Gasan Jitō

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gasan Jitō
峨山慈棹
Data i miejsce urodzenia

1727
Ōshū

Data i miejsce śmierci

1797
Shōin-ji?

Szkoła

rinzai

Linia przekazu
Dharmy zen

Hakuin Ekaku

Nauczyciel

Hakuin Ekaku

Następca

Inzan Ien, Takujū Kosen

Zakon

zen

Gasan Jitō (ur. 1727, zm. 1797; jap. 峨山慈棹) – japoński mistrz zen szkoły rinzai, propagator zenu Hakuina i założyciel najważniejszej linii przekazu szkoły rinzai.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z Ōshū w północno-wschodniej Japonii. Jako młody mężczyzna został uczniem Gessena Zenne[a] (1702-1781) w małym klasztorze Kōken-in w Miharu (obecnie w prefekturze Fukushima, który należał do linii kogetsu. Wkrótce wyruszył na pielgrzymkę w czasie której odwiedził wiele klasztorów i świątyń oraz spotkał wielu mistrzów zen. W wieku 30 lat powrócił do Gessena, który był wtedy w Hōrin-ji w Nagacie w prowincji Musashi (obecnie jest to część prefektury Kanagawa), w pobliżu Edo[1]. Pod kierunkiem Gessena Gasan osiągnął swoje pierwsze oświecenie[2].

Wtedy po raz pierwszy spotkał mistrza zen Hakuina, który podróżował ze swojej wiejskiej świątyni w Harze we wschodniej Japonii do Edo. Gasan nie był wtedy przychylnie nastawiony do Hakuina i jego ruchu. Mimo wszystko postanowił udać się do Hary, aby zaznajomić się z metodami nauczania Hakuina. Jednak Gessen odradził mu to. Po kilku bezowocnych latach w praktyce Gasana, Hakuin pojawił się znów w Edo w celu wygłoszenia wykładów. Gasan po wysłuchaniu ich poczuł się przyciągnięty przez idee Hakuina i zachęcony do praktyki. Postanowił zostać uczniem Hakuina, jednak mistrz trzykrotnie wyrzucał go z kwatery, gdzie przebywał. Za pierwszym razem Gasan postanowił zaprezentować Hakuinowi swoje zrozumienie Dharmy, jednak po kilku zaledwie słowach Hakuin wybuchnął śmiechem i powiedział: "Jaki szarlatan omamił cię tak bardzo, że czujesz się upoważniony do przyjścia tu i plugawienia powietrza swoim oddechem?[2]" Ostatecznie został przyjęty, jednak Hakuin miał wtedy 81 lat, czyli Gasan był jego uczniem tylko przez trzy lata. Można zatem przypuszczać, że ze względu na stan zdrowia Hakuina, Gasan był zasadniczo uczniem Tōreia Enji (1721-1792)[1][b].

Niewiele wiadomo o życiu Gasana po śmierci Hakuina. Utrzymywał kontakt ze swoim pierwszym nauczycielem Gessenem, który zmarł w 1781 roku. W jakiś czas potem pojawił się w małym klasztorze Rinshō-in w Edo, gdzie jego wykłady spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem. Wziął na siebie ciężar promowania idei Haukina. Otrzymywał wiele propozycji objęcia stanowiska opata w znanych klasztorach, ostatecznie został opatem klasztoru Hakuina Shōin-ji w Harze.

Mistrz zen Gasan Jitō zmarł w 1797 roku w czasie kuracji w słynnych gorących źródłach w Atami.

Jego najsłynniejszymi uczniami byli Inzan Ien (1751-1814) i Takujū Kosen (1760-1833). Zasadnicza większość dzisiejszych linii przekazu rinzai wywodzi się od Inzana Iena, albo od Takujū Kosena[3]

Linia przekazu Dharmy zen[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Indiach Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Chinach Bodhidharmy.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w innym kraju.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Gessen był spadkobiercą mistrza zen Kogetsu Zenzaia (1667-1751)
  2. ↑ Imię Gasana widnieje na późniejszej liście spadkobierców Hakuina, jednak jest wątpliwe, czy był nim w rzeczywistości

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. Japan. Str. 391
  2. ↑ a b Richard Bryan McDaniel. Zen Masters of Japan. Str. 261
  3. ↑ Richard Bryan McDaniel. Zen Masters of Japan. Str 265

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History. Japan''. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company, 1988, s. 509. ISBN 0-02-908250-1.
  • Richard Bryan McDaniel: Zen Masters of Japan. The Second Step East. Rutland, Vermont: Tuttle Publishing, 2013, s. 317. ISBN 978-4-8053-1272-8.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gasan_Jitō&oldid=72107226”