Bezogończyk krągłouchy

Bezogończyk krągłouchy
	Coelops frithii
	Blyth, 1848
	; Głowa bezogończyka krągłouchego na ilustracji z 1878 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	rudawkokształtne
Nadrodzina	Rhinolophoidea
Rodzina	płatkonosowate
Rodzaj	bezogończyk
Gatunek	bezogończyk krągłouchy
Synonimy
	Coelops bernsteinii Peters, 1862; Coelops inflata G.S. Miller, 1928; Coelops sinicus G.M. Allen, 1928; Coelops formosanus Horikawa, 1928;
	Coelops bernsteinii Peters, 1862; Coelops inflata G.S. Miller, 1928; Coelops sinicus G.M. Allen, 1928; Coelops formosanus Horikawa, 1928;
Podgatunki
	C. f. frithii Blyth, 1848; C. f. bernsteini Peters, 1862; C. f. formosanus Horikawa, 1928; C. f. inflatus G.S. Miller, 1928; C. f. sinicus G M. Allen, 1928;
	C. f. frithii Blyth, 1848; C. f. bernsteini Peters, 1862; C. f. formosanus Horikawa, 1928; C. f. inflatus G.S. Miller, 1928; C. f. sinicus G M. Allen, 1928;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bezogończyk krągłouchy^[8] (Coelops frithii) – gatunek ssaka z rodziny płatkonosowatych (Hipposideridae).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1848 roku brytyjski zoolog Edward Blyth nadając mu nazwę Coelops frithii^[2]. Holotyp pochodził z Sundarbanów w Bangladeszu^[9].

Zachodzi potrzeba rewizji taksonomicznej, ponieważ granice diagnostyczne i geograficzne każdego podgatunku są nadal niejasne^[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają pięć podgatunków^[10]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:

Podgatunek	Oryginalna nazwa	Autor i rok opisu	Miejsce typowe
C. f. bernsteini	Coelops bernsteinii	Peters, 1862	Jawa^[11].
C. f. formosanus	Coelops formosanus	Horikawa, 1928	Jaskinia Kuraru w Loshu, Kaohsiung, Republika Chińska^[12].
C. f. inflatus	Coelops inflata	G.S. Miller, 1928	Niedaleko Nanping, na wysokości 2000 ft (610 m), Fujian, Chińska Republika Ludowa^[13].
C. f. sinicus	Coelops sinicus	G M. Allen, 1928	2 mi (3 km) na północny wschód od Wanzhou, Syczuan, Chińska Republika Ludowa^[14].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Coelops: gr. κοιλος koilos „wgłębienie”; ωψ ōps, ωπος ōpos „wygląd”^[15].
frithii: Robert W.G. Frith (daty urodzenia i śmierci nieznane), właściciel fabryki indygo w Khulna, na terenie dzisiejszego Bangladeszu, a także kolekcjoner przyrodniczy. Był wielkim przyjacielem Edwarda Blytha, który wspomina o nim w swoim „Catalogue of Mammals and Birds of Burma” z 1875 roku^[16].
bernsteini: Heinrich Agathon Bernstein (1828–1865), niemiecki lekarz, zoolog, kolekcjoner^[3]^[17].
formosanus: Formoza (obecnie Tajwan)^[18].
inflatus: łac. inflatus „spuchnięty, nadmuchany”, od inflare „dmuchać w”^[19].
sinicus: średniowiecznołac. Sinicus „chiński”, od późnołac. Sinae „chiński”, od gr. σιναι Sinai „chiński”^[20].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Bezogończyk krągłouchy występuje w południowej i południowo-wschodniej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku^[10]:

C. frithii frithii – północno-wschodnie Indie, Bangladesz, Mjanma i prawdopodobnie północna Tajlandia.
C. frithii bernsteini – Sumatra, Jawa i Bali.
C. frithii formosanus – Republika Chińska.
C. frithii inflatus – południowo-środkowa i południowo-wschodnia Chińska Republika Ludowa (Fujian, Guangdong, Kuangsi i wyspa Hajnan), Tajlandia, Laos, Wietnam i Kambodża.
C. frithii sinicus – środkowa Chińska Republika Ludowa (Syczuan).

Okazy z półwyspu tajsko-malajskiego nie są jeszcze przypisane do żadnego podgatunku^[10].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 38–50 mm, długość przedramienia 34–44 mm; masa ciała 3–7 g^[21]. Bezogończyk krągłouchy posiada mniej dziwaczny kształt wyrośla znajdującego się na nosach jego bliskich krewnych. Również ma krótsze i bardziej zaokrąglone uszy. Wzór zębowy: I ${\tfrac {1}{2}}$ C ${\tfrac {1}{1}}$ P ${\tfrac {2}{2}}$ M ${\tfrac {3}{3}}$ = 30^[21]. Kariotyp wynosi 2n = 30 i FN = 56^[21].

