Bogusław Nizieński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Halfbricking (dyskusja | edycje) o 00:18, 28 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Bogusław Nizieński
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 marca 1928
Wilno

Rzecznik Interesu Publicznego
Okres

od 1 stycznia 1999
do 31 grudnia 2004

Następca

Włodzimierz Olszewski

Odznaczenia
Order Orła Białego Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka Honorowa „Bene Merito”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Bogusław Kazimierz Nizieński (ur. 2 marca 1928 w Wilnie) – polski prawnik, sędzia, w latach 1999–2004 Rzecznik Interesu Publicznego. Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys

Urodził się w Wilnie[1]. Jego rodzicami byli ppłk Kazimierz Nizieński (1892–1952, legionista, oficer Wojska Polskiego II RP) i Wanda Nizieńska (zm. 1984[2]); po 1945 oboje byli prześladowani i więzieni przez władze komunistyczne PRL (ojciec zmarł w 1952 krótko po wyjściu z zakładu karnego we Wronkach, matka była dwukrotnie więziona[3][4][5][6][7]). W czasie II wojny światowej w ramach tajnego nauczania ukończył szkołę podstawową i gimnazjum[6], jako 16-latek walczył w szeregach Armii Krajowej pod pseudonimem „Sokół”[7], był łącznikiem komendanta obwodu AK[5][6]. W szeregach plutonu Władysława Koby uczestniczył w bitwach pod Szówskiem oraz pełnił funkcję łącznika w pięciodniowej bitwie o Jarosław[8]. W trakcie wojny należał do Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW)[7].

Po wojnie zdał maturę[6]. Za radą ojca podjął[5] i ukończył studia prawa i politologii[7] na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego z najwyższymi ocenami[6][7]. Podczas studiów działał w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość” (WiN)[6]. Przez siedem lat pracował jako urzędnik w Akademickim Związku Sportowym (AZS) w Krakowie[5][6][7]. Czynnie uprawiał sport[7] (piłkę nożną i hokej na lodzie na pozycji bramkarza[5]). Po odwilży gomułkowskiej w latach 1957–1959 odbył aplikację sędziowską[5] ukończoną z wynikiem bardzo dobrym, odmówił wstąpienia do PZPR, po czym przez 2,5 roku był asesorem[7]. Następnie został sędzią powiatowym, następnie wojewódzkim (1964); orzekał w wydziałach karnych sprawach kryminalnych[6][7].

W latach 1971–1981 pracował w Ministerstwie Sprawiedliwości w departamencie nadzoru sądowego. Wraz z Adamem Strzemboszem organizował w ministerstwie struktury „Solidarności”, działając na stanowisku wiceprzewodniczącego Komisji Zakładowej[6][7]. Uczestnik prac Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności[9]. Jest autorem publikacji pt. Orzekanie i wykonywanie kary ograniczenia wolności (wraz z Czesławem Łukaszewiczem i Wiesławem Wychowskim) wydanej w Wydawnictwie Prawniczym w 1980[10].

Po 1981 zmuszony do odejścia z ministerstwa, przeniesiony do Wydziału Karno-Rewizyjnego Sądu Wojewódzkiego w Warszawie[7]. W 1985 zrzekł się stanowiska sędziego[7] i przeszedł do pracy w prywatnej firmie "Unikum" na stanowisko radcy prawnego. Po 1989 krótkotrwale pełnił urząd Pełnomocnika Ministra Sprawiedliwości ds. Reformy Wymiaru Sprawiedliwości[6]. Od lipca 1990 był sędzią Sądu Najwyższego, zasiadał w Izbie Karnej (przewodniczący Wydziału II). Przeszedł w stan spoczynku w 1998.

16 października 1998 został powołany na nowo utworzone stanowisko ds. lustracji Rzecznika Interesu Publicznego. Nominacji dokonał Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Adam Strzembosz w ostatnim dniu swojego urzędowania. Funkcję Rzecznika Interesu Publicznego objął 1 stycznia 1999 i pełnił ją przez 6-letnią kadencję do 31 grudnia 2004 (został zastąpiony przez Włodzimierza Olszewskiego). Następnie przeszedł na emeryturę[5].

Publikował artykuły o tematyce historyczno-wspomnieniowej w czasopismach „Jarosławski Kwartalnik Armii Krajowej”, „Rocznik Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia”[11][12][13][14][15][16][17]. Podjął działalność w Towarzystwie Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej[18], wiele lat był prezesem oddziału TMWiZM w Warszawie[19][20]. Od 16 stycznia 2010 członek Zarządu Głównego Związku Piłsudczyków. Został członkiem Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia oddziału warszawskiego.

Został członkiem Warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w przedterminowych wyborach prezydenckich w 2010[21].

30 marca 2016 został powołany przez marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego w skład Zespołu Ekspertów do Spraw problematyki Trybunału Konstytucyjnego, który otrzymał za zadanie podjęcie kwestii powodujących zaistniały w 2015 kryzys wokół TK[22] (zespół złożył raport 1 sierpnia 2016)[23]. 29 września 2016 został wybrany przewodniczącym Rady do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, działającej przy Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych[24].

