Aleksander Karnicki
jako zastępca dowódcy I Korpusu Polskiego, Bobrujsk 1918 | |
generał dywizji | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1890-1921 |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy |
powstanie bokserów |
Odznaczenia | |
Aleksander Karnicki (ur. 30 stycznia 1869 w Łowiczu, zm. 12 listopada 1942 w Kutnie[1]) – generał lejtnant Armii Imperium Rosyjskiego, generał dywizji Wojska Polskiego.
Życiorys
Od 1890 oficer rosyjskiej kawalerii, wychowanek Szkoły Kawalerii w Twerze. Uczestniczył w tłumieniu powstania bokserów w Chinach (1900-1901) i w wojnie rosyjsko-japońskiej (1904-1905). Podczas I wojny światowej był dowódcą 2. Zaamurskiego Pułku Konnego, następnie brygady i dywizji jazdy na froncie niemieckim. 26 marca 1916 awansował na generała majora ze starszeństwem z 28 kwietnia 1915. Od 10 lutego do 12 czerwca 1918 był zastępcą dowódcy I Korpusu Polskiego w Rosji gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego.
27 stycznia 1919 przyjęty został do Wojska Polskiego, „z zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała porucznika, jako warunkowego, do czasu ułożenia przez komisję weryfikacyjną ogólnej listy starszeństwa oficerów WP i mianowany inspektorem kawalerii Wojska Polskiego”[2]. Potem na froncie bolszewickim był dowódcą Frontu Wołyńskiego (marzec – czerwiec 1919). W okresie lipiec 1919 – kwiecień 1920 był szefem Misji Wojskowej przy kwaterze dowódcy Białych Sił Zbrojnych Południa Rosji gen. Antona Denikina w Taganrogu, z zadaniem nawiązania współpracy i uzgodnienia działań przeciw bolszewikom. Misja zakończyła się fiaskiem, ponieważ przywódcy Rosji nie zamierzali tolerować wolnej Polski. W kwietniu 1920 powrócił do kraju, a w maju objął dowództwo Dywizji Jazdy na Ukrainie.
1 maja 1920 zatwierdzony został w stopniu generała podporucznika z dniem 1 kwietnia tego roku[3]. 4 czerwca 1920 Minister Spraw Wojskowych, gen. por. Józef Leśniewski zezwolił mu korzystać z tytułu generała porucznika[4].
W lipcu i sierpniu 1920 dowodził VIII Brygady Jazdy i Grupą Jazdy przy 5 Armii. Odznaczył się w bojach z 1 Armią Konną Budionnego. Na skutek intryg gen. Eugeniusza de Henning-Michaelisa, od kwietnia 1921 w stanie spoczynku. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu rzeczywistego generała dywizji ze starszeństwem z 1 czerwca 1919, w korpusie generałów[5].
Na emeryturze osiadł w Bydgoszczy przy ulicy Cieszkowskiego 11 (od czerwca 1921).
Po kampanii wrześniowej i rozpoczęciu okupacji niemieckiej jesienią 1939 został wysiedlony przez Niemców do Kutna. Zmarł tam po ciężkiej chorobie. W 1964 prochy przewieziono do Bydgoszczy, gdzie spoczęły na cmentarzu przy ul. Kcyńskiej.
Starszy syn generała – podporucznik pilot-obserwator Jerzy Karnicki z 1 Pułku Lotniczego zginął 23 października 1930 w katastrofie lotniczej na warszawskiej Woli, kiedy to pilotowany przez niego samolot Breguet XIX spadł na halę fabryki „Parowóz”. Drugi syn – komandor porucznik Borys Karnicki w czasie II wojny światowej był między innymi dowódcą okrętu podwodnego ORP „Sokół”.
Ordery i Odznaczenia[6]
- Order Wojenny św. Jerzego III klasy (15.06.1917, Imperium Rosyjskie)
- Order Wojenny św. Jerzego IV klasy (30.12.1915, Imperium Rosyjskie)
- Order św. Włodzimierza III klasy (1913, Imperium Rosyjskie)
- Order Podwójnego Smoka III klasy 2. stopnia (1913, Cesarstwo Chin)
- Order Wschodzącego Słońca III klasy (1912, Cesarstwo Japonii)
- Order św. Anny IV klasy (1905, Imperium Rosyjskie)
- Order św. Anny II klasy z Mieczami (1904, Imperium Rosyjskie)
- Order Korony III klasy z Mieczami (1903, Cesarstwo Niemieckie)
- Order św. Stanisława II klasy z Mieczami (1902, Imperium Rosyjskie)
- Order św. Włodzimierza IV klasy z Mieczami i Kokardą (1901, Imperium Rosyjskie)
- Order św. Anny III klasy z Mieczami i Kokardą (1901, Imperium Rosyjskie)
- Order św. Stanisława III klasy z Mieczami i Kokardą (1901, Imperium Rosyjskie)
Przypisy
- ↑ „Album bydgoski” – dodatek do „Gazety Pomorskiej” podaje daty 30.01.1867 – 13.11.1943
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 12 z 04.02.1919 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 18 z 15.05.1920 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 21 z 09.06.1920 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 70 z 07.11.1923 r.
- ↑ Карницкий Александр Станиславович. Русская армия в Великой войне: Картотека проекта. [dostęp 2014-11-13]. (ros.).
Bibliografia
- T. Kryska Karski, S. Żurakowski Generałowie Polski Niepodległej wyd.: Editions Spotkania Warszawa 1991
- H. P. Kosk Generalicja polska t. 1 wyd.: Oficyna Wydawnicza „Ajaks” Pruszków 1998
Linki zewnętrzne
- Generałowie dywizji II Rzeczypospolitej
- Oficerowie I Korpusu Polskiego w Rosji
- Pochowani na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Kcyńskiej w Bydgoszczy
- Polacy w wojnie rosyjsko-japońskiej
- Polacy – generałowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy odznaczeni Orderem Korony (Prusy)
- Polacy odznaczeni Orderem Podwójnego Smoka
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Jerzego
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (Imperium Rosyjskie)
- Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny
- Polacy odznaczeni Orderem Wschodzącego Słońca
- Ludzie urodzeni w Łowiczu
- Urodzeni w 1869
- Zmarli w 1942