Brzezinka (powiat krakowski)

Brzezinka
	wieś
	; Widok ze wschodu
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	krakowski
Gmina	Zabierzów
Liczba ludności (2021)	731
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-064 Rudawa
Tablice rejestracyjne	KRA
SIMC	0343651
	Położenie na mapie Polski Brzezinka
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Brzezinka
	Położenie na mapie powiatu krakowskiego Brzezinka
	Położenie na mapie gminy Zabierzów Brzezinka
	50°08′18″N 19°44′18″E/50,138333 19,738333
	Multimedia w Wikimedia Commons

Brzezinka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów.

W roku 2021 we wsi mieszkało 731 osób, z czego 51,6% mieszkańców stanowiły kobiety, a 48,4% mężczyźni^[3].

Części wsi

Integralne części wsi Brzezinka^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0343668	Łączki	przysiółek

Historia

Pierwsza wzmianka Długosza o wsi pochodzi z 1427 r., stanowiła własność kapituły krakowskiej. W tym okresie stała w Brzezince karczma i młyn nad rzeką Ossobnicza. W poł. XVI w. zbudowano we wsi dwór. Wieś dziekana kapituły katedralnej krakowskiej w powiecie proszowickim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku^[6].

W latach 1815–1846 wieś położona była na terenie Wolnego Miasta Krakowa, potem w zaborze austriackim, a w czasie II Rzeczypospolitej w powiecie chrzanowskim w województwie krakowskim. Od 26 października 1939 do 18 stycznia 1945 wieś należała do gminy Kressendorf w Landkreis Krakau, dystryktu krakowskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Jesienią 1954 r. wieś została przyłączona do gromady Rudawa w ówczesnym powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim. 1 stycznia 1973 znalazła się w gminie Rudawa w ówczesnym powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego. 15 stycznia 1976 roku gmina Rudawa została zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Zabierzów w nową gminę Zabierzów i tam znalazła się także Brzezinka.

Położenie, przyroda i turystyka

Brzezinka położona jest u wylotu Doliny Będkowskiej w Rowie Krzeszowickim rozdzielającym Wyżynę Olkuską od Garbu Tenczyńskiego. Północne tereny wsi, leżące na północnych stokach Wyżyny Olkuskiej ze względu na piękno krajobrazu i cenną przyrodę włączone zostały w obszar Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Położenie miejscowości sprawia, że jest ona dobrym miejscem wypadowym do zwiedzania Doliny Będkowskiej, której wylot znajduje się w przysiółku Łączki Brzezińskie.

Wieś znajduje się około 7 km na zachód od granic Krakowa. Graniczy od wschodu z Kobylanami, od południa z Niegoszowicami, od zachodu z Rudawą i od północnego zachodu z Radwanowicami.

Przebiegające przez miejscowość lub w bezpośrednim jej sąsiedztwie szlaki turystyki pieszej i rowerowej umożliwiają zwiedzenie również pozostałych, nieco dalej położonych dolin: Kobylańskiej, Bolechowickiej, Kluczwody, Szklarki i Racławki. Przez tereny wsi przepływa mający swoje źródła w Dolinie Będkowskiej i uchodzący do Rudawy potok Będkówka.

Stawiany Brzezińskie
Granica przysiółku Łączki Brzezińskie
Kościół

Szlaki turystyczne

– z Rudawy przez Radwanowice, Łączki Brzezińskie i całą długość Doliny Będkowskiej do Ojcowskiego Parku Narodowego.

Komunikacja

Do Brzezinki można dojechać autobusem MPK Kraków: linią 278 (Bronowice Małe - Krzeszowice Dworzec Autobusowy^[7]), lub też przewoźnikiem prywatnym (minibusy).

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11105
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 95 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Wieś Brzezinka w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-18] (pol.).
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 18, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-04-24].
↑ GUS. Rejestr TERYT
↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 101.
↑ Rozkłady jazdy Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie [online], rozklady.mpk.krakow.pl [dostęp 2023-08-18] .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11105

[poczta-2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 95 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[3] Wieś Brzezinka w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-18] (pol.).

[Dz.U._29/2013-4] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 18, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-04-24].

[teryt-5] GUS. Rejestr TERYT

[6] Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 101.

[7] Rozkłady jazdy Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie [online], rozklady.mpk.krakow.pl [dostęp 2023-08-18] .

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]