Stanisław Tymiński

Stanisław Tymiński

Stanisław Tymiński (1990)
Data i miejsce urodzenia	27 stycznia 1948 Pruszków
Przywódca Partii X
Okres	od maja 1991 do 1995
Przynależność polityczna	Partia X
Następca	Józef Kossecki

Stanisław Tymiński, zwyczajowo Stan Tyminski (ur. 27 stycznia 1948 w Pruszkowie) – polski biznesmen prowadzący interesy w USA, Kanadzie i Ameryce Południowej, zajmujący się branżą elektroniczną, komputerową i telewizyjną, kandydat w polskich wyborach prezydenckich w 1990 i 2005, założyciel Partii X.

Życiorys

Rodzina

Jego ojciec Jan Tymiński, pochodzący ze wsi Tymianki-Pachoły położonej w obecnym województwie mazowieckim, był radiomechanikiem, a w czasie okupacji spędził prawie cztery lata w niemieckich obozach koncentracyjnych w Auschwitz-Birkenau i Groß-Rosen. Matka była gospodynią wiejską. Para pobrała się w 1948 we Wrocławiu, po czym zamieszkała w Komorowie pod Warszawą, a w 1954 się rozwiodła.

Wczesne lata

Wychował się w Komorowie. Należał do harcerstwa, brał udział w zajęciach krótkofalarskich w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Z wykształcenia jest technikiem elektronikiem. Ukończył Technikum Elektroniczno-Mechaniczne im. Marcina Kasprzaka w Warszawie przy dawnych Zakładach Radiowych im. M. Kasprzaka. Później rozpoczął pracę w Zakładach Wytwórczych Elektronowych Przyrządów Pomiarowych „ELPO” w Warszawie. W 1968 został przyjęty na studia wieczorowe na Politechnice Warszawskiej na Wydziale Elektronicznym.

W 1969 wyemigrował do Szwecji, w której przez krótki czas pracował w szklarni, gdzie poznał swoją przyszłą pierwszą żonę, Pulmu. W tym samym roku po tym, jak stracił pracę, ze Szwecji wyemigrował do Kanady, gdzie w 1975 założył firmę komputerową Transduction, którą posiada do tej pory (2020).

W 1981 odbył pierwszą podróż do Peru, której pierwotnym celem było odwiedzenie sponsorowanego przez siebie domu dziecka w Chimbote. Wyruszył dalej samolotem do Amazonii, gdzie za pośrednictwem pracownika wydobycia ropy naftowej skontaktował się z miejscowym uzdrawiaczem dla wypróbowania substancji znanej jako ayahuasca. W 1983 założył spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Televisión Selva (TVS), która uruchomiła pierwszą telewizję kablową w Iquitos, stolicy peruwiańskiej Amazonii. Otworzył tam także restaurację La Maloca i szereg innych, krótkotrwałych przedsiębiorstw, w tym gospodarstwo rolne zaopatrujące restaurację, firmę produkującą łodzie, sieć radiotelefoniczną i dwa duże centra dystrybucji paliw naftowych. W listopadzie 1984 poślubił w Kanadzie Peruwiankę Myrnę Gracielę Pérez Velasco, wcześniej żonę innego miejscowego uzdrawiacza, co umożliwiło mu otrzymanie peruwiańskiego obywatelstwa. Jego działalność biznesowa związana z prowadzeniem telewizji kablowej stała się przedmiotem śledztwa powołanej w tym celu komisji Kongresu Republiki Peru.

W czerwcu 1994 założył pierwszy komercyjny BBS Maloka, w którym oprócz wielu innych usług po raz pierwszy udostępniono każdemu mieszkańcowi Polski dostęp do światowej sieci Internet.

Działalność polityczna

W 1988 wstąpił do Libertariańskiej Partii Kanady (Libertarian Party of Canada), opowiadającej się za zdecydowanym obniżeniem podatków. W latach 1990–1991 był liderem tej partii.

Zgłosił swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich w Polsce w 1990. Sfinansował cały koszt własnej kampanii, której oficjalny budżet wyniósł 3,3 mld zł. Wymagane podpisy zebrał za pośrednictwem warszawskiej agencji reklamowej Golik i Dąbrowski. Mimo spodziewanej porażki, po intensywnej kampanii, podczas której przedstawiał się jako jedyny „człowiek spoza układu” i alternatywa dla pozostałych, a także zdecydowanie kontestował dokonywane reformy gospodarcze, uzyskał w pierwszej turze 3 797 605 głosów (23,1%), wyprzedzając m.in. Tadeusza Mazowieckiego i Włodzimierza Cimoszewicza i wchodząc do drugiej tury przeciwko Lechowi Wałęsie. Zdobył 31,2% głosów wśród wyborców w przedziale wiekowym 18–25 lat, wśród byłych członków Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej cieszył się poparciem wyższym niż Włodzimierz Cimoszewicz, a jego elektorat był antyklerykalny i skupiał się w małych lub średnich miejscowościach.

W trakcie kampanii wyborczej UOP i Krzysztof Kozłowski (ówczesny minister spraw wewnętrznych w rządzie Mazowieckiego) oskarżyli go o niewyjaśnione pobyty w Libii (wiązanej wówczas z terroryzmem) i w Kolumbii (gdzie silne były wpływy handlarzy narkotyków) – oskarżenia okazały się fałszywe. Tuż przed końcem kampanii wyborczej Telewizja Polska podała, że głodzi on swoje dzieci i stosuje przemoc wobec żony Gracieli – po wyborach telewizja przegrała prawomocnie proces o pomówienie. „Gazeta Wyborcza” opublikowała opinię psychologa Andrzeja Samsona, że Stanisław Tymiński jest chory psychicznie.

