52°44′45″N 23°25′53″E/52,745833 23,431389Zbucz
| ||||
| ||||
 Przydrożne krzyże we wsi | ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  podlaskie
| |||
| Powiat | hajnowski | |||
| Gmina | Czyże | |||
| Liczba ludności (2011) | 178 | |||
| Strefa numeracyjna | 85 | |||
| Kod pocztowy | 17-207 | |||
| Tablice rejestracyjne | BHA | |||
| SIMC | 0026407 | |||
Położenie na mapie gminy Czyże   Zbucz | ||||
Położenie na mapie Polski  Zbucz | ||||
Położenie na mapie województwa podlaskiego  Zbucz | ||||
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego  Zbucz | ||||
| 52°44′45″N 23°25′53″E/52,745833 23,431389
| ||||
Zbucz – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Czyże.
Wieś królewska w leśnictwie bielskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku[1]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
27 maja 2012 we wsi rozpoczęto budowę prawosławnej cerkwi upamiętniającej męczenników chełmskich i podlaskich oraz czyżowskich parafian zamordowanych zimą 1946 roku przez zbrojne podziemie[2]. Obiekt został poświęcony 29 maja 2016 przez metropolitę warszawskiego i całej Polski Sawę[3].
Wieś w 2011 zamieszkiwało 178 osób[4].
Spis treści
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Grodzisko
W pobliżu wsi znajduje się grodzisko, które jest najstarszym obiektem tego typu w międzyrzeczu górnej Narwi i środkowego Bugu. Daty dendrochronologiczne uzyskane z belek znajdujących się pod wałem wskazują, że grodzisko powstało po 890 roku lub pod koniec wieku IX[5], a ceramika znaleziona za fosą pochodziła z X lub XI wieku. Było to w tym czasie centrum lokalnej administracji plemiennej na tym obszarze. Grodzisko pierścieniowate ma około 90 metrów średnicy i otoczone jest wałami, których maksymalna wysokość dochodzi do 3,5 metra, zaś szerokość u podstawy waha się od 7 do 10 metrów. Gród prawdopodobnie pełnił także funkcję refugialną, w którym w razie najazdu chroniła się okoliczna ludność. W okresie późnośredniowiecznym w nasypie znajdował się cmentarz. Wał grodziska został zbudowany w bardzo kunsztowny sposób, który wskazuje na znaczne umiejętności budowniczych. Dowody zebrane podczas wykopalisk w 2004 i 2005 roku na terenie grodziska oraz na pobliskim cmentarzysku wskazują, że gród w Zbuczu, obok powstałych nieco później grodów w Klukowiczach i Zajączkach, należy wiązać z „mazowiecką” falą zasiedlenia tych terenów[6]. Gród został zniszczony przed 1041 rokiem podczas zbrojnego podbijania tych terenów przez książąt kijowskich[6].
Cmentarzysko wczesnośredniowieczne
W pobliżu grodziska znajduje się cmentarzysko z grobami o obstawach kamiennych i kurhanami. Odnaleziono w nich krzyżyki, kabłączki, przęśliki, szklane ozdoby, noże, ceramikę – analogiczne do odnalezionych na cmentarzyskach w pobliskich wsiach Kuraszewo i Rostołty. Cmentarz był użytkowany około 200 lat później niż gród[6].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Karol de Perthées , Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795
- ↑ Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego
- ↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Poświęcenie cerkwi w Zbuczu [dostęp: 02.06.2016.]
- ↑ Wieś Zbucz » mapy, nieruchomości, GUS, kod pocztowy, kierunkowy, demografia, tabele, statystyki, liczba ludności, www.polskawliczbach.pl [dostęp 2016-09-11].
- ↑ Nowe znaleziska w Zbuczu, archeowiesci.pl [dostęp 2017-11-28] (pol.).
- ↑ a b c Krasnodębski D. Badania Instytutu Archeologii i Etnologii PAN na terenie woj. białostockiego (podlaskiego) w latach 1990-2005 [w:] Karwowska H., Andrzejewski A. Stan badań archeologicznych na pograniczu Polsko-Białoruskim od wczesnego średniowiecza po czasy nowożytne, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Białystok 2006, s. 66, 74, ISBN 83-87026-70-0
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zbucz w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XIV: Worowo – Żyżyn. Warszawa 1895.
- Zbucz w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska. Warszawa 1902.
| |||||||||||
