Kościół św. Antoniego Padewskiego w Strzelnikach
 708/64 z dnia 2 marca 1964[1]
| |||||||||||||||||
| Kościół filialny | |||||||||||||||||
.jpg) Świątynia w 2012 roku | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Lewin Brzeski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu brzeskiego  | |||||||||||||||||
 50°48′17,204″N 17°32′44,142″E/50,804779 17,545595
| |||||||||||||||||
Kościół św. Antoniego Padewskiego – rzymskokatolicki kościół filialny w miejscowości Strzelniki (powiat brzeski, województwo opolskie). Świątynia należy do parafii św. Jana Chrzciciela w Łosiowie w dekanacie Brzeg południe, archidiecezji wrocławskiej. Dnia 2 marca 1964 roku, pod numerem 708/64 kościół został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa opolskiego.[2]
Historia kościoła[edytuj | edytuj kod]
Gotycki kościół w Strzelnikach wybudowany został w 2. połowie XIII wieku. W 1688 roku dobudowana została czworoboczna wieża. W latach 1534–1945 był kościołem ewangelickim. W 1618 roku, z inicjatywy proboszcza parafii w Brzegu księdza Marcina Bittnera, świątynia została odremontowana. W latach 1658-1680 podwyższono nawę oraz obniżono poziom kalenicy. Na przełomie XVIII/XIX wieku przekształcono kruchty. W 1654 roku dobudowano drewniane empory, które zostały wsparte na czterech profilowanych słupach w kształcie balaska. W 1710 roku pomiędzy emporami wybudowano drewniany chór muzyczny wsparty na dwóch kolumnach jońskich. W 1844 roku przełożono dach wieży, a podczas remontu w 1853 powiększono okna.[3]
Architektura i wnętrze kościoła[edytuj | edytuj kod]
Kościół w Strzelnikach otoczony jest ceglano-kamiennym murem. Zbudowany został z cegły, oszkarpowany, składa się z nawy z kruchtą, wyodrębnionego prezbiterium z zakrystią, oraz wieży. Przykryty jest dwuspadowym dachem (na elewacji wieży zachowany jest ślad dachu nawy sprzed przebudowy). Wieża zakończona jest hełmem z latarnią. Dwuprzęsłowa nawa nakryta jest stropem, prezbiterium natomiast pokrywa sklepienie krzyżowo-żebrowe. W zakrystii widoczne jest sklepienie kolebkowe. Drzwi do zakrystii zachowały ozdobne okucia i datę 1658.[4]
W czasie remontu w 1958 roku, odkryto na ścianach świątyni średniowieczne polichromie. Na wschodniej ścianie chóru widać scenę słynnego Mistrza Pokłonu Trzech Króli namalowaną w latach 1418-1428 ze scenami Chrystusa nauczającego w świątyni oraz Arma Christi. Pozostałe polichromie pokrywające ściany chóru pochodzą z 1 poł. XIV wieku, w nawie z ok. 1428 roku a w kruchcie z XVI wieku. Sceny jakie przedstawiają polichromie to:
- Chrystus ukazujący rany,
- Chusta św. Weroniki,
- Męczeństwo św. Wawrzyńca,
- Pokłon Trzech Króli,
- Zwiastowania Pańskiego po bokach której przedstawione są postacie św. Wawrzyńca i Matka Boska.
Wśród przedstawień biblijnych jest również świecki fundator, który klęczy wśród duchownych w przedstawieniu Mater Misericordiae.[5]
Świątynia leży na Szlaku Polichromii Brzeskich (Szlak Polichromii Brzeskich to największe skupisko tego typu malowideł w Polsce. Zdobią one ściany, stropy i sklepienia kościołów w 18 miejscowościach położonych w okolicach Brzegu).[6]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 14 [dostęp 2018-03-06].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych województwa opolskiego. [dostęp 2018-03-06].
- ↑ Strzelniki: kościół św. Antoniego. [dostęp 2018-03-06].
- ↑ Kościół fil. pw. św. Antoniego. [dostęp 2018-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 sierpnia 2018)].
- ↑ Wczesnogotycki kościół w Strzelnikach – jeden z najcenniejszych kościołów na szlaku Polichromii Brzeskich. [dostęp 2018-03-06].
- ↑ Szlak średniowiecznych polichromii brzeskich. [dostęp 2018-03-06].