Stanisław Tymiński posługiwał się „czarną teczką”, w której ponoć miał, według swoich oświadczeń, kompromitujące Lecha Wałęsę dokumenty, które jednak nie zostały ujawnione. Uważa się, że za jego sprawą pojawiło się w polityce polskiej określenie „teczka” jako zbiór domniemanych kompromitujących materiałów. W toku kampanii posługiwał się ogólnikowymi, naiwnymi i wewnętrznie sprzecznymi deklaracjami (m.in. z jednej strony zapewniał o swoim głębokim katolicyzmie, odbył wizytę na Jasnej Górze i odniósł do siebie apel Episkopatu Polski o poparcie kandydata utrwalającego wartości chrześcijańskie, a z drugiej wyraził sprzeciw wobec projektu penalizacji aborcji). Przedstawiał się jako prześladowany przez „solidarnościową klikę” milioner-patriota, który „dla Ojczyzny ratowania wrócił się przez morze” z nigdy nieujawnionym planem gospodarczym, który miał gwarantować dobrobyt. Twierdził też, że Polska w okresie stanu wojennego była zagrożona od wewnątrz. W ocenie Johna Feffera, dyrektora amerykańskiego think tanku Institute for Policy Studies, kandydując jako milioner bez doświadczenia politycznego i szeroko wykorzystując teorie spiskowe, Tymiński był prekursorem sukcesów Silvia Berlusconiego, Jörga Haidera i Donalda Trumpa.

W drugiej turze, kiedy poparło go 3 683 098 głosujących (25,75%), przegrał z Lechem Wałęsą. Po porażce w wyborach założył w grudniu 1990 Partię X, która nie odegrała znaczącej roli w polskim życiu publicznym. Bezskutecznie usiłował zarejestrować swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich w 1995. Nie udało mu się zebrać 100 tys. podpisów poparcia.

3 czerwca 2005 przyleciał do Polski i zapowiedział swój start w wyborach prezydenckich jako kandydat Ogólnopolskiej Koalicji Obywatelskiej. Jego komitet wyborczy został zarejestrowany 23 czerwca 2005. W wyborach uzyskał 23 545 głosów, tj. 0,16% i uplasował się na dziewiątym miejscu spośród dwunastu kandydatów.

1 września 2010 oświadczył, że wycofuje się z działalności politycznej. W wyborach prezydenckich w 2015 poparł Mariana Kowalskiego z Ruchu Narodowego.

Przystąpił do partii Związek Słowiański i w wyborach parlamentarnych w 2023 został jej kandydatem do Senatu w okręgu bytomsko-zabrzańskim. Zajął ostatnie, 3. miejsce, uzyskując 18 052 głosy (12,71%).

Wyniki wyborcze

Wybory	Komitet		Organ	Okręg	Wynik
1990		Ogólnopolski KW Stanisława Tymińskiego	Prezydent RP		3 797 605 (23,1%)
					3 683 098 (25,75%)
2005		KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Stanisława Tymińskiego			23 545 (0,16%)
2023		KW Związku Słowiańskiego	Senat XI kadencji	nr 71	18 052 (12,71%)

Poglądy

Jeden z rozdziałów swojej książki Święte psy poświęcił na wyłożenie tezy, że do zagwarantowania bezpieczeństwa i suwerenności Polsce potrzebny jest arsenał stu głowic jądrowych średniego zasięgu.

Życie prywatne

Był trzykrotnie żonaty, jego pierwszą żoną była Finka Pulmu, drugą Peruwianka Myrna Graciela, trzecią Chinka Mulan. Ma czworo własnych dzieci: Henryka (z pierwszego małżeństwa), Alicję, Jerzego, Isis (z drugiego małżeństwa), wychowuje adoptowaną córkę Cindy, której matką jest jego trzecia żona.

Publikacje

• Święte psy (1990)
• Przyczynek do wolności (2013)

Bibliografia

• Marzena Cichosz: (Auto)kreacja wizerunku polityka na przykładzie wyborów prezydenckich w III RP, Toruń 2003
• Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013. ISBN 978-83-240-2130-7.
• Marcin Gajek. Stan Tymiński – przeoczony charyzmatyk. „Securitologia”, s. 125–148, 2018. 
• Stanisław Gebethner, Krzysztof Jasiewicz (red.): Dlaczego tak głosowano. Wybory prezydenckie ’90, Warszawa 1993
• Andrzej Jabłonowski, Leszek Sobkowiak (red.): Marketing polityczny w teorii i praktyce, Wrocław 2002
• Marek Mazur: Marketing polityczny. Wyczerpujący przegląd technik i metod stosowanych w kampanii wyborczej, Warszawa 2002
• Robert Wiszniowski: Marketing wyborczy. Studium kampanii wyborczych w systemach prezydenckich i semiprezydenckich, Warszawa – Wrocław 2000
• Mirosława Grabowska, Ireneusz Krzemiński: Bitwa o Belweder, Wydawnictwo Literackie „Myśl” Kraków 1991

Linki zewnętrzne

• Stanisław Tymiński bez cenzury („No censorship”) – teksty felietonów w języku polskim i angielskim