Żonaty, ma syna[6].

Lista Nizieńskiego

Odchodząc z urzędu, pozostawił zestawienie osób, które zarejestrowane były przez SB jako tajni współpracownicy, lecz co do których nie zachowały się w archiwum IPN-u materiały operacyjne, będące dowodem w procesie lustracji przed sądem lustracyjnym w świetle obowiązującej poprzednio ustawy lustracyjnej (tzw. "lista Nizieńskiego")[25]. Na liście znajduje się ponad 550 osób: 335 adwokatów, 81 sędziów, 47 posłów, 43 ludzi mediów, 16 ministrów i wiceministrów, 13 prokuratorów, 12 wojewodów i wicewojewodów, 8 dyrektorów generalnych urzędów państwowych, 6 senatorów oraz 2 przedstawicieli Kancelarii Prezydenta (8 innych)[26].

Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie

W 1991 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[27].

W 1998, za wybitne zasługi na rzecz wymiaru sprawiedliwości, prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[28], ale odznaczony odmówił przyjęcia orderu z jego rąk[29].

11 listopada 2008, w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, a w szczególności dla przemian demokratycznych i wolnej Polski, za działalność państwową i publiczną został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego[30], a następnie został powołany do Kapituły tego orderu. Zrezygnował z członkostwa w niej w 2010, protestując przeciwko odznaczeniu przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Orderem Orła Białego m.in. Adama Michnika[7][31]. Powołany przez prezydenta Andrzeja Dudę ponownie w skład Kapituły 4 sierpnia 2016[32], w dwa dni potem został wybrany Kanclerzem Orderu[33].

Został honorowym obywatelem Jarosławia w 2009[34]. Otrzymał tytuł „Człowiek Roku” przyznawany przez „Gazetę Polską”[35] oraz Nagrodę Grzegorza I Wielkiego za rok 2015, przyznaną przez czasopismo „Niezależna Gazeta Polska – Nowe Państwo”[36].

W 2013 Alina Czerniakowska stworzyła film dokumentalny poświęcony osobie Bogusława Nizieńskiego[37][38].

W dniu swoich 90 urodzin, 2 marca 2018 został udekorowany przez sekretarza stanu w MSZ, Jana Dziedziczaka, Odznaką Honorową „Bene Merito”[39]. Tego samego dnia, podczas Spotkania Weteranów walk o Niepodległość RP i żołnierzy Drugiej Konspiracji Niepodległościowej w Belwederze, odczytano list od prezydenta RP Andrzeja Dudy skierowany do majora Bogusława Nizieńskiego[40][41].

