartuską). Datę tę przyjmuje się jako początek wojny polsko-bolszewickiej[2]. Przed 1939 miasto znajdowało się w powiecie prużańskim . Burmistrzem miasta był Jan Downar (w 1945 pierwszy starosta powiatu kętrzyńskiego). W Berezie był jeden kościół katolicki i jedna cerkiew. Miasto było siedzibą wiejskiej gminy Bereza Kartuska (do 1932). 1 kwietnia 1939 roku do miasta włączono wieś Nowosiółki z gminy Sielec[3].
Obóz dla więźniów politycznych
W latach 1934–1939 w Berezie Kartuskiej funkcjonował obóz zwany Miejscem Odosobnienia w Berezie Kartuskiej, przeznaczony głównie dla więźniów politycznych będących przeciwnikami rządów sanacyjnych. Przetrzymywano w nim m.in. działaczy endeckich, komunistycznych, ludowych i socjalistycznych oraz nacjonalistów ukraińskich[4].
Ludzie związani z Berezą Kartuską
- Janusz Cywiński – polski aktor,
- Ksienija Koçyiğit – azerska siatkarka białoruskiego pochodzenia,
- Kadie Mołodowska – amerykańska poetka i powieściopisarka żydowskiego pochodzenia,
- Mirosław Mossakowski – polski lekarz neurolog i neuropatolog, prezes Polskiej Akademii Nauk,
- Gieorgij Stacewicz – radziecki działacz partyjny.
Demografia inne
Liczba mieszkańców:
- 1 stycznia 1878 – 2507 osób, w tym 1386 kobiet (w liczbie ogólnej 1113 Żydów)
- przed 1939 – 3986 osób.
-
Napoleon Orda, Klasztor obronny Kartuzów -
Ruiny klasztoru -
Stara część miasta -
Zachowana brama klasztorna -
-
Cerkiew św. Michała Archanioła -
Kościół Św. Trójcy
Przypisy
- ↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года (ros.)
- ↑ Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 57. ISBN 978-83-11-11934-5.
- ↑ Dz.U. z 1939 r. nr 27, poz. 178
- ↑ Sławomir Koper, Afery i skandale Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2015, s. 285.
Bibliografia
- Bereza Kartuska, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 140. s. 140–141.
- Księga Adresowa Polski, (str. 1062), 1929
