Dunajowce

Dunajowce
Дунаївці
	; Centrum miasta
Herb	Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	chmielnicki
Rejon	dunajowiecki
Powierzchnia	12,84 km²
Populacja (2019); • liczba ludności	; 16 004
Nr kierunkowy	+380 3858
Kod pocztowy	32400 – 32408
	Położenie na mapie obwodu chmielnickiego Dunajowce
	Położenie na mapie Ukrainy Dunajowce
	48°54′N 26°50′E/48,900000 26,833333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Dunajowce (ukr. Дунаївці) – miasto na Ukrainie na Podolu, w obwodzie chmielnickim, centrum administracyjne rejonu dunajowieckiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pałac Krasińskich(inne języki) w XIX w. na rys. Napoleona Ordy

Pierwsza wzmianka pochodzi z 1403 r.^[2] (prawdopodobny rok założenia Dunajowiec). W Koronie Królestwa Polskiego Dunajowce przynależały administracyjnie do województwa podolskiego. Z rąk króla Polski Zygmunta III Wazy Dunajowce otrzymały magdeburskie prawa miejskie. W XVIII wieku ludność Dunajowiec stanowili Polacy i Żydzi, w XIX wieku napływ Niemców, Czechów i Rosjan. W 1850 Wincenty Krasiński odsprzedał klucz dunajowiecki Wiktorowi Skibniewskiemu.

Podczas okupacji hitlerowskiej, wiosną 1942 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 5000 osób. 18 października 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali w pobliskiej kopalni fosforu i lesie Solonichnik. Sprawcami zbrodni było Gestapo i SD z Kamieńca Podolskiego, niemiecka żandarmeria oraz ukraińska policja^[3].

Status miasta od 1958^[2]^[4].

Od 1986 działa Rejonowe Muzeum Historyczno-Krajoznawcze w Dunajowcach(inne języki).

W 1989 liczyło 17 482 mieszkańców^[2]^[5].

Na początku lat 2000 badacze odnalazły w Dunajowcach starą srebrną gotycką monetę (1 g) z napisem w języku łacińskim „SMOTRIC”, „CONSTATIN”^[6]

W 2013 liczyło 16 219 mieszkańców^[7].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Pałac Krasińskich(inne języki) z 1 połowy XIX wieku i istniejący do 1918 r.^[8] Wskazywany mylnie jako miejsce urodzin Zygmunta Krasińskiego. Znajdował się nieopodal luterańskiej kirchy. Zachowała się fasada z portykiem wspartym na dwóch kolumnach. Wewnątrz ocalały jedynie schody. Dziś mieści się w nim dom kultury.
Pałac Wiktora Zygmunta Skibniewskiego z 2 połowy XIX wieku, wewnątrz drewniana klatka schodowa. Obecnie pełni funkcję przychodni. Obok znajdują się dwie oficyny, jedną zajmuje apteka, drugą gabinet RTG.
kościół parafialny w stylu barokowym, z nagrobkami Krasińskich, zniszczony w latach 30. XX wieku
klasztor kapucynów, nieistniejący.
kościół kapucynów (obok rynku), po powstaniu listopadowym w 1833 roku zamieniony przez carskie władze na cerkiew prawosławną.
kościół luterański (kircha)

Urodzeni w Dunajowcach[edytuj | edytuj kod]

Wojciech Grzymała – polski działacz emigracyjny w okresie zaborów
Aleksander Skibniewski – polski ziemianin, działacz społeczny
Stefan Leon Skibniewski – polski duchowny katolicki
Bolesław Woytowicz – polski kompozytor, pianista i pedagog
Ihor Witiuk – ukraiński siatkarz grający na pozycji przyjmującego w Effector Kielce.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Szkoła
Gmach władz rejonowych
Muzeum Historyczno-Krajoznawcze
Centrum handlowe
Cerkiew Michajłowska

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2019 року. Державна служба статистики України. Київ, 2019. стор.74
↑ ^a ^b ^c Дунаевцы // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 1. М., "Советская энциклопедия", 1991. стр.416
↑ Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1357 .
↑ Дунаевцы // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 8. М., «Советская энциклопедия», 1972.
↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
↑ Погорілець О. Ссавов О. Монета подільського князя Костянтина. „Нумізматика і фалеристика”. 3 (2004), s. 24. (ukr.)
↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
↑ RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 9: Województwo podolskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 74-78, ISBN 83-04-04268-1, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Dunajowce – rysunek Napoleona Ordy na stronie Galerii Malarstwa Polskiego www.pinakoteka.zascianek.pl
Dunajowce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 225 .

[1] Чисельність наявного населення України на 1 січня 2019 року. Державна служба статистики України. Київ, 2019. стор.74

[autogenerated1-2] Дунаевцы // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 1. М., "Советская энциклопедия", 1991. стр.416

[3] Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1357 .

[4] Дунаевцы // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 8. М., «Советская энциклопедия», 1972.

[5] Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу

[6] Погорілець О. Ссавов О. Монета подільського князя Костянтина. „Нумізматика і фалеристика”. 3 (2004), s. 24. (ukr.)

[7] Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).

[Aftanazy-8] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 9: Województwo podolskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 74-78, ISBN 83-04-04268-1, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]