Hideki Tōjō
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 30 grudnia 1884 Kōjimachi (Tokio) | |
Data i miejsce śmierci | 23 grudnia 1948 Tokio | |
![]() | ||
Okres | od 17 października 1941 do 22 lipca 1944 | |
Przynależność polityczna | Stowarzyszenie Wspierania Władzy Cesarskiej | |
Poprzednik | Fumimaro Konoe | |
Następca | Kuniaki Koiso | |
![]() | ||
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Hideki Tōjō (jap. 東條 英機 Tōjō Hideki, ur. 30 grudnia 1884 w Tokio, zm. 23 grudnia 1948 tamże) – generał Cesarskiej Armii Japońskiej i polityk. Tōjō był oddanym cesarzowi nacjonalistą i silnym zwolennikiem japońskiej ekspansji w Azji i na Pacyfiku. Z powodu swojej determinacji, patriotyzmu i silnego przywództwa, nosił przezwisko Kamisori Tōjō (jap. カミソリ東條 Tōjō-brzytwa). W latach 1941–1944 premier Japonii, w rzeczywistości sprawował władzę dyktatorską. Uznany za zbrodniarza wojennego, skazany na śmierć i stracony.
Droga do władzy[edytuj | edytuj kod]
W 1905 ukończył Cesarską Akademię Wojskową ze stopniem podporucznika. W latach 1919–1922 przebywał w Niemczech i Szwajcarii jako attaché wojskowy. Od 1920 związał się z Tōsei-ha (Ugrupowaniem Kontroli, 1931–1936), będącym obok Kōdō-ha (Ugrupowania Cesarskiej Drogi, 1931–1936) jedną z czołowych frakcji nacjonalistycznych w armii. W latach 1935–1937 był dowódcą Kempeitai, japońskiej żandarmerii wojskowej w Armii Kwantuńskiej, stacjonującej na półwyspie Kwantung, a następnie został jej szefem sztabu. Nie brał czynnego udziału w próbie przewrotu wojskowego zwanego incydentem z 26 lutego 1936. W 1938 otrzymał stanowisko wiceministra wojny. W latach 1940–1941 został mianowany ministrem wojny w drugim gabinecie księcia Fumimaro Konoe. W przeciwieństwie do polityki zagranicznej Konoe, Tōjō opowiadał się za wypowiedzeniem wojny Stanom Zjednoczonym. Był za ścisłym sojuszem z Państwami Osi oraz za wspólnym zwalczaniem międzynarodowego komunizmu.
Premier Japonii[edytuj | edytuj kod]
Książę Fumimaro Konoe podał się do dymisji 18 października 1941. Cesarz Hirohito mianował tego samego dnia Tōjō na stanowisko premiera. Tōjō stanął na czele rządu, a zarazem pozostał w czynnej służbie wojskowej. Zyskał dzięki temu władzę dyktatorską i dowództwo nad japońskimi siłami zbrojnymi. Był pomysłodawcą ataku na Pearl Harbor, skutkiem czego Japonia przystąpiła do II wojny światowej. Tōjō ponosi odpowiedzialność za dalszą politykę ekspansji oraz za masowe ludobójstwo i zbrodnie wojenne popełniane na terenach Azji oraz Pacyfiku, wskutek których śmierć poniosło 8 milionów ludzi. Wydał m.in. rozkaz bezwzględnego traktowania wziętych do niewoli żołnierzy alianckich oraz mordowania schwytanych lotników, którzy według niego byli zbrodniarzami wojennymi. Popierał prowadzenie dalszych badań w obozach takich jak Jednostka 731, w których przeprowadzano eksperymenty na ludziach. W związku z niepomyślnym dla Cesarstwa Japonii przebiegiem wojny, ustąpił ze stanowiska premiera 22 lipca 1944.
Tōjō przed Trybunałem Tokijskim[edytuj | edytuj kod]
Po zakończeniu II wojny światowej próbował popełnić samobójstwo, jednak udało się go uratować i został aresztowany przez aliantów. Został postawiony w 1946 przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym dla Dalekiego Wschodu w Tokio i oskarżony o udział w zbrodniach wojennych. W 1948 został uznany za winnego i został skazany na karę śmierci przez powieszenie. Egzekucja odbyła się w Tokio 23 grudnia 1948.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia PWN
- Lord Russell of Liverpool, Rycerze bushidō
- Raymond Lamont-Brown, Kempeitai – japońska tajna policja
Poprzednik Shigenori Togo |
Minister spraw zagranicznych Japonii 1942–1942 |
Następca Masayuki Tani |
- Japońscy attachés wojskowi
- Japońscy generałowie
- Japońscy ministrowie spraw zagranicznych
- Japońscy ministrowie wojny
- Premierzy Japonii
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Odznaczeni Orderem Korony Włoch
- Odznaczeni Orderem Słonia Białego
- Odznaczeni Orderem Świętego Skarbu
- Odznaczeni Orderem Świętych Maurycego i Łazarza
- Odznaczeni Orderem Wschodzącego Słońca
- Odznaczeni Orderem Zasługi Orła Niemieckiego
- Odznaczeni Orderem Złotej Kani
- Uczestnicy II wojny światowej
- Straceni szefowie rządów
- Straceni przez powieszenie
- Japońscy zbrodniarze wojenni w okresie II wojny światowej
- Ludzie urodzeni w Tokio
- Urodzeni w 1884
- Zmarli w 1948