Matnia

Matnia
Cul-de-Sac
	; Reżyser w 1969 r.
Gatunek	komediodramat
Rok produkcji	1966
Data premiery	17 czerwca 1966
Kraj produkcji	Wielka Brytania
Język	angielski
Czas trwania	111 min
Reżyseria	Roman Polański
Scenariusz	Gérard Brach; Roman Polański
Główne role	Donald Pleasence; Françoise Dorléac; Lionel Stander
Muzyka	Krzysztof Komeda
Zdjęcia	Gilbert Taylor
Montaż	Alastair McIntyre
Produkcja	Gene Gutowski, Michael Klinger, Tony Tenser
Wytwórnia	Compton Films; Tekli British Productions
Dystrybucja	Compton-Cameo Films

Matnia (fr. Cul-de-Sac) – brytyjski czarno-biały film fabularny zrealizowany w 1966 roku. Jest gangsterską groteską, wyreżyserowaną przez Romana Polańskiego.

Matnia to drugi, po Wstręcie, brytyjski film Polańskiego. Francuskie idiomatyczne wyrażenie „cul-de-sac” („ślepy zaułek”) odnosi się do sytuacji bez wyjścia. W wersji roboczej film nosił tytuł Czekając na Katelbacha względnie Jeśli przyjdzie Katelbach^[1] (dosłownie pod takim tytułem – Wenn Katelbach kommt – film był wyświetlany w Niemczech). „Katelbach” to postać, której nazwisko wymieniane jest w filmie wielokrotnie, jednak nie pojawia się na ekranie. Jeden z przyjaciół Polańskiego, który wystąpił w jego filmie Gruby i chudy, to Andrzej Katelbach.

Polska premiera odbyła się w maju 1967 roku podwójnym pokazie z wycinankową animacją Wszystko jest liczbą Stefana Schabenbecka z 1966 roku^[2]

Opis fabuły[edytuj | edytuj kod]

Dwaj ranni gangsterzy w podeszłym wieku, Dickie i Albie, uciekający przed policją po nieudanym rabunku, znajdują schronienie w zamku znajdującym się na odległej wysepce Lindisfarne. Gospodarz zamku, zniewieściały i neurotyczny George oraz jego młoda atrakcyjna żona Teresa, początkowo poddają się rozkazom Dickiego, który czeka na posiłki od swojego szefa, tajemniczego Katelbacha.

Obsada[edytuj | edytuj kod]

Donald Pleasence – George
Françoise Dorléac – Teresa
Lionel Stander – Dickie
Jack MacGowran – Albie
Jacqueline Bisset – Jacqueline
Iain Quarrier – Christopher

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

1966: nagroda Złotego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Gene Gutowski: Od Holocaustu do Hollywood. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004, s. 236, 238. ISBN 83-08-03549-3.
↑ Idziemy do kina. „Film”. 21, s. 15, 1967-05-21. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Matnia w bazie Filmweb
Matnia w bazie IMDb (ang.)

[1] Gene Gutowski: Od Holocaustu do Hollywood. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004, s. 236, 238. ISBN 83-08-03549-3.

[:0-2] Idziemy do kina. „Film”. 21, s. 15, 1967-05-21. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

[1]

[2]

1960–1969	Nóż w wodzie (1962) Wstręt (1965) Matnia (1966) Nieustraszeni pogromcy wampirów (1967) Dziecko Rosemary (1968)
1970–1979	Tragedia Makbeta (1971) Co? (1972) Chinatown (1974) Lokator (1976) Tess (1979)
1980–1989	Piraci (1986) Frantic (1988)
1990–1999	Gorzkie gody (1992) Śmierć i dziewczyna (1994) Dziewiąte wrota (1999)
2000–2009	Pianista (2002) Oliver Twist (2005)
2010–2029	Autor widmo (2010) Rzeź (2011) Wenus w futrze (2013) Prawdziwa historia (2017) Oficer i szpieg (2019) The Palace (2023)
Krótkometrażowe	Rower (1955) Morderstwo (1957) Uśmiech zębiczny (1957) Rozbijemy zabawę (1957) Dwaj ludzie z szafą (1958) Lampa (1959) Gdy spadają anioły (1959) Gruby i chudy (1961) Ssaki (1962) Najpiękniejsze oszustwa świata (1964, segment) Kocham kino (2007, segment)

1950–1959	Czterech w jeepie / Bez adresu / Sprawiedliwości stało się zadość / Kopciuszek / Bobrowa dolina (1951) Ona tańczyła jedno lato (1952) Cena strachu (1953) Wybór Hobsona (1954) Szczury (1955) Zaproszenie do tańca (1956) Dwunastu gniewnych ludzi (1957) Tam, gdzie rosną poziomki (1958) Kuzyni (1959)
1960–1979	Żywot Łazika z Tormesu (1960) Noc (1961) Rodzaj miłości (1962) Bushido – saga o samurajach / Szatan (1963) Upalne lato (1964) Alphaville (1965) Matnia (1966) Start (1967) Na kogo wypadnie (1968) Młode lata (1969) Ogród Finzi-Continich (1971) Opowieści kanterberyjskie (1972) Odległy grom (1973) Kariera Duddy Kravitza (1974) Adopcja (1975) Buffalo Bill i Indianie (1976) Wniebowstąpienie (1977) Co powiedział Max / Pstrągi (1978) David (1979)
1980–1999	Palermo czy Wolfsburg / Heartland (1980) Szybciej, szybciej (1981) Tęsknota Veroniki Voss (1982) Przewaga / Ul (1983) Strumienie miłości (1984) Wetherby / Kobieta i obcy (1985) Stammheim (1986) Temat (1987) Czerwone sorgo (1988) Rain Man (1989) Skowronki na uwięzi / Pozytywka (1990) Dom uśmiechów (1991) Wielki Kanion (1992) Przyjęcie weselne / Kobiety znad Jeziora Pachnących Dusz (1993) W imię ojca (1994) Przynęta (1995) Rozważna i romantyczna (1996) Skandalista Larry Flynt (1997) Dworzec nadziei (1998) Cienka czerwona linia (1999)
2000–2019	Magnolia (2000) Intymność (2001) Spirited Away: W krainie bogów / Krwawa niedziela (2002) Na tym świecie (2003) Głową w mur (2004) Czarna Carmen (2005) Grbavica (2006) Małżeństwo Tui (2007) Elitarni (2008) Gorzkie mleko (2009) Miód (2010) Rozstanie (2011) Cezar musi umrzeć (2012) Pozycja dziecka (2013) Czarny węgiel, kruchy lód (2014) Taxi – Teheran (2015) Fuocoammare. Ogień na morzu (2016) Dusza i ciało (2017) Touch Me Not (2018) Synonimy (2019)
2020–	Zło nie istnieje (2020) Niefortunny numerek lub szalone porno (2021) Alcarràs (2022) Adamant (2023)