Jan Dankiewicz

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Dankiewicz
Ilustracja
kapitan rezerwy lekarz kapitan rezerwy lekarz
Data i miejsce urodzenia

4 grudnia 1893
Rymanów

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1921 i 1939–1940

Siły zbrojne

Polski Korpus Posiłkowy
Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Artylerii,
12 Pułk Artylerii Polowej,
6 Batalion Sanitarny

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa (bitwa pod Delatynem, bitwa pod Rafajłową),
wojna polsko-ukraińska,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Późniejsza praca

lekarz uzdrowiskowy

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Dankiewicz (ur. 4 grudnia 1893 w Rymanowie, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – doktor medycyny, lekarz internista i uzdrowiskowy, kapitan rezerwy lekarz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 4 grudnia 1893 w Rymanowie[1]. Był synem Szymona (tamtejszy szewc)[1][2] i Walerii z domu Soleckiej. Miał brata Franciszka (ur. 1885)[3]. Od 1904 uczył się w C. K. Gimnazjum w Sanoku, kończąc II klasę w 1906[4][5].

Podjął studia medycyny na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego. Po wybuchu I wojny światowej, 26 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich, po czym w ramach II Brygady służył w szeregach 1 pułku artylerii (kolejno w baterii nr 1, 3 i 4). W tym czasie przeszedł szlak bojowy swojego oddziału uczestnicząc m.in. w bitwach pod Delatynem i pod Rafajłową. Po kryzysie przysięgowym i rozwiązaniu Legionów latem 1917 wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego. Później został wcielony do cesarskiej i królewskiej armii i pozostawał w niej do schyłku wojny w jesieni 1918.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego i jednocześnie kontynuował przerwane przez wojnę studia medyczne. Następnie brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej oraz latem 1920 w wojnie polsko-bolszewickiej jako ochotniczy plutonowy sanitarny w baterii zapasowej 12 pułku artylerii polowej. W uznaniu jego odwagi i poświęcenia na rzecz opieki nad rannymi został awansowany do stopnia podporucznika sanitarnego 19 stycznia 1921[6]. Następnie 20 marca 1921 został urlopowany bezterminowo i przeniesiony do rezerwy[7]. Został awansowany do stopnia porucznika. Później do stopnia kapitana podlekarza rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[8][9]. W 1923, 1924 jako oficer rezerwowy był przydzielony do o 6 batalionu sanitarnego we Lwowie[10][11]. Przeniesiony do rezerwy był przydzielony do Korpusu Oficerów Sanitarnych w 1934. W 1934 w stopniu kapitana lekarza rezerwy był w kadrze zapasowej 10 Szpitala Okręgowego i był wówczas przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Sanok[12].

W 1924 uzyskał dyplom lekarski z tytułem doktora medycyny na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. W tym czasie zamieszkiwał przy lwowskim placu Bernardyńskim 3[13]. Później zawodowo pracował jako lekarz zakładowy w specjalizacji internisty w uzdrowisku Rymanów-Zdrój[14]. Wraz z dr Janem Woytkowskim był popularyzatorem tego miejsca[15]. Zamieszkiwał w Rymanowie[16]. Pełnił funkcję prezesa Rymanowskiej Kasy dla Rzemieślników i Rolników[17]. Był członkiem Lwowskiej Izby Lekarskiej do 1939[18][19].

Po wybuchu II wojny światowej był przydzielony do 10 Szpitala Okręgowego w Przemyślu w ramach Okręgu Korpusu Nr X. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 w niewyjaśnionych okolicznościach został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Na wiosnę 1940 został zabrany do Katynia i tam został rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Jest pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu, gdzie w 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 4096[20] (przy zwłokach zostały odnalezione legitymacja oficera rezerwy, książeczka wojskowa Legionów Polskich i I wojny światowej, wizytówki, dwie pocztówki)[21].

Jego żoną była Marią, z którą miał synów Janusza i Wiesława.

Tablica w rymanowskiej kościele parafialnym

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło awansował go pośmiertnie do stopnia majora[22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[23][24].

14 kwietnia 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy cmentarzu rzymskokatolickm parafii św. Wawrzyńca w rodzinnym Rymanowie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Jana Dankiewicza[25][26][27].

Dr Jan Dankiewicz został wymieniony na tablicy upamiętniającej rymanowskie ofiary II wojny światowej, ustanowionej w połowie lat 70. w kościele św. Wawrzyńca w Rymanowie.

Odznaczenie[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1905/1906 (zespół 7, sygn. 39). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 161.
  2. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 295.
  3. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1905/1906 (zespół 7, sygn. 39). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 830.
  4. ↑ 24. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1904/1905. Sanok: 1905, s. 54.
  5. ↑ 25. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1905/1906. Sanok: 1906, s. 57.
  6. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 29 stycznia 1921 roku, poz. 113.
  7. ↑ Pierwsza lista oficerów rezerwowych WP, dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z dnia 24 września 1921 roku, s. 68.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1237.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1118.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1160.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1053.
  12. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 799.
  13. ↑ Urzędowy spis lekarzy Rzeczypospolitej Polskiej. michaliszki.blogspot.com, 29 marca 2009. [dostęp 2014-04-19].
  14. ↑ Zygmunt Pelczar. Jan dawniej w Rymanowie Zdroju bywało. „Rocznik Rymanowa Zdroju”, s. 43, Tom V - 2000. Stowarzyszenie Przyjaciół Rymanowa Zdroju. 
  15. ↑ Uzdrowisko Rymanów-Zdrój. beskidniski.pl. [dostęp 2014-04-19].
  16. ↑ Jan Woytkowski, Rymanów-Zdrój. zakład kąpielowy, Wydawnictwo zakładu Zdrojowo-Kąpielowego, 1928, s. 15.
  17. ↑ Historia Rymanowa Zdroju. naszrymanow1.awardspace.com. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 kwietnia 2014)].
  18. ↑ Lista członków Lwowskiej Izby Lekarskiej według stanu z lipca 1931. „Dziennik Urzędowy Izb Lekarskich”, s. 332, Nr 9 z 1 września 1931. 
  19. ↑ Lista członków Lwowskiej Izby Lekarskiej uprawnionych do głosowania do Rady Izby w dniu 17 grudnia 1939 r.. „Dziennik Urzędowy Izb Lekarskich”, s. 19, Nr 8 z 1939. 
  20. ↑ Katyń według źródeł niemieckich - 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2014-04-19].
  21. ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 42. ISBN 83-7001-294-9.
  22. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  23. ↑ LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2013-04-19].
  24. ↑ Jan Dankiewicz. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2017-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-12)].
  25. ↑ Uroczystości Katyńskie. rymanow.pl, 6 marca 2014. [dostęp 2014-04-19].
  26. ↑ Pamiętamy o ofiarach tragedii katyńskiej. lorymanow.pl, 29 kwietnia 2013. [dostęp 2014-04-19].
  27. ↑ 72. rocznica Katynia. Uroczysta Msza święta oraz posadzenie dębów katyńskich i odsłonięcie pamiątkowej tablicy 14.04.2012r.. rymanow.przemyska.pl. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 września 2012)].
  28. ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Dankiewicz&oldid=71907470”