Zygmunt Kowalczyk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Kowalczyk
Data i miejsce urodzenia

29 maja 1908
Poręba k. Zawiercia

Data i miejsce śmierci

17 kwietnia 1985
Leoben (Austria)

Zawód, zajęcie

geodeta

Tytuł naukowy

profesor zwyczajny

Stanowisko

Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej (1951–1956)

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 10-lecia Polski Ludowej Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Strona internetowa

Zygmunt Kowalczyk (ur. 29 maja 1908 w Porębie, zm. 17 kwietnia 1985 w Leoben (Austria)) – polski profesor inżynier zajmujący się geodezją i górnictwem, rektor Akademii Górniczo-Hutniczej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Franciszka i Stanisławy z Górnickich[1]. W 1928 ukończył gimnazjum matematyczno-przyrodnicze w Dąbrowie Górniczej, następnie w 1935 studia górnicze i geodezyjne w AGH. W 1936 uzyskał również uprawnienia mierniczego górniczego[1]. W latach 1933–1935 był asystentem Katedry Geodezji i Miernictwa Podziemnego, a po wojnie adiunktem i docentem (1946–1947) Katedry Geodezji Górniczej. W 1947 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1948 profesorem zwyczajnym i kierownikiem Katedry Geodezji Górniczej. W latach 1948–1951 pełnił funkcję dziekana Wydziału Geologiczno-Mierniczego. Od 1962 r. należał do PZPR[2]. Następnie został prorektorem w latach 1964–1966 oraz prof. Instytutu Ochrony Powierzchni Górniczej (1969–1971) i prof. Instytutu Kształtowania i Ochrony Środowiska (1971–1972). W Akademii prowadził wykłady z geodezji górniczej i gospodarczej, metod niwelacyjnych, geodezji górniczej i fotogrametrii. Od 1965 r. wykładał współczesne ruchy powierzchni Ziemi i metody fotogrametryczne w National Research Council w Ottawie oraz z geodezji inżynieryjno-przemysłowej w Politechnice Warszawskiej (1972–1977) i w Uniwersytecie w Nowym Brunswicku (1976).

Jest autorem ok. 200 prac z zakresu geodezji górniczej, fotogrametrii, geodezji ogólnej, mechaniki przemieszczeń górotworu, eksploatacji złóż oraz autorem 12 patentów krajowych i zagranicznych. Badał zagadnienia orientowania podziemnych osnów geodezyjnych za pomocą sieci trilateracyjnej i przyrządów optycznych własnej konstrukcji; wprowadził metodę profilowania szybów małośrednicowych i odwiertów wielkośrednicowych z zastosowaniem sondy własnej konstrukcji i innych. Jest twórcą największej w Polsce szkoły geodezyjnej, organizatorem Wydziału Geologiczno-Mierniczego AGH i współorganizatorem Wydziału Geodezji Górniczej oraz inicjatorem współpracy uczelni z Ministerstwem Górnictwa i Przemysłu Ciężkiego.

Był członkiem korespondentem PAN (od 1971)[3], Międzynarodowego Towarzystwa Geodetów Górniczych, Amerykańskiego Towarzystwa Fotogrametrycznego. Otrzymał tytuł doktora honoris causa AGH w 1984 r. za wybitne zasługi w dziedzinie geodezji górniczej i geodezji dynamicznej oraz rozwój wyższego szkolnictwa technicznego.

Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera AB-4-9)[4].

Ordery i odznaczenia[2][5][edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Kowalczyk Zygmunt [online], Giganci Nauki [dostęp 2024-01-15] (pol.).
  2. a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 442. ISBN 83-223-2073-6.
  3. KOWALCZYK, Zygmunt [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-03] (pol.).
  4. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2024-01-15].
  5. Zygmunt Kowalczyk – Historia AGH [online], historia.agh.edu.pl [dostęp 2024-01-15].
  6. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/165 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]