Stefan Răzvan

Stefan Răzvan

Wizerunek Stefana Răzvana na monecie
hospodar Mołdawii
Okres	1595
Poprzednik	Aron Tyran
Następca	Jeremi Mohyła
Dane biograficzne
Data śmierci	1595

Stefan Răzvan lub Rozwan (rum. Ștefan Răzvan; zm. 1595) – hospodar Mołdawii w roku 1595.

Pochodził z rodziny romskiej, wyznania mahometańskiego. W latach 90. XVI w. przybył do Wołoszczyzny na dwór Michała Walecznego i przyjął prawosławie. Podczas wojny przeciwko Imperium Osmańskiemu prowadzonej w latach 1594–1595 wspólnie przez hospodara mołdawskiego Arona Tyrana i Michała Walecznego został postawiony na czele wojsk mołdawskich. Na początku 1595 Stefan odniósł szereg sukcesów, zdobywając ważne porty w Kilii, Białogrodzie, Izmaile i Benderach oraz wkraczając do Dobrudży. Wkrótce potem, w maju, Stefan, którego sukcesy zapewniły mu sporą popularność w wojsku, został wprowadzony na tron mołdawski dzięki intrygom księcia siedmiogrodzkiego Zygmunta Batorego, które trafiły na podatny grunt za sprawą dużego ucisku podatkowego w okresie rządów Arona.

Sytuacja Mołdawii w tym momencie jednak dramatycznie się pogorszyła. Oprócz walk na południu przeciwko Turkom, Stefan został zmuszony do walki także na północy: Polska, widząc zamieszanie na Mołdawii postanowiła je wykorzystać i podporządkować sobie Mołdawię. W efekcie latem 1595 na Mołdawię ruszyły jednocześnie wojska tureckie oraz polskie siły hetmana Jana Zamoyskiego. Zamoyski szybko ogłosił hospodarem swego protegowanego Jeremiego Mohyłę, w październiku odparł siły tureckie w bitwie pod Cecorą, a w grudniu pokonał pod Suczawą Stefana. Stefan został wzięty do niewoli, a następnie zginął wbity na pal.

Zwycięski Jeremi polecił także na oczach konającego Stefana Rozwana ściąć jego brata. Widok ten taką boleść w nim wzniecił, że się aż z palem cały zatrząsł – jak zanotował współczesny wydarzeniom Reinhold Heidenstein w Dziejach Polski.

Interwencja Zamoyskiego i śmierć Stefana ostatecznie położyły kres jednej z ostatnich prób oporu Mołdawian przeciwko dominacji osmańskiej.

Bibliografia

J. Demel, Historia Rumunii, Wrocław 1970.