Przypisy

  1. ↑ Golgota Wileńszczyzny. dziennikpolski24.pl, 2000-10-23. [dostęp 2013-11-30]. (pol.).
  2. ↑ Lista pochowanych. Wanda Nizieńskia. um.warszawa.pl. [dostęp 2017-06-18].
  3. ↑ Anna Sarzyńska. Życie pod prąd. „Gazeta Polska”, s. 12–13, Nr 44 z 1998. 
  4. ↑ Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Kazimierz Nizieński. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2016-07-26].
  5. ↑ a b c d e f g Przemysław Kucharczak: Sprawiedliwość przed prawem. gosc.pl, 2005-11-27. [dostęp 2016-07-26].
  6. ↑ a b c d e f g h i j k Mateusz Wyrwich: Nie chciałem w tym uczestniczyć. przewodnik-katolicki.pl, 2005-05-01. [dostęp 2016-07-26].
  7. ↑ a b c d e f g h i j k l m Adam Kruczek: Na miarę Niepodległej. naszdziennik.pl, 2013-11-07. [dostęp 2016-07-26]. (pol.).
  8. ↑ Honorowe Obywatelstwo Jarosławia to dla mnie zaszczyt. jaroslaw.pl. [dostęp 2013-04-27]. (pol.).
  9. ↑ Kazimierz Barczyk, Stanisław Grodziski, Stefan Grzybowski: Obywatelskie Inicjatywy Ustawodawcze Solidarności 1980–1990. Warszawa: Kancelaria Sejmu, 2001. ISBN 83-7059-503-0.
  10. ↑ Orzekanie i wykonywanie kary ograniczenia wolności / Czesław Łukaszewicz, Bogusław Nizieński, Wiesław Wychowski.. ipac. [dostęp 2013-11-30]. (pol.).
  11. ↑ Bogusław Nizieński. Wspomnienie o śp. Henryku Szałapaku ps. „Hejnar”. „Jarosławski Kwartalnik Armii Krajowej”. 14, s. 27-28, 1994. 
  12. ↑ Bogusław Nizieński. Jeszcze o boju pod Szyszkowem. „Jarosławski Kwartalnik Armii Krajowej”. 30, s. 3-6, 1997. 
  13. ↑ Tomasz Bereza. Jarosławski Obwód ZWZ-AK. „Rocznik Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia”. 16, s. 88, 89, 2005. 
  14. ↑ Bogusław Nizieński. Wrażenia z uroczystości odsłonięcia i poświęcenia tablicy pamięci doktora Stanisława Byliny. „Rocznik Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia”. 16, s. 267-274, 2005. 
  15. ↑ Bogusław Nizieński. Życiorys kapitana Władysława Koby. „Jarosławski Kwartalnik Armii Krajowej”. 16, s. 15, 1995. 
  16. ↑ Bogusław Nizieński. Akcja na oddział Baudienstu w Szówsku w nocy sylwestrową 1943 roku w świetle odnalezionych dokumentów. „Jarosławski Kwartalnik Armii Krajowej”. 3, s. 9, 2005. 
  17. ↑ Tomasz Bereza. Pluton „Rak”. Zarys historii Oddziału Dywersyjnego Obwodu AK Jarosław. „Rocznik Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia”. 17, s. 128, 131, 132, 2008. 
  18. ↑ Toruń pamięta o Wilnie. nowosci.com.pl, 2013-11-15. [dostęp 2013-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 grudnia 2013)]. (pol.).
  19. ↑ Za bramami wielkiej ciszy. tygodnik.lt. [dostęp 2013-11-30]. (pol.).
  20. ↑ Bogusław Nizieński, sędzia, były Rzecznik Interesu Publicznego. interia.pl. [dostęp 2013-11-30]. (pol.).
  21. ↑ Warszawski Społeczny Komitet Poparcia Jarosława Kaczyńskiego. jaroslawkaczynski.info. [dostęp 2017-09-19].
  22. ↑ Spotkanie Zespołu Ekspertów do Spraw problematyki TK. sejm.gov.pl, 31 marca 2016. [dostęp 2016-03-31].
  23. ↑ Zespół Kuchcińskiego przedstawił raport. "Wiele stwierdzeń Komisji Weneckiej ma charakter błędów bądź przeinaczeń". wyborcza.pl, 1 sierpnia 2016. [dostęp 2016-08-03].
  24. ↑ Sędzia Bogusław Nizieński Przewodniczącym Rady do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. kombatanci.gov.pl, 2016-09-29. [dostęp 2018-03-02].
  25. ↑ Artykuł na temat listy w tygodniku Wprost
  26. ↑ Ruch Patriotyczny: jest lista współpracowników SB – Wirtualna Polska, za: PAP, 5 września 2005
  27. ↑ Czesław Michalski Akademicki Związek Sportowy w Krakowie. Część II 1945-2009, wyd. Kraków 2012, s. 351
  28. ↑ M.P. z 1998 r. nr 16, poz. 241
  29. ↑ Tadeusz M. Płużański: Kto odmówił Kwaśniewskiemu, Najwyższy Czas!, nr 14/2003, s. XI
  30. ↑ M.P. z 2009 r. nr 21, poz. 259
  31. ↑ Order Orła Białego dla Michnika. Gwiazda i Nizieński odchodzą z kapituły. newsweek.pl, 5 listopada 2010.
  32. ↑ Prezydent powołał członków Kapituły Orderu Orła Białego oraz Kapituły Orderu Odrodzenia Polski. prezydent.pl, 2016-08-12. [dostęp 2016-08-12].
  33. ↑ Inauguracyjne posiedzenie Kapituły Orderu Orła Białego. prezydent.pl. [dostęp 2016-09-07].
  34. ↑ Bogusław Nizieński honorowym jarosławianinem. jaroslaw.pl. [dostęp 2013-04-27]. (pol.).
  35. ↑ Kurtyka i ks. Isakowicz-Zaleski laureatami nagród "Gazety Polskiej". press.pl. [dostęp 2013-04-27]. (pol.).
  36. ↑ Bogusław Nizieński z Nagrodą Grzegorza Wielkiego. Wzruszające wystąpienie!. niezalezna.pl, 2016-01-29. [dostęp 2016-01-30].
  37. ↑ Premiera filmu Aliny Czerniakowskiej. wpolityce.pl, 21 października 2013. [dostęp 30 listopada 2013].
  38. ↑ Daj rządy mądrych i dobrych ludzi… Sędzia Bogusław Nizieński, Rzecznik Interesu Publicznego w latach 2006-2008 w klubie Ronina. wpolityce.pl, 2013-11-20. [dostęp 2013-11-30]. (pol.).
  39. ↑ Major Bogusław Nizieński uhonorowany odznaką „Bene Merito”. msz.gov.pl, 2018-03-02. [dostęp 2018-03-02].
  40. ↑ Spotkanie Weteranów walk o Niepodległość RP i żołnierzy Drugiej Konspiracji Niepodległościowej. prezydent.pl, 2018-03-02. [dostęp 2018-03-02].
  41. ↑ List Prezydenta RP z okazji jubileuszu 90. urodzin sędziego Bogusława Nizieńskiego. prezydent.pl, 2018-03-02. [dostęp 2018-03-02].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bogusław_Nizieński&oldid=53003732”