Tetsu Katayama
 Tetsu Katayama w 1947 roku | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Premier Japonii | |
| Okres |
od 24 maja 1947 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
Tetsu Katayama (jap. 片山 哲 Katayama Tetsu; ur. 28 lipca 1887 w Tanabe w prefekturze Wakayama, zm. 30 maja 1978 w Fujisawie w prefekturze Kanagawa) – japoński prawnik, polityk, premier Japonii w latach 1947–1948[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Młodość[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Tanabe w prefekturze Wakayama. Uczęszczał na Uniwersytet Cesarski w Tokio i uzyskał stopień licencjata w dziedzinie prawa. Wychowany był w wierze chrześcijańskiej, był pod silnym wpływem chrześcijańskiego socjalizmu Isoo Abe. Po ukończeniu studiów otworzył kancelarię prawną w wynajętym akademiku Związku Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej, gdzie pracował jako adwokat[2].
Początki polityki[edytuj | edytuj kod]
W 1926 roku Katayama został sekretarzem generalnym Partii Socjaldemokratycznej. W 1930 roku został wybrany do Izby Reprezentantów reprezentując prefekturę Kanagawa. Po II wojnie światowej, w listopadzie 1945 roku, Katayama został sekretarzem generalnym Socjalistycznej Partii Japonii. Następnie we wrześniu 1946 roku został przewodniczącym komitetu wykonawczego partii[3].
Gabinet Katayamy[edytuj | edytuj kod]
W wyborach w 1947 roku Partia Socjalistyczna zdobyła 144 mandaty, a Katayama został wybrany premierem w wieku 59 lat. Stworzył koalicję Socjalistycznej Partii Japonii (Nihon Shakaitō), Japońskiej Partii Demokratycznej (Nihon Minshutō) oraz Partii Współpracy Narodowej (Kokumin Kyōdōtō)[4]. Gabinet Katayamy był pierwszym gabinetem kierowanym przez przywódcę Partii Socjalistycznej i pierwszym po wprowadzeniu w życie nowej Konstytucji Japonii po zakończeniu obowiązywania Konstytucji Meiji[5]. Rząd Katayamy przyczynił się m.in. do: uchwalenia ustawy o służbie cywilnej, wprowadzenia reformy systemu policyjnego, utworzenia Ministerstwa Pracy, uchwalenia Kodeksu Cywilnego, reformy i nowelizacji prawa karnego. W wyniku wielu konfliktów wewnętrznych w koalicji i dymisji kilku ministrów (m.in. ministra rolnictwa Rikizō Hirano) rząd złożył dymisję[5].
Późniejsze życie[edytuj | edytuj kod]
Do 1963 roku pełnił funkcje doradcze i polityczne w Partii Demokratyczno-Socjalistycznej oraz w Narodowej Unii Ochrony Konstytucji (Kempō Yōgo Kokumin Rengō), po czym wycofał się z polityki, gdy utracił mandat w Izbie Reprezentantów[3][4].
Zmarł 30 maja 1978 roku w Fujisawie w wieku 90 lat[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ List of Prime Ministers [online], kantei.go.jp [dostęp 2024-04-26].
- ↑ Katayama Tetsu, Oxford Reference, DOI: 10.1093/oi/authority.20110803100031517 [dostęp 2021-02-15] (ang.).
- ↑ a b Historical Figures | Birth of the Constitution of Japan [online], www.ndl.go.jp [dostęp 2021-02-15] (ang.).
- ↑ a b Ewa Pałasz-Rutkowska, Katarzyna Starecka: Japonia. Warszawa: TRIO, 2004, s. 394, 395, 397. ISBN 83-88542-84-2.
- ↑ a b Dieter Nohlen, Florian Grotz & Christof Hartmann, Elections in Asia: A data handbook, Volume II, 2001, ISBN 0-19-924959-8.
- ↑ 歴代総理の胆力「片山哲」（1）国の舵取りなど夢想だにしなかった [online], アサ芸プラス [dostęp 2021-02-15] (jap.).
- kursywa – p.o. premiera