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Występuje w lasach na wysokości 100 do 1370 m n.p.m^[7]. Niewielkie grupy liczące 12 osobników lub w nieco większej liczbie śpią w ciągu dnia w budynkach lub dziuplach.

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Na Jawie stwierdzono, że młode rodzą się pod koniec lutego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Coelops frithii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b E. Blyth. Report of Curator Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 17 (1), s. 251, 1848. (ang.).
↑ ^a ^b R. Hensel. Bericht über die Leistungen in der Naturgeschichte der Säugcthicre während des Jahres 1861. „Archiv für Naturgeschichte”. 28 (2), s. 117 (przypis), 1862. (niem.).
↑ G.S. Miller. A new bat of the genus Coelops. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 41, s. 85, 1928. (ang.).
↑ G.M. Allen. New Asiatic mammals. „American Museum novitates”. 317, s. 4, 1928. (ang.).
↑ Y. Horikawa. „Transactions of the Natural History Society of Formosa”. 18 (98), s. 339, 1928. (jap.).
↑ ^a ^b J.C.-C.J.C.C. Huang J.C.-C.J.C.C., V.D. Thong & Y.-Y.V.D.T.& Y.Y. Ho V.D. Thong & Y.-Y.V.D.T.& Y.Y., Coelops frithii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-18] (ang.).
↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 95. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Coelops frithii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-18].
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 122. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ Zijlstra ↓, s. N#20145.
↑ Zijlstra ↓, s. N#20146.
↑ Zijlstra ↓, s. N#20147.
↑ Zijlstra ↓, s. N#20148.
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 194, 1904. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 143. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, bernsteini [dostęp 2022-06-19] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, formosanus [dostęp 2022-06-19] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, inflatus [dostęp 2022-06-19] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, sinicus [dostęp 2022-06-19] .
↑ ^a ^b ^c A. Monadjem, P. Soisook, V.D. Thong & T. Kingston: Family Hipposideridae (Old World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 236. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

J.S. Zijlstra: Home. Hesperomys project. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[itis-1] Coelops frithii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Blyth-2] E. Blyth. Report of Curator Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 17 (1), s. 251, 1848. (ang.).

[Peters-3] R. Hensel. Bericht über die Leistungen in der Naturgeschichte der Säugcthicre während des Jahres 1861. „Archiv für Naturgeschichte”. 28 (2), s. 117 (przypis), 1862. (niem.).

[Miller-4] G.S. Miller. A new bat of the genus Coelops. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 41, s. 85, 1928. (ang.).

[Allen-5] G.M. Allen. New Asiatic mammals. „American Museum novitates”. 317, s. 4, 1928. (ang.).

[Horikawa-6] Y. Horikawa. „Transactions of the Natural History Society of Formosa”. 18 (98), s. 339, 1928. (jap.).

[iucn-7] J.C.-C.J.C.C. Huang J.C.-C.J.C.C., V.D. Thong & Y.-Y.V.D.T.& Y.Y. Ho V.D. Thong & Y.-Y.V.D.T.& Y.Y., Coelops frithii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-18] (ang.).

[miiz-8] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 95. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Coelops frithii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-18].

[Burgin&inni-10] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 122. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[CITEREFZijlstra[http://hesperomys.com/n/20145_N#20145]-11] Zijlstra ↓, s. N#20145.

[CITEREFZijlstra[http://hesperomys.com/n/20146_N#20146]-12] Zijlstra ↓, s. N#20146.

[CITEREFZijlstra[http://hesperomys.com/n/20147_N#20147]-13] Zijlstra ↓, s. N#20147.

[CITEREFZijlstra[http://hesperomys.com/n/20148_N#20148]-14] Zijlstra ↓, s. N#20148.

[Palmer-15] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 194, 1904. (ang.).

[Beolens&inni-16] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 143. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[17] The Key to Scientific Names ↓, bernsteini [dostęp 2022-06-19] .

[18] The Key to Scientific Names ↓, formosanus [dostęp 2022-06-19] .

[19] The Key to Scientific Names ↓, inflatus [dostęp 2022-06-19] .

[20] The Key to Scientific Names ↓, sinicus [dostęp 2022-06-19] .

[Monadjem&inni-21] A. Monadjem, P. Soisook, V.D. Thong & T. Kingston: Family Hipposideridae (Old World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 236. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]