Choyrodon
| Choyrodon | |||
| Gates et al., 2018 | |||
| Okres istnienia: alb | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | iguanodony | ||
| Rodzaj |
Choyrodon | ||
| Gatunki | |||
| |||
Choyrodon – rodzaj wymarłego dinozaura, ornitopoda z grupy iguanodontow[1].
Skamieniałości nieznanego zwierzęcia odkryto w Mongolii, w Chüren Duch. Pozostałości spoczywały wśród skał formacji Chüren Duch, którą datuje się na środkowy-późny alb[1], wbrew wcześniejszym wynikom palinologicznym sytuującym ją na apcie[2]. W jej skałach odnaleziono już wcześniej skamieniałości Altirhinus kurzanovi[1], zaliczanego pierwotnie do rodzaju Iguanodon[3], ale także prymitywnego ornitomimozaura Harpymimus[4], żółwi i ryb. Nowe pozostałości obejmowały kilka niekompletnych szkieletów. Badanie histologiczne niektórych zebranych kości wskazało, że należały do osobnika młodocianego. Badanie ujawniło pewne odrębności kości nosowej, łzowej, opisthotic, szczękowej, przedzębowej i nadkątowej, zarówno prymitywne, jak otwarte okno przedoczodołowe, jak i zaawansowane ewolucyjnie, jak skierowana w dół kość zębowa czy powiększone okna nozdrzowe. Dzięki temu opisano nowy rodzaj dinozaura, któremu nadano nazwę Choyrodon. Nazwa rodzajowa wywodzi się od miasta Czojr leżącego w pobliżu miejsca znalezienia skamieniałości. Drugi człon nazwy rodzajowej, don, pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego ząb i często kończy nazwy dinozaurów[1], na przykład Iguanodon[5]. Holotypem obrano wspomniany niekompletny szkielet młodocianego osobnika, skatalogowany jako MPC-D 100/801. W obrębie rodzaju umieszczono pojedynczy gatunek Choyrodon barsboldi. Epitet gatunkowy honoruje wiodącego mongolskiego paleontologa Rinchena Barsbolda, który dokonał pierwszych odkryć w miejscu znalezienia holotypu. Przeprowadzono analizę filogenetyczną, jednak w zależności od metodologii uzyskano różne wyniki. Niektóre drzewa rodowe lokują Choyrodon w nierozwikłanej politomii z Altirin, Equijubus, Jinzhousaurus, Bolong i kladem bardziej zaawansowanych ewolucyjnie iguanodonów, inne zaś widzą w nim grupę siostrzaną Eolambia, tworzony przez nich dwóch klad natomiast umieszczają w różnych miejscach drzewa rodowego iguanodonów[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Terry A. Gates i inni, A new iguanodontian (Dinosauria: Ornithopoda) from the Early Cretaceous of Mongolia, „PeerJ”, 6, 2018, e5300, DOI: 10.7717/peerj.5300, PMID: 30083450, PMCID: PMC6078070 (ang.).
- ↑ Hicks JF i inni, Paleomagnetic and palynologic analyses of Albian to Santonian strata at Bayn Shireh, Burkhant, and Khuren Dukh, eastern Gobi Desert, Mongolia, „Cretaceous Research”, 20 (6), Elsevier, 1999, s. 829–850, DOI: 10.1006/cres.1999.0188 [dostęp 2021-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-26] (ang.).
- ↑ David B Norman, On Asian ornithopods (Dinosaura: Ornithischia). 3. A new species of iguanodontid dinosaur., „Zoological Journal of the Linnean Society”, 122 (1–2), 1998, s. 291–348, DOI: 10.1006/zjls.1997.0122 (ang.).
- ↑ Barsbold R, Perle A, On first new find of a primitive ornithomimosaur from the Cretaceous of the MPR, „Paleontolocheskii Zhurnal”, 2, 1984, s. 121–123 (ang.).
- ↑ Gideon A. Mantell, Notice on the Iguanodon, a newly discovered fossil reptile, from the sandstone of Tilgate forest, in Sussex, „Philosophical Transactions of the Royal Society”, 115, 1825, s. 179–186, DOI: 10.1098/rstl.1825.0010, ISSN 0261-0523, JSTOR: 107739.
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
