Tam, gdzie rosną poziomki

	Tam, gdzie rosną poziomki; Smultronstället
	Tam, gdzie rosną poziomki; Smultronstället
Gatunek	dramat
Data premiery	26 grudnia 1957 (świat); 1960 (Polska)
Kraj produkcji	Szwecja
Język	szwedzki
Czas trwania	91 min
Reżyseria	Ingmar Bergman
Scenariusz	Ingmar Bergman
Główne role	Victor Sjöström; Bibi Andersson; Ingrid Thulin
Muzyka	Erik Nordgren; Göte Lovén
Zdjęcia	Gunnar Fischer
Scenografia	Gittan Gustafsson
Kostiumy	Millie Ström
Montaż	Oscar Rosander
Produkcja	Allan Ekelund
Dystrybucja	Svensk Filmindustri; Arthaus Filmverleih; Gutek Film

Ingmar Bergman w czasie pracy nad filmem

Ingmar Bergman i Victor Sjöström, 1957

Tam, gdzie rosną poziomki (szw. Smultronstället) – dramat produkcji szwedzkiej z 1957 nakręcony przez Ingmara Bergmana. W Polsce na duży ekran wszedł po raz pierwszy w roku 1960, ponownie dystrybuowany od 13 października 2006.

W roku 1995, w stulecie narodzin kina, obraz Bergmana znalazł się na watykańskiej liście 45 filmów fabularnych, które propagują szczególne wartości religijne, moralne lub artystyczne^[1].

Ekipa[edytuj | edytuj kod]

Reżyseria: Ingmar Bergman
Scenariusz: Ingmar Bergman
Zdjęcia: Gunnar Fischer
Muzyka: Erik Nordgren, Göte Lovén
Producent: Allan Ekelund
Kostiumy: Millie Ström

Obsada[edytuj | edytuj kod]

Victor Sjöström – profesor Isak Borg
Bibi Andersson – Sara
Ingrid Thulin – Marianne Borg
Gunnar Björnstrand – Evald Borg
Jullan Kindahl – Agda, służąca profesora
Folke Sundquist – Anders
Gunnar Sjöberg – Sten Alman
Max von Sydow – Henrik Åkerman
Naima Wifstrand – matka profesora
Gertrud Fridh – Karin, żona profesora
Sif Ruud – ciotka Olga
Gunnel Broström – pani Alman
Åke Fridell – kochanek Karin
Björn Bjelfvenstam – Viktor
Yngve Nordwall – wuj Aron
Per Sjöstrand – Sigfrid Borg
Gio Petré – Sigbritt Borg
Gunnel Lindblom – Charlotta Borg
Maud Hansson – Angelica Borg
Ann-Marie Wiman – Eva Åkerman
Eva Norée – Anna Borg
Lena Bergman – Kristina Borg, bliźniaczka
Monica Ehrling – Birgitta Borg, bliźniaczka
Peder Hellman – dziecko Sigbritt
Ulf Johansson – ojciec Isaka
Göran Lundquist – Benjamin Borg
Wulff Lund
Gunnar Olsson
Vendela Rudbäck – Elisabeth, pomoc domowa
Per Skogsberg – Hagbart Borg
Helge Wulff – kierowniczka

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

Film przedstawia podróż profesora Issaka Borga ze Sztokholmu do Lund w celu odebrania tytułu doktora honoris causa. Trasa pokonywana samochodem jest również okazją do sentymentalnej podróży starzejącego się profesora w przeszłość oraz ukazania trudnych relacji z najbliższymi. Jest próbą pogodzenia się wiekowego człowieka ze wspomnieniami, błędami z przeszłości i strachem przed śmiercią.

Interpretacja[edytuj | edytuj kod]

Wielopoziomowa narracja, odwołująca się do świata snu i wspomnień, oraz postać Victora Sjöströma odtwarzającego główną rolę pozwala doszukiwać się w filmie hołdu dla tradycyjnej kinematografii szwedzkiej, w tym Furmana śmierci z roku 1921. Zauważalne są również inspiracje twórczością Alfa Sjöberga, objawiające się zachwianiem struktury czasu, chronologii wydarzeń. Dzieło Bergmana, często interpretowane przez krytykę doszukującą się w nim dzieła symbolicznego o faustowskiej wymowie, jest obrazem wyjątkowym, ostatnim, w którym twórca zastosował tak skomplikowane zabiegi formalne. Oryginalny tytuł filmu, Smultronstället, stał się inspiracją do nazwania szwedzkiej sieci kin studyjnych.