Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska – wysoce śmiertelna choroba wirusowa opisana w 1944 roku na Krymie, a następnie w 1969 w Kongo.
Zasięg geograficzny[edytuj | edytuj kod]
Występowanie choroby potwierdzano na obszarze Kazachstanu i Uzbekistanu, Pakistanu, Iraku i Półwyspu Arabskiego, Rosji (w okolicach Rostowa i Astrachania), północno-zachodnich Chinach, Afryce południowej i centralnej, ale także w Albanii, Bułgarii, Turcji, Czarnogórze (2009), Bośni i Hercegowinie oraz Hiszpanii (2016).
Etiologia[edytuj | edytuj kod]
Gorączkę krymsko-kongijską wywołuje wirus CCHF (Crimean-Congo hemorrhagic fever), Nairovirus z rodziny Bunyaviridae. Rezerwuarem i wektorem są kleszcze (głównie Hyalomma). Do zarażenia u ludzi dochodzi drogą odkleszczową, bądź poprzez kontakt z krwią zainfekowanych zwierząt (bydło, kozy, owce, zające). Choroba może być także przeniesiona pomiędzy ludźmi drogą krwiopochodną, bądź poprzez kontakt z innymi płynami ustrojowymi (udokumentowano zakażenia wewnątrzszpitalne spowodowane niedostateczną sterylizacją narzędzi medycznych, stosowaniem igieł wielokrotnego użytku oraz zanieczyszczeniem materiałów medycznych).
Objawy i przebieg[edytuj | edytuj kod]
Początek choroby jest nagły, pojawiają się ból głowy i stawów, wysoka gorączka, bóle brzucha i wymioty. Często występują zaczerwienienie twarzy, przekrwienie spojówek i błony śluzowej gardła oraz wybroczyny na podniebieniu. Możliwe są żółtaczka, a w niektórych przypadkach zaburzenia nastroju i percepcji.
Wraz z postępem choroby (po 4 dniach – 2 tygodniach) dochodzi do powstawania masywnych podbiegnięć krwawych, ciężkich krwotoków z nosa oraz niekontrolowanych krwawień w miejscach iniekcji.
Śmiertelność u chorych hospitalizowanych, z potwierdzoną gorączką krymsko-kongijską, szacuje się na 9 do 50%.
Diagnostyka[edytuj | edytuj kod]
Rozpoznanie potwierdza się izolując wirusa z próbki krwi, wykrywając obecność jego materiału genetycznego (RT-PCR) albo oznaczając antygeny wirusowe bądź przeciwciała przeciwko CCHF testem ELISA.
Leczenie[edytuj | edytuj kod]
Postępowanie głównie objawowe, polegające na utrzymywaniu równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej oraz leczeniu wtórnych zakażeń.
Istnieją doniesienia o skuteczności rybawiryny.
Szczepienie[edytuj | edytuj kod]
Szczepionki nie opracowano.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Centers for Disease Control and Prevention: Crimean-Congo Hemorrhagic Fever
- Office of Laboratory Security: Crimean-Congo hemorrhagic fever virus – Material Safety Data Sheets. phac-aspc.gc.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-